Verklýðsblaðið - 22.12.1931, Blaðsíða 3
Til íslenzkra sjómanna
Jesús og Lazarus
Eftir Oscar Wilde.
Dag nokkum sat Lazarus á bekknum fyrir
framan húsið sitt og ornaði sér í sólskininu.
Þetta var nokkru eftir það, að Jesús hafði
vakið hann upp frá dauða. Lazarus sat með
augun aftur, en af svalanum, sem allt í einu
brá um hann, finnur hann það, að einhver
stendur fyrir framan hann. Hann lýkur upp
augunum og sér þá, að þetta er Jesús. Lazar-
us ætlar að standa upp, en Jesús leggur hönd-
ina mjúklega á öxl honum og gaf honum þann-
ig til kynna, að hann skyldi sitja kyrr, svo
að Lazarus færði sig því aðeins lítið - eitt til
á bekknum, til þess að Jesús gæti fengið sér
þar sæti hjá honum.
Löng stund líður svo að Jesús þegir og Laz-
arus segir heldur ekkert, af því að hann er
fullur lotningar fyrir þögn Drottins. Loks
snýr Jesús sér að honum, lýtur höfðinu, svo
að varir hans næstum snertu eyra Lazarusar,
og segir í hálfum hljóðum:
„Þú hlýtur að vita það, Lazarus. Er nokkuð
.... hinumegin?"
Lazarus talaði líka í hálfum hljóðum, er
hann svaraði:.
„Nei, Drottinn. Ekkert“.
Og Jesús hvíslaði meir’ en hann mælti orð-
um, er hann þá sagði:
„Þú lætur það ekki fara lengra, Lasarus
minn!“
Flokkuriim vex
14 nýir flokksmenn bætast við.
Útbreiðslufundur kommúmstaflokksins í
Keykjavík var ágætlega sóttur, troðfullur sal-
urinn allan tímann. Var ræðumönnum tekið á-
gætlega. Að loknum ræðunum sóttu 13 verka-
menn og sjómenn um upptöku í flokkinn og
1 verkakona, voru þau öll samþykkt.
Meðal þeirra, sem gengu í Kommúnista-
flokkinn, var Marteinn Björnsson járnsmiður,
sem tók þátt í sendinefndinni til Rússlands,
kosinn af járnsmiðum í Reykjavík. Var inn-
tökubeiðni hans tekið með lófaldappi félags-
manna. Fordæmi Marteins, sem var fylgjandi
Sjálfstæðisflokknum áður en hann fór, er hið
eftirbreytnisverðasta fyrir alla verkamenn.
Hann er einn af þeim fáu, sem hefir getað
séð árangurinn af pólitík kommúnistaflokks-
ins, þar sem hann er við völd, og hefir breytt
samkvæmt þessari reynslu sinni.
En betur má, ef duga skal.
Allir flokksmenn þurfa að leggjast á eitt að
fjölga meðlimum flokksins, stækka Kommún-
istaflokkinn.
Islandsbanicahneykslið
Hvað líður sakamálshöfðuninni?
Hér um bil hálfur mánuður er liðinn síðan
hæstaréttardómurinn í máli Kristjáns Karls-
sonar á móti Útvegsbankanum fletti ofan af
sukki fyrverandi íslandsbankastjóra, þeirra
Eggerts Claessen, Sigurðar Eggerz og Krist-
jáns Karlssonar, og fölsunum þeirra á reikn-
ingum bankans. Engu að síður ganga þeir
allir lausir enn. Og er nú allri alþýðu manna
orðið það ljóst, að Framsóknarstjórnin mum
gera sitt til að svæfa þetta hneykslismál, enda
forsætisráðherrann, Tryggvi Þórhallsson, sem
var fprmaður bankaráðsins, of mikið við það
riðinn, til þess að hún þori að hreyfa nokkuð
við því. I-Iefir „Tíminn“ af þessum ástæðum
mjög hægt um sig út af þessu máli og „Al- 1
þýðublaðið“, sem eins og allir vita, er stjórnað
af vikadreng Jónasar frá Hriflu, fer í kringum i
það eins og köttur í kringum heitt soð.
„Verklýðsblaðið“ getur fullvissað þá háu
herra, fslandsbankastjórana, bankaráðsmeð- ;
limina, bankaeftirlitsmanninn Jakob Möller og
Framsóknarstjórnina um það, að verkamenn
Nokkur síðustu árin hafa sjómenn í Vest-
mannaeyjum átt mjög í vök að verjast í
hagsmunabaráttu sinni við samtök útvegs-
manna, sem algerlega hafa látið leiðast af
banlcavaldinu og hinum stærstu atvinnurek-
endum þar.
Aðstaða sjómanna í Eyjum hefir verið að
ýmsu leyti mjög erfið, fyrst og fremst fyrir
þá sök, að mikill meiri hluti þess verkalýðs,
sem vinnur þar á vetrarvertíðinni er aðkom-
inn víðsvegar utan af landi. Verkalýður þessi
er sennilega að mestu leiti ófélagsbundinn,
nokkur hluti hans ofan úr sveitum Suður-
landsundirlendisins og Mýrdalnum. Þar sem
engin verkalýðssamtök eru starfandi, en hinn
hlutinn frá ýmsum stöðum, þar sem hinum
nauðsynlegu áhrifum þeirra gætir ennþá mjög
lítið.
Kaupgjaldsbarátta Sjómannafélags Vest-
mannaeyja, hefir því jafnan strandað á því
að aðkomumenn hafa flykkst í bæinn rétt um
byrjun vertíðar, einmitt þegar sízt skyldi,
neyðst til að ráða sig upp á taxta bankavalds-
ins og orðið þannig, ekki síður sjálfum sér
heldur en sjómönnum Eyjanna, að fótakefli í
hagsmunalegum skilningi. Þetta hefir hingað
til verið einn örðugasti hjallinn fyrir sjó-
mannasamtök í Vestmannaeyjum. Eins og
gefur að skilja, hefir þetta verið þungbær
reynsla fyrir alla baráttufúsa og stéttvísa sjó-
menn í Eyjum, en ætti ekki síður að hafa flutt
með sér töluverða lærdóma þeim verkalýð,
sem hefir þessi ár orðið að snúa til heimila
sinna, að vertíðarþrælkuninni lokinni, jafn
snauðir og jafnvel snauðari en þegar að heim-
an var haldið. Þó mun síðasta vertíð í Vest-
mannaeyjum hafa verið sú allra tekjusnauð-
asta fyrir verkalýðinn, bæði þann heimilis-
fasta í Eyjum og hinn aðkomna.
Útibú íslandsbanka, nú Útvegsbankans,
hafði þó á síðasta ári tekið upp þá nýbreytni
í fjandskap sínum við sjómennina, að berjast
fyrir almennum hlutaráðningum á fiskibátum.
Þetta voru fyrstu ráðstafanir bankavaldsins í
Vestmannaeyjum, sem sá heimskreppuna nálg-
ast hreiður sitt og um leið ráð til þess að velta
afleiðingum hennar yfir á herðar sjómanna.
Sjómannafélag Vestmannaeyja sá þá strax
hættuna, sem sjómannastéttinni mundi stafa
af ráðum bankavaldsins, ef þau kæmist í fram-
kvæmd og hóf þegar öfluga baráttu gegn
hlutaráðningunni, en stilltj upp kröfunni um
fastakaup og premíu af afla. Barátta þessi
kom þó ekki að tilætluðum notum vegna þess,
að ennþá skildu ekki aðkomumennirnir vitjun-
artíma sinn og þar við bættist, að allmargir
sjómenn í Eyjum, sem áður fyr höfðu háð
reipdrátt um hlutinn gegn stórútvegsmönnum
og bankavaldinu, töldu að nú væri í nánd upp-
■ og bændur þessa lands láta ekki svæfa þetta
| mál. Það skal verða rætt úti um allt land á
j, þingmálafundum þeim, sem í hönd fara og
ekki fyr látið niður falla en hinir seku hafa
verið látnir sæta fullri ábyrgð fyrir óstjórn
þeirra á bankanum.
REKSTUR RÍKISSKIPA 1932.
Að því er frétzt hefir, er nú búið að semja
áætlun ríkisskipanna fyrir næsta ár. Sam-
kvæmt áætlun þessari á „Súðin“ ekki að fara
nema 7 ferðir á árinu og er ætlunin að af-
skrá hásetana eftir hverja ferð.
fylling óskanna og nýr áfangi unninn. Mis-
skilningur þessi orsakaði aftur það, að sjó-
menn Eyjanna voru ekki sjálfir nógu einhuga
í þessari baráttu, að allmargir þeirra létu véla
sig inn á hlutaráðninguna og kröfur Sjó-
mannafélagsins náðu ekki almennt fram að
ganga. Bankavaldið stóð því aftur að þessu
sinni með sigurpálmann og þungi kreppunnar
lenti á sjómönnunum, sem margir gengu sama
sem kauplausir frá vetrarstríðinu.
Þetta er sú reynsla, sem fengin er í Vest-
mannaeyjum fyrir hlutaráðningunni. Sama
reynsla hefir endurtekið sig mjög átakanlega
um land allt síðastliðið sumar. Verður verka-
lýðurinn um allt landið að láta sér þetta að
kenningu verða í yfirstandandi baráttu og
berjast einhuga gegn hlutaráðningunni.
Kröfur þær sem sjómenn hljóta alstaðar að
berjast fyrir, eru því: Fastakaup í peningum
og ef um premíu yrði að ræða jafnframt, þá
fullkomin trygging fyrir lágmarkskaupi yfir
tímann.
Jafnframt verða samtök verkalýðsins að
berjast fyrir því sem höfuðatriði, að engin
raunveruleg kauplækkun komist á, miðað við
kaupgjald síðasta árs og að það fáist fullkom-
lega tryggt í öllum kaupgjaldssamningum, að
kaup fari að krónutali stighækkandi í hlutfalli
við lækkun krónunnar. Þetta er óumflýjanleg
varnarráðstöfun gegn því, að stóratvinnurek-
endur landsins ræni verkalýðinn kaupi sínu
með krónulækkuninni, eftir að samningar eru
gerðir.
Framangreindar kröfur mun Sjómannafélag
Vestmannaeyja fylkja sér fast um á þessum
vetri og berjast fyrir þeim þar til yfir lýkur.
En jafnframt er félaginu ljóst, að verkalýður-
inn út um landið verður að lieyja sinn hluta
þessarar baráttu, ef fullkominn sigur á að
nást.
Þess vegna skorar það á öll verkalýðsfélög
landsins, að taka nú þegar upp baráttu þess,
hvert í sínu bygðarlagi í fullum skilningi á því
að kröfur þess hljóta að verða kröfur verka-
íýðsins um allt landið og barátta sjómanna í
Eyjum, er einnig barátta allrar sjómanna-
stéttarinnar.
Sjómannafélag Vestmannaeyja skorar enn-
fremur á öll málgögn verkalýðsins, að birta
kröfur þess. Kjörorð allra verklýðsfélaga og
blaða verða því að vera:
Enginn sjómaður eða verkamaður utan af
landi komi til Vestmannaeyja eða ráði sig
þangað, fyr en Sjómannafélag Vestmannaeyja
hefir fengið allar kröfur sínar uppfyltar og
kaupgjaldssamningar hafa náðst.
RÉTTUR
4. hefti, er nýkomið. Er í því ágæt saga
eftir Halldór Stefánsson, sem nú mun vera
efnilegasta smásagnaskáld íslands, grein eftir
Halldór Kiljan Laxness, ennfremur frásagnir
um menningarbyltinguna í Rússlandi og fyrir-
komulagið í Sovét-Kína og fleiri greinar. Er
heftið hið læsilegasta.
Athygli skal vakin á augl. Alþýðubrauð-
gerðarinnar. Hefir hún ekki hækkað brauð-
verðið og er það nú 12—15% lægra en ann-
arsstaðar.
Með stéttarkveðju.
Stjórn Sjómannafél. Vestmannaeyja.
Jón á Klapparstígnum
hefir leyft að hafa eftir sér, að beztir séu viodlar í