Verklýðsblaðið - 15.12.1931, Blaðsíða 2

r
Utbreiðsluíundur.
Reykjavíkurdeild komtnunistaflokksins boðar til útbreiðslufundar í Kaupþingssalnum fimmtudaginn
17. des. kl. 8V2 e. h.
DAGSKRÁ:
1. Brynj. Bjarnason: Hversvegna var kommúnistaflokkurinn stofnaður ?
2. Stefán Pétursson: Kreppan og orsakir hennar. — Tvö skipulög.
j. Guðjón Benidiktsson: Atvinnuleysisbaráttan og kommúnistaflokkurinn.
J. Þorsteinn Pétursson: Launadeilurnar og kommúnistaflokkurinn.
;. Haukur Björnsson: Kreppan og ráðstafanir íslenzka auðvaldsins.
>. Einar Olgeirsson : Hvernig fær sósíalisminn bjargað afkomu íslenzkrar alþýðu?
Öllum þeim sem kynnast vilja kommúnismanum, er boðið á fundinn; sérstaklega skorað á verka-
menn að mæta.
Stjórnin.
3-
4-
5-
6.
Höíum
nýjan og saltaðan fisk.
Fisksðiusamlag Reykjavíkur.
Símar 2266, 1262 og 1443.
Kaupið gagnlegar jólagjaflr.
Þvottavél, Bónvél, Ryksugu, Straujái'n, Strau-
vél, Lampa á borð, Ljósakrónur, Postulíns- eða
Marmaraskál, Ofn til að hlýja upp með, Kerti
á jólatréð, eða eitthyað til gagns og fegrunar
heimilum. — Mjög mikið úrval af öllu þessu
hjá
Eiríki Hjartarsyni,
Laugaveg 20 (gengið inn frá Klapparstíg).
Sími 1690.
Jólatré
afar falleg og þétt, eru seld í Baðhúsportinu.
Pantendur eru beðnir að vitja sinna í Amatör-
verzlun Þorleifs Þorleifssonar, Kirkjustræti 10.
Sími 1683.
Ódýrastur og bestur
Saltfiskur
er í símunum
2098 og 1456.
nSvixtid
að kaupa frostlöginn ágæta, hjá
Agli Viihjálmssyni
Grettisgötu 16—18. Sími 1717.
Til híns rússneska
verkalýðs.
(Eftirfarandi ávarp sendi íslenzka sendinefndin
rússneska verkalýðnum, áður en hún lagði af stað
heim. Er það birt í rússneskum blöðum).
Félagar!
Samkvæmt boði Alrússneska Verklýðssam-
bandsins hefir íslenzkum verkamönnum í
fyrsta skipti gefizt kostur á að senda fulltrúa
sína í kynnisför til sovétlýðveldanna rúss-
nésku.
Tíu fulltrúar, kosnir af verklýðsfundum víðs-
vegar um landið áttu því láni að fagna að fara
þessa för.
í nefndinni eru 2 kommúnistar, 2 sósíal-
demókratar, 2 Sjálfstæðisflokksmenn, 1 Fram-
sóknarflokksmaður og 3 flokksleysingjar.
Við höfum ferðast víða um Suður-Rússland
og Kaukasus og séð hina stórkostlegu upp-
byggingu á sviði iðnaðar og landbúnaðar. Við
höfum átt tal við fjölmarga verkamenn og
setið fundi með þeim; allar uplýsingar fengið
í áheyrn þeirra og af þeim sjálfum. Okkur
hefir engu verið leynt, öllum spurningum svar-
að hispurslaust og leitast hefir verið við að
verða við hverri ósk okkar.
Ferðaáætlun okkar höfum við sjálfir gert
og ákveðið hvað skoðað yrði. Fullyrðing hinna
Rússlandssendinefndin
Viðtal við nefndina.
Rússlandssendinefndin, sem fór héðan í
byrjun októbermánaðar, kom hingað með
„Brúarfoss“ þ. 7. þ. m. eftir sex vikna dvöl
í Sovét-Rússlandi. Meðan nefndarmennirnir ut-
an af landi stóðu við hér í Reykjavík, hélt
nefndin tvo opinbera fundi í Iðnó fyrir fullu
húsi og sagði frá ferð sinni. Æskulýðsfulltrú-
arnir héldu opinberan fund í fyrradag. Einnig
sagði formaður nefndarinnar, Jens Hólmgeirs-
son, frá förinni í útvarpið tvö kvöld.
Verklýðsblaðið hafði tal af nefndarmönnum
áður en þeir skildu og fékk hjá þeim eftir-
farandi upplýsingar:
— Nefndin lagði leið sína yfir Hamborg,
Berlín og Pólland til rússnesku landamæranna.
Biðu hennar þar hinar stórkostlegu móttökur
ungra rússneskra kommúnista með lúðra-
blæstri og ræðuhöldum. Síðan var haldið til
Moskva, þar sem áætlun var gerð um allt
ferðalag nefndarinnar. Frá Moskva var farið
suður um allt Rússland yfir Stalingrad við
Volgu, þar sem stærsta traktoraverksmiðja í
heimi er, Rostov, Kisslowodzk, sem er heilsu-
hælisbær uppi í Kákasusfjöllum, en þaðan nið-
ur á Svartahafsströnd til 'borgarinnar Tuapse.
Eftir það sneri nefndin aftur til Moskva og
var þar viðstödd hátíðahöld verkalýðsins og
rauða hersins á 14. afmæli byltingarinnar þ. 7.
nóvember. — Eru nefndarmenn sammála um
borgaralegu blaða um það, að í Sovétlýðveld-
unum væri öllu leynt, sem miður væri, en að-
eins það bezta sýnt þeim sem þangað kæmu,
eru rakalaus ósannindi eins og aðrar óhróðurs-
sögur þeirra í þá átt.
Rússnesku félagar! Við komum utan úr auð-
valdsheiminum, þar sem nú ríkir hin geigvæn-
legasta viðskiptakreppa, framkomin vegna
ósamrýmanlegra mótsetninga auðvaldsskipu-
lagsins. Við Islendingar höfum ekki farið var-
hluta af faraldri þessum. Aðalframleiðsla okk-
ar, sjávarútvegurinn, er að mestu leyti stöðv-
uð og þúsundum verkamanna varpað út í at-
vinnuleysið. Framundan bíður hin óumflýjan-
lega vöntun allra lífsnauðsynja, þó vöru-
geymsluhús braskaranna séu hvervetna full af
óseljanlegum vörum. — Og enn á íslenzk
verklýðsstétt yfir höfði nýja og harðvítuga
sókn frá hendi fjandmanna sinna.
En hjá ykkur, félagar, er engin kreppa,
Framleiðslan vex örara en nokkurntíman hefir
áður þekkst. Þjóðartekjurnar vaxa að sama
skapi, síðan 1921 hafa þær fimmfaldast og eru
nú 1931 49 miljarðar rúbla. Samyrkjuhreyf-
ingin hefir vaxið svo hratt að nú eru um 70%
allra bænda í samvinnubúum og yrkja þeir
90% af öllum sáðfletinum. — Hið mikla böl
auðvaldsskipulagsins, atvinnuleysið, er nú með
öllu upprætt og á þessu ári hefir iðnaðurinn
aukið mannafla sinn um tvær miljónir. Þrátt
fyrir það nægir það ekki hinni sívaxandi eftir-
spurn eftir vinnuafli.
Á íslandi er vinnudagurinn 9—16 stundir og
jafnvel ótakmarkaður, en hjá ykkur aðeins
það, að þeim muni sú sjón seint úr minni líða.
Á heimleiðinni var staðið við í Leningrad, og
þaðan haldið með skipi til Stettin og síðan til
Kaupmannahafnar. Hvar sem nefndin kom á
leið sinni um Sovét-Rússland, var henni tekið
opnum örmum og allt gert til þess að greiða
för hennar og gera henni hana sem lærdóms-
ríkasta. fekoðaði hún fjölda af verksmiðjum,
verkamannabústöðum, verkamannaklúbbum og
barnaheimilum, sem eru í sambandi við verk-
smiðjurnar, skólum og heilsuhælum. Vöktu all-
ar þessar stofnanir almenna hrifningu nefnd-
arinnar. Hefir hún í hyggju að gera allítar-
lega grein fyrir þeim og öllu ferðalagi sínu í
Sovét-Rússlandi í prentaðri skýrslu, sem vænt-
anlega kemur út í næsta mánuði.
ÍSLANDSBANKAHNEYKSLIÐ
Frh. af 1. síðu.
iiöggva of nærri forsætisráðherranum, sem eins
og allir vita var formaður í bankaráði Islands-
banka ?
„Verklýðsblaðið“ er sér þess meðvitandi, að
tala fyrir munn allrar alþýðu, verkamanna og
bænda, í þessu máli. Það krefst þess af dóms-
málastjórninni, að fyrverandi bankastjórar
íslandsbanka, þeir Eggert Claessen, Sigurður
Eggerz og Kristján Karlsson verði tafarlaust
teknir fastir, að þeir verði settir undir saka-
málarannsókn og látnir sæta fullri ábyrgð fyr-
ir stjórn sína á íslandsbanka og allt það tjón,
sem þeir með henni hafa bakað þjóðinni.
7—8 stundir. Þið hafið fimmta hvern dag
frían, en við sjöunda hvern, er það þó eins al-
gengt, að atvinnurekendur svifti okkur einnig
þeirri hvíld.
Rússneski verkalýðurinn hefir 2—6 vikna
sumarfrí með fullum launum og auk þess
ókeypis dvöl á hvíldarheimilum og baðstöðum
og báðar ferðir fríar. Auk þess hefir hann full-
komnar sjúkra-, elli- og slysatryggingar, sér
að öllu kostnaðarlausu. Verkamenn sem verða
fyrir slysum eða veikindum, halda fullum laun-
um auk þess sem þeir fá ókeypis lyf og læknis-
hjálp á sjúkrahúsi. Á Islandi eru tryggingar
sumpart engar eða sáralitlar. Sumarfrí fær að-
eins lítill hluti verkalýðsins, enda er það sjald-
gæft að nokkur hafi efni á að veita sér slíkt.
Konan í Sovétlýðveldunum fær sömu laun
fyrir sömu vinnu og karlmenn og vinnur hún
oft aðeins 6 stundir á dag. Auk þess hefir hún
frí 2 mán. fyrir og 2 mán. eftir barnsburð með
fullum launum. Til þess að gera henni kleift
að taka þátt í framleiðslunni jafnt og karl-
mönnum, eru byggð stórfengleg almennings-
eldhús, þar sem verkalýðurinn getur fengið
ódýran, ljúffengan og næringarmikinn mat.
Þar er og einnig byggðir barnagarðar og iag-
heimili fyrir börn verkakvenna. Þannig eru
konunni fengin skilyrði til þess loks að verða
alfrjáls.
Sendinefndin hefir jafnan á ferð sinni etið
í matskálum verkalýðsins, skoðað bústaði !ians
og kynnt sér vöruverð og getur því hrakið að
fullu hinar svívirðilegu lygar borgarablaðanna
um lífskjör verkalýðsins í Sovétríkjunum. Við