Verklýðsblaðið - 22.12.1931, Page 1

ÚTGEFANDI: KOMNÚNISTAFLOKKURISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
II. árg* Reykjavík 22. desember 1931 56. tbl.
Næstu skrefin í baráttu
atvinnuleysingjanna
Starfsemi
Kaupfélags Alþýðu
Krefjist bráðabirgðaratvinnuleysisstyrks fyrir jólin!
strandar á því að Jón Baldvinsson svíkar gefið
loforð um að veita félaginu nauðsynlegt lán.
Rúmlega 200 menn hafa verið teknir í at-
vinnubótavirinu hjá bænum. Eru þessar lítil-
f jörlegu atvinnubætur eingöngu að þakka sam-
fylkingu verkalýðsins í Reykjavík í atvinnu-
leysisbaráttunni undir forystu Kommúnista-
flokksins. Og miklu meira mundi hafa áunn-
ist ef kratarnir hefðu ekki hlaupið undan
merkjum og snúizt gegn kröfum atvinnuleys-
ingjanna, eins og þeir gerðu á næstsíðasta
bæj arst j órnarf undi.
Samkvæmt frumvarpi því til fj árhagsáætl-
unar bæjarins, sem lagt var fram á síðasta
bæjarstjómarfundi, er gert ráð fyrir að 270
þús. kr. verði lagðar til „atvinnubóta“. En
það er fjarri því að hér sé um nokkrar at-
vinnubætur að ræða, því frv. ætlast til að all-
ar verklegar framkvæmdir í bænum skuli heita
„atvinnubætur“. Er með frv. þessu gert ráð
fyrir að minna fé verði lagt til atvinnu í bæn-
um en undanfarin ár. Hér er því um hreina
blekkingu að ræða.
Verkamenn verða því að herða mjög bar-
áttu sína fyrir atvinnubótum og atvinnuleys-
isstyrk, ef þeir vilja verjast sultinum það
sem eftir er vetrarins. Dagsbrún samþykkti á
síðasta fundi kröfu til bæjarstjórnar um að
bæta eftir nýár 500 mönnum í atvinnubóta-
vinnuna. En þetta er ekki nóg. Hér ganga
vafalaust ekki færri en 1000 manns atvinnu-
lausir.
Bæjarstjórn hefir enn synjað kröfunum um
atvinnulevsisstyrk, enda hafa kratabrodd-
arnir snúist gegn þeim kröfum. En þrátt
fyrir það verður að halda þeirri baráttu á-
fram og herða hana, þar til árangurinn næst.
Nú má ekki minna vera, en atvinnuleysing-j-
um, sem ekki hafa til hnífs og skeiðar séu
veittar brýnustu nauðsynjar yfir jólin til
bráðabirgða. — Þess vegna hefir atvinnu-
leysingjanefndin sent borgarstjóra kröfu um
að
öllum atvinnulausum verkamönnum, sem
ekki hafa orðið atvinnubótanna aðnjótandi,
verði veittur atvinnuleysisstyrkur fyrir jólin,
er nemi minnst fullum vikulaunum.
Allir atvinnulausir verkamenn verða að
taka undir þessa kröfu. Farið til borgarstjóra
í hópum og krefjist þessa styrks.
Engin kanlækkm
Á fundi Dagsbrúnar á laugardag, tilkynnti
stjórnin, að atvinnurekendur hefðu farið þess
á leit, að Dagsbrún kysi nefnd til þess að
ræða við þá um kaupgjaldið á næsta ári.
Líklegt er að atvinnurekendur fari fram á
kauplækkun. Verkamenn verða að krefjast
Atvinnuleysismálið á Dagsbrúnarfundi.
Á síðasta Dagsbrúnarfundi voru krata-
broddarnir harðlega víttir af verkamönnum
fyrir hina sviksamiegu framkomu sína í at-
vinnuleysismálunum í bæjarstjórn. I sambandi
við það bar Guðjón Ben. fram eftirfarandi
tillögu:
Verkamannafélagið „Dagsbrún“ heldur fast við
fyrri krofur sínar til bæjarstjó'rnar Reykjavíkur í
atvinnuleysismálunum og felur fulltrúum Alþýðu-
flokksins í bæjarstjóminni að bera þær fram ó-
breyttar á næsta bæjarstjómarfundi.
Ennfremur lagði Guðjón fram fyrir hönd
atvinuleysingjanefndar tillöguna um að krefj-
ast bráðabirgðar atvinnuleysisstyrks fyrir
jólin — og loks tillögu um að:
engum starfsmanni bæjarins sé útborguð
hærri laun en 500 kr. á mánuði, fyrst um
sinn, meðan verið er að koma atvinnubótunum
í viðunandi horf.
Borgarstjóri hefir t. d. 1500 kr. á mánuði.
Iléðinn bar þá fram tillögu um að vísa
þessu frá með rökstuddri dagskrá og var til-
lagan jafnframt traustsyfirlýsing til krata-
brodc|anna í bæjarstjórninni.
Tillaga þessi var felld með nokkurra at-
kvæða mun.
#
Þar með lýsti meirihluti fundarins van-
trausti sínu á framkomu kratabroddanna, og
fylgi sínu við kröfur atvinnuleysingjanefndar-
innar.
En Iléðinn og Co. gerðu sér lítið fyrir og
íölsuðu atkvæðatalninguna. Verður því bókað
að tillaga Héðins hafi verið samþykkt.
Með þessu hafa kratabroddarnir lýst sig
andvíga því:
1. Að Dagsbrún haldi fast við fyrri sam-
þyktir sínar í atvnnuleysismálunum.
2. Að verkamenn fái bráðabirgðaatvinnu-
leysisstyrk fyrir jólin.
3. Að laun borgarstjóra og annara hálauna-
manna bæjarins verði lækkuð.
Nú á að láta kné fylgja kviði og bæla nið-
ur kröfur atvinnuleysingjanng.
En það skal ekki takast. Engar atkvæða-
falsanir skulu megna neitt að kljúfa sam-
fylkingu verkalýðsins.
Nú ríður á að treysta fylkingarnar.
þess, að stjórnin svari því einu, að stórkostleg
kauplækkun hafi þegar átt sér stað með geng-
isfallinu, og að Dagsbrún sé albúin til að verj-
ast þeirri kauplækkun, með því að beita sam-
tökunum til þess að fá kaupið hækkað að sama
skapi og dýrtíðin hefir vaxið.
Til þess að fá kaupið hækkað svo að það
jafngildi kaupinu í fyrra í gullkrónum, þarf
það að hækka um ca. 50%, þ. e. 68 aura á
klukkustund.
Krafan verður að vera: Hækkun kaupsins,
svo að það jafngildi því, sem það var í fyrra.
Eins og skýrt var frá hér í blaðinu, hefir
verið stofnað kaupfélag verkamanna hér.
Undirbúningur undir stofnun félagsins w>k
langan tíma, sem aðallega fór í makk kratanna
við Framsókn um rekstur sameiginlegs kaup-
félags og hinsvegar í bænarferðir undirbún-
ingsnefndarinnar milli bankanna til þess að
heyra undirtektir þeirra um lánveitingar til
félagsins.
Árangur þess varð sá, að á fyrri stofnfundi
félagsins gat undirbúningsnefndin skýrt frá
því að Jón Baldvinsson hefði lofað að veita
félaginu 10 þúsund króna lán úr Útvegsbank-
anum.
Þar sem álitið var að félagið mundi geta
komist af með þessa upphæð auk stofngjalds
félagsmanna var endanlega ákveðin stofnunin.
Kratarnir gortuðu nú heldur en ekki af þeim
miklu hagsmunum sem fylgdu því fyrir ís-
lenzka alþýðu að hafa fulltrúa í bankastjórn-
inni „sem brosandi mundi rétta þeim féð“ eins
og Sigurður Einarsson komst að orði á stofn-
fundi félagsins.
Þegar kosning félagsstj órnar átti að fara
fram var látið í veðri vaka að betra mundi
vera að hafa einhvern í henni, sem hefði dá-
litla ístru til að auka virðingu hennar gagn-
vart bankanum og féll það í hlut Iléðins
Valdimarssonar að prýða stjórn verkamanna-
kaupfélagsins með því tryggingarmerki.
Nú var gengið fram í því að innheimta
stofngjald félagsmanna og lagði margur verka-
maður hart að sér að borga þær krónur.
En hvað kemur svo á daginn þegar félagið á
að taka til starfa?
Þegar kaupfélagsstj órnin gengur eftir lán-
inu til bankans neitar „fulltrúi alþýðunnar“ í
bankanum, Jón Baldvinsson, að veita félaginu
lán það, sem gengið hafði verið út frá að
í'engist.
Afleiðingin var sú, að félagið gat ekki tekið
til starfa. Félagsstjórnin hefir engan fund
kallað saman til þess að skýra félagsmönnum
frá þessu, en hyggst að draga dul yfir fram-
ferði Jóns Baldvinssonar með því að reka fé-
lagið sem pöntunarfélag, en slíkt fyrirkomu-
lag getur auðvitað ekki orðið öðrum en þeim
til hagnaðar, sem hafa fé milli handa til þess
að kaupa fyrirfram vörur til lengri tíma.
Jafnframt því sem Útvegsbankinn hefir
fleygt hundruðum þúsunda króna í hina og
aðra spekúlanta, miljónir sem síðar munu
verða velt yfir á herðar alþýðu eins og tapi
íslandsbanka í fyrra, er kaupfélagi verka-
rnanna neitað um nokkrar þúsundir til
þess að skipuleggja neytendasamtök verka-
lýðsins hér í bæ og halda í vöruverðið. Krafa
kaupfélagsmeðlima verður að vera sú, að
kallað verði til fundar nú þegar, svo félags-
menn geti tekið ákvörðun um ráðstöfun stofn-
gjalds síns.
Kaupfélagsmeðlimur.