Verklýðsblaðið - 20.10.1931, Qupperneq 1
VERKLYÐSBIAÐIÐ
ÚTGEFANDI: KOMMÚNIST AFLOKKURISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
é
II. ápg. Reykjavíb; 20. október 1931 47. tbl.
Þrælameðferðin á fátæklmMnm
Nú fjölgar með degi hverjum þeim, sem
þurfa að leita á „náðir“ hins opinbera um
styrk, sökum þess að hið borgaralega þjóðfé-
lag neitar þeim um vinnu, neitar þeim um alla
möguleika til að geta lifað.
Það er því brýn ástæða fyrir allan verkalýð
nú, að taka til athugunar kjör þau, sem styrkt-
arþurfa fátæklingum eru skömtuð af þeim
valdhöfum, sem predika hæst um bróðurkær-
leik og kristindóm, þegar þeir eru að gylla
sig frammi fyrir fjöldanum.
Fyrir hvern þann mann, sem nú leitar til
borgarstjóraskrifstofunnar, má segja, að letr-
að sé yfir dyrunum líkt og áður yfir helvíti
Dantes: „Þú, sem gengur hér inn, gef þú upp
alla von“. Því fyrir þann, sem einu sinni er
kominn í klærnar á „fátækraframfærslunni“,
hefir leitað á „náðir“ borgarstjóra og klíku
hans, er allt búið, sem heitir mannréttindi og
kröfur til lífsins. „Þurfalingar“ eru í rauninni
orðnir ófrjálsir menn, 'sem verða að taka með
þökkum hverju, sem þeim er skamtað, eða
eiga annars á hættu að vera útilokaðir frá
þeirri litlu hjálp, sem þeir fá.
Heimili þeirra er hægt að leysa upp, skilja
að mæður og börn. Hjal borgaranna um móð-
urkærleika og annað þessháttar, er þá lítils
metið. Sveitaflutningur og aðrar miðalda að-
ferðir tíðkast ennþá gagnvart þessum rétt-
lausu í þjóðfélaginu.
Einkamál sín eiga þessir fátæklingar ekki
lengur í friði. Niður í allt hnýsast sporhund-
ar hins opinbera. Ekkert er þeim heilagt,
fyrst fátæklingar eiga í hlut, þótt þeir þess á
milli prediki hátt um friðhelgi eignaréttar
og fjölskyldu borgaranna.
Konur, sem meðlag þurfa að sækja til þess-
ara herra með börnum, verða hvað eftir ann-
að að þola klúryrði og hrottaskap frá þessum
fulltrúum hins hákristna ríkisvalds.
Baráttan gegn
Kröfur verkamanna í Dagsbrún.
Enn hefir Reykjavíkurbær ekki sótt um að fá
úthlutað af fé því, sem ríkið leggur til atvinnu-
bóta, og engin nauðsynleg gögn hafa verið feng-
in í hendur atvinnubótanefnd ríkisins. Skrán-
inguna liyggst bæjarstjórn auðsjáanlega að
draga fram að mánaðarmótum. Þannig á að
draga atvinnubæturnar á langinn. Verkamenn
verða að gera allt, sem mögulegt er til að hindra
drátt atvinnubótanna. Á síðasta fundi „Dags-
brúnar“ var samþykkt áskorun til bæjarstjórn-
ar um að láta fara fram skráningu nú þegar.
Það er afar mikils virði að allir verkamenn
komi til skráningar. Á því veltur mjög, hvað
hægt er að knýja fram af atvinnubótavinnu, og
engir aðrir fá atvinnubótavinnu en þeir, sem
láta skrá sig.
Á síðasta Dagsbrúnarfundi báru kommúnist-
ar fram tillögu um að félagið skrifaði öllum
meðlimum sínum bréf með hvatningu um að
láta skrá sig og var það samþykkt. Er nauð-
synlegt að önnur verklýðsfélög geri slíkt hið
sama.
Fjölskyldufeðrum, sem eiga veika konu og
mörg veik börn heima, er jafnvel neitað um
styrk til að greiða húsaleigu, þótt yfir vofi,
að þeir séu bomir út.
Og út yfir tekur þó þegar níðst er á fátæk-
um, veikum börnum og þeim neitað um lyf —
og það við lungnabólgu, — eins og nýlega bar
við. Þá leyfðu yfirvöldin á borgarstjóraskrif-
stofunni sér að neita að stimpla lyfseðil frá
einum lækni hér í bænum handa börnum, sem
lágu í lungnabólgu, og átti móðir þeirra ein
fyrir þeim að sjá. Báru þessi yfirvöld ýmist
fyrir sig, að lyfseðillinn væri ekki útgefinn af
fátækralækni eða kváðu konuna ekki eiga |
heimtingu á styrk til læknishj álpar. Það virð-
ist eftir þessu að dæma svo sem þessir herr-
ar, þessir hákristnu stólpar K. F. U. M. og
mannfélagsins, óski helzt eftir að börn fátækl-
inga deyi drotni þeirra sem fyrst, svo þeir séu
lausir við þau.
Þannig er fátækrahjálpin. Svona er sveita-
styrkurinn nú á dögum. Og þegar þessum
náðarpeningum er hreytt í fátæklingana, er
þeim sagt, að þakka fyrir, -— bráðum verði
þetta minnkað um helming.
Og þennan styrk ráðleggja kratarnir verka-
lýð að treysta á, en leggja lítið upp úr at-
vinnuleysisstyrknum. En verkalýðurinn heimt-
ar að losna við þá auðmýkingu, niðurlægingu
og svívirðingar hrottanna á skrifstofunni, sem
íátækrastyrknum fylgja.
Verkalýðurinn krefst atvinnuleysisstyrks,
sem ekkert réttindarán fylgir, sem veitist
þeim án þess að eyðileggja heimilislíf þeirra,
án þess að opinbera einkamál þeirra, án þess
að gera þá að þrælum í hvívetna.
Sá atvinnuleysisstyrkur, sem við verðum að
krefjast nú þegar má ekki vera minna en 5 kr.
á dag og 1 kr. fyrir hvert barn aukreitis.
atvinnuleysínu
Þá báru kommúnistar fram á fundinum
áskorun til bæjarstjórnarinnar um að hefja
þegar atvinnubætur í stórum stíl. Var það sam-
þykkt í einu hljóði.
Loks báru kommúnistar fram eftirfarandi til-
lögu á fundinum, sem einnig var samþykkt í
einu hljóði:
„Þar sem augljóst er að ýmsar bæjarstjórnir
munu ætla að nota væntanlegar atvinnubætur
til að lækka laun verkamanna og gerast þannig
forgöngumenn að alrnennri kauplækkun, sem
myndi hafa í för með sér aukna neyð hjá
verkalýðnum, en hinsvegar verða atvinnurek-
endum mikill styrkur í árásum þeirra á laun
verkalýðsins.
Þá skorar fundurinn á ríkisstjórnina að veita
engum bæjarstjórnum fé til atvinnubóta nema
þær skuldbindi sig til að greiða taxta verk-
lýðsfélaga á hverjum stað“.
Samskonar kröfur þurfa önnur verklýðsfélög
að senda ríkisstjórninni
Það verður hlutverk verkamanna um allt land
Framh. á 4. síðu.
Kauprán
bankavaldsins
Nú er orðið augljóst hvað bankaauðvaldið á
íslandi hefir unnið með krónuhækkuninni.
Fiskurinn og allar afurðir halda áfram að falla.
Saltfiskurinn er kominn niður fyrir það, sem
bankarnir hafa lánað út á hann. Síldin er jafn
óseljanleg eftir gengishækkunina sem fyrir.
Það er heldur ekki við öðru að búast, því það
eina, sem gengislækkun erlendis hefir gert að
verkum þar er að lækka hið raunverulega
kaup verkalýðsins, en hækka verð á öllum
nauðsynjavörum hans, þ. e. a. s. minnkað kaup-
getuna. En það eina, sem hefði eitthvað bætt
úr var að auka kaupgetu verkalýðsins erlendis.
Það er því þegar sannað, að kenningar þær,
sem fjármálaráðherrann og aðrir fjármálaspek-
ingar auðvaldsins hafa haldið fram um að með
gengislækkuninni væri í rauninni verið að yfir-
vinna kreppuna, eru fjarri sanni. Gengishækk-
unin er þvert á móti vottur þess, að kreppan
hafi nú bortist inn í innstu vígi auðvaldsins,
trufli allt viðskiptalíf þess meir en nokkru
sinni fyr og sé nú óviðráðanlegri en nokkru
sinni fyr.
Gengislækkunin er aðeins tilraun atvinnu-
rekendastéttarinnar til að velta afleiðingum
kreppunnar yfir á verkalýðinn. Það eina, sem
gengislækkun gerir að verkum er að lækka
raunverulegt kaup verkalýðsins. Gengislækkun-
in er því kauprán í stærsta stíl — rán á því
litla kaupi, sem verkalýðurinn með samtökum
sínum hefir knúið fram sér til handa. Allt í
einu er kaupið lækkað um ca. 20% og verka-
lýðnum ætlað að taka því með þögn og þolin-
mæði. Verkalýðurinn er sviftur árangrinum af
margra ára erfiði — með einni einustu ákvörð-
un bankavaldsins. Sjóðir verklýðsfélaganna eru
rændir 20% af kaupgetu þeirra, svo mótstöðu-
afl verkalýðsins verði minna þegar til vinnu-
deilanna kemur. Sparifé fátækra verkamanna,
— safnað með ítrustu sparsemi, til að eiga
einhvern skilding á neyðartímum, — er svift
20% af kaupgetu þess. Alstaðar er rán
bankavaldsins á verkalýðnum jafn ægilegt.
En nú dugar ekki að leggja árar í bát. Nú
er að hefja baráttuna á ný — og takmark
baráttunnar er: Full dýrtíöaruppbót á öll laun
verkálýðsins. Ekki eins eyris raunveruleg
kauplækkun. Kaupið verður að hækka að
minnsta kosti að sama skapi og dýrtíðin vex.
Verkalýðurinn á við harðvítugt ránsvald að
etja, sem einskis svífist til að velta neyðinni og
eymdinni, sem auðvaldskreppan skapar, yfir á
hans breiða bak. Það dugar engin miskunn-
semi í bardaganum við þetta vald — og verka-
lýðurinn er fyllilega nógu sterkur til að knýja
fram dýrtíðaruppbót sér til handa, ef hann
aðeins gætir þess að hlífa hvergi andstæðingn-
um. Auðvaldið hefir sagt verkalýðnum upp í
þeim atvinnugreinum, sem það ætlar sér að
stöðva. En verkalýðurinn getur sett auðvald-
inu stólinn fyrir dyrnar með því að stöðva
þá vinnu, sem auðvaldið sízt getur án verið.
Og það verður að gera. Verkalýðurinn verður
að búa sig til miskunnarlausrar baráttu gegn
auðvaldinu á öllum sviðum nú um nýjárið.
Verkamenn og konur á sjó og landi!
Sameinist um kjörorðið:
Ekki eins eyris raunveruleg launalækkun.