Verklýðsblaðið - 28.03.1933, Blaðsíða 3

Verkalýður Reykjavíkur mðtmslir
ðgnarstjðrn fasista í Þýzkalandi
Stór kröfuganga að bústað þýzka sendiherrans
graph“ lýsir því opinberlega
yfir, að það sé sannað mál, að
Nassistar hafi sjálfir kveikt í
ríkisþinginu — og engum lifandi
manni geti dottið í hug að trúa
öðru. Öll Norðurlandablöð hafa
birt þessa grein „Daily Tele-
graph“. — Hið heimsviðurkennda
enska borgarablað „Manchester
Guardian“, birtir 17. marz eftir-
farandi privatbréf frá Þýzka-
landi um ógnarstjóm Nassista:
„Stormsveitirnar taka kom-
múnista fasta á heimilum þeirra
eða á götunum. Þeir fara með þá
inn í skála Nassista til að pynda
þá, eins og sjónarvottar hafa
sagt oss. I skálum Nassistanna
píska þeir kommúnista og brjóta
á þeim fingurna til að pína út
úr þeim játningu og heimilis-
föng.
f herskálum Nassista í Hede-
mannstrasse lágu í einu herbergi
um 135 kommúnistar, sem höfðu
verið pyndaðir unz þeir voru
hálfdauðir. Kommúnisti, sem tek-
inn var að heiman á sunnudags-
kvöld kl. 11, var líka fluttur í
þennan skála.
Þar voru margir aðrir, er
teknir höfðu verið í öðrum hlut-
um borgarinnar. Þeir voru allir
afklæddir og þegar þeir voru
þannig naktir, voru þeir látnir
ganga á milli raða Nassistanna,
(löbe Spidsrod) er pískuðu þá,
unz þéir hnigu niður. Félagi sá,
sem um getur, liggur hálfdauður
á spítalanum.
Storinsveitirnar brutust inn í
hús hins þekkta Dr. Ascher og
misþyrmdu honum og konu hans.
Dr. A. dó af meiðslunum. Kona
hans liggur alvarlega veik.
I Spandau Við Berlín voru
næstum allir kommúnistar tekn-
Baráttunefndin gegn stríðs-
• hættunni, Kommúnistaflokkur-
inn og Samband ungra kommún-
ista, boðuðu til fundar í Bröttu-
götusalnum kl. 4 á sunnudaginn
var, til að mótmæla hinum sví-
virðilegu ofsóknum og pynding-
um og morðum, sem verkalýður
Þýzkalands nú er beittur af nas-
sistum.
Húsið var yfirfullt. Ræður
héldu Einar Olgeirsson, Halldór
Kiljan Laxness, Erling Ellingsen
og Stefán Ögmundsson og söng-
kórið söng nokkur lög.
Samþykkt var eftirfarandi til-
laga með öllum greiddum atkvæð-
um: ».
„Opinber fundur haldinn i Bröttu-
götu í Reykjavik 26. marz, að til-
hlutun baráttunefndarinnar gegn
stríðshættunni, Kommúnistaflokks ís-
lands og Sambands ungra kommún-
ista, mótmælir harðlega þeim
grimmdarofsóknum, sem þýzki verka-
lýðurinn nú er beittur. Brennimerk-
ir fundurinn bannið á blöðum og
fundahöldum verkamanna, fangels-
anir og pyndingar gagnvart for-
ingjum verkamanna, morð nassista
á fjölda verklýðssinna, eyðilegging-
ar á eignum þýzka verkalýðsins
(húsum, fánum, blöðum og bókum)
og önnur niðingsverk vopnaðra nas-
sistaflokka, scm örþrifaráð hrynj-
andi auðvalds til að halda við
dauðadæmdu skipulagi sinu með
blóðugri undirokun verkalýðsins.
ir fastir og fluttir í herskála
Nassista til að kvelja þá. Kona,
sem er kommúnisti, segist hafa
verið tekin úr rúmi að nóttu til,
Stimplar fundurinn Hitlerstjórnina í
þýzkalandi sem hvíta ógnarstjórn
auðvaldsins, er verðskuldi hatur og
vægðarlausa baráttu alls verkalýðs
gegn henni.
Skorar fundurinn á allan verka-
lýð landsins að fylkja sér saman
til baráttu gegn fassismanum hér á
landi sem annarsstaðar".
Ennfremur var samþykkt að
fundurinn sendi kveðjur sínar á
heimsþingið gegn fassismanum,
sem háð verður i Kaupmanna-
höfn 14. og 15. apríl og að þeim
Ársæli Sigurðssyni og Sverri
Kristjánssyni skuli falið að mæta
sem fulltrúar fundarmanna á
þingi því.
Á eftir var farið í kröfugöngu
undir rauðum fánum upp að bú-
stað þýzka sendiherrans. Tóku
lágt ágizkað minnst 500 manns
þátt í kröfugöngunni. Þar töluðu
Áki Jakobsson og Einar Olgeirs-
son, talkór verkamanna hrópaði
„niður með Hitler“, en mann-
fjöldinn hrópaði þrefallt húrra
fyrir þýzka kommúnistaflokkn-
um og samfylkingarbaráttu
verkalýðsins. Síðan hélt kröfu-
gangan niður í útvarpshús og
flutti kröfu um að tillagan yrði
birt í því. Lofaði útvarpsstjóri
að mæla með því við útvarpsráð,
en svar útvarpsráðs ókomið enn.
Síðan var kröfugangan leyst
upp.
flutt í skálann, pískuð unz hún
varð meðvitundarlaus og hent
svo niður í kjallara. Þegar hún
raknaði við, sá hún að hún var
Skemtífundur
verður haldinn laugardaginn 1.
apríl í fundarhúsinu í Bröttu-
götu, kl. 9 e. h.
Dagskrá:
1. Erindi: Stefán Pétursson.
2. Spilað á sög.
8. Erlendar fréttir. ,
4. Eftirhermur.
Félagar, eldri og yngri,
munið að mæta stund-
víslega.
* Skemmtinefndin.
1* apríl
Laugardagskvöldið 1. apríl
heldur
Sovétvinafélag I s 1 a n d s
fjölbreytta kvöldskemtnn
í Iðnó.
Nánar auglýst síðar.
Skemtunin verður haldin til
ágóða fyrir verkamannasendi-
nefndina til Bússlands.
ekki ein, heldur fullt af fólki í
kring, sem ýmist stundi af kvöl-
um eða var að deyja. Sumum
var sleppt eftir pyndingarnar,
aðrir sjá aldrei dagsins ljós fram-
ar.
Við höfum enga möguleika til
að tilkynna ' opinberlega pynd-
ingar þessar og skelfingar, af því
blöð okkar eru bönnuð. Við biðj-
um þig að sjá um að þessar stað-
reyndir verði kunnar í útlöndum,
því þær eru sannleikur. Við höf-
um engan möguleika á að fá
hjálp. Eftir nýju lögreglulögun-
um má enginn lögregluþjónn
hjálpa okkur. Við erum útlagar
utan við lög og rétt“.
orðið verst fyrir þá sjálfa.
Hvorki þeir verkamenn, sem eru
í „varnarliði verkalýðsfélaganna“
né aðrir hefðu yfirleitt veitt
þeim lið. Þeir hefðu staðið ein-
angraðir, og það hefði ekki tek-
ist að æsa verkamenn til að slást
innbyrðis.
Eftir þetta lýsti Héiðnn því
yfir í Alþ.bl., að verkefni „varn-
arliðs verkalýðssamtakanna" ætti
að vera að sjá um að unnið yrði
ef verkamenn dirfðust að stöðva
vinnu, án samþykkis Alþýðusam-
bandsbroddanna. — Með öðrum
orðum verkefni „varnarliðs verka-
lýðsfélaganna" á að vera ná-
kvæmlega sama og ríkislögregl-
unnar!! Enda varð Morgunblaðið
heldur en ekki kampakátt og
hrópaði upp yfir sig: „Sjáum til.
öðruvísi mér áður brá!“
Verkamenn í „varnarliði verka-
lýðsfélaganna"! Hvemig líst ykk-
ur á, að það skuli eiga að nota
ykkur, sem ríkislögreglu gegn
stéttabræðrum ykkar? Vitanlega
verður þetta til þess, að hinir
beztu ykkar ganga úr þessum
félagsskap, og ganga í „varnar-
lið verkalýðsins", sem sameinar
verkamenn af öllum skoðunum.
Héðinn og Co. treysta því
heldur ekki, að verkamenn fáist
til að bera vopn á stéttarbræður
sína. Þess vegna eru þeir á móti
öllum ráðstöfunum, sem duga til
að hindra lögfestingu ríkislög-
reglunnar. — Hugsum okkur til
dæmis — að verkamenn hefðu
neitað að skipa upp úr Nóvu —
og „varnarlið verkalýðsfélag-
anna“ hefði brugðist Héðni. —
Þá hefði Héðinn vafalaust ekki
haft á móti því að ríkislögregla
væri til taks.
Hversvegna var Héðni og Al-
þýðusambandsbroddunum svona
mikið áhugamál að vörunum væri
skipað upp úr Nóvu? Vegna þess
að þeir vissu, að ef skipið færi
með vörurnar óafgreiddar, lá
ekki annað fyrir en ganga að
kröfum Verkamannafélags Akur-
eyrar. Þeir áttu aðeins eitt
hjartans mál: Að verkamenn á
Akureyri biðu ósigur.
Ríkisvaldinu var það engu síð-
ur ljóst en Alþýðusambands-
broddunum, hvers virði það væri
fyrir verkalýðshreyfinguna, ef
Verkamannafélag Akureyrar sigr-
aði í þessu máli.
Þess vegna var það reiðubúið
til þess að beita öllum þeim kúg-
unarmeðölum, sem það hefir yfir
að ráða. Á Akureyri var borgur-
um boðið út, eins og stríð stæði
fyrir dyrum. Og varðskipið
„Ægi“ átti að senda til Akureyr-
ar með hvítt lið úr Reykjavík.
Þessi sigur þarf að verða upp-
haf nýrrar sóknar, nýrra tíma,
nýrra baráttuforma í íslenzkri
verkalýðshreyfingu. Betur en
allt annað hefir hann opinberað
styrk hins byltingasinnaða
verkalýðs. Hann hefir sýnt
hvernig hinn byltingasinnaði
armur í íslenzkri verkalýðshreyf-
ingu er þess megnugur að sigra
gegn sameinaðri fylkingu auð-
valdsins, gegn sameinuðum öfl-
um atvinnurekenda, ríkisvalds
og kratabrodda. Síðustu tvö ár-
in hefir pólitík AJþýðusam-
bandsins verið sú, að kúga
verkalýðsfélög undir yfirráð sín
með hótunum. Alþýðusambands-
broddarnir hafa sagt við verka-
lýðsfélögin: Þið verðið að beygja
ykkur undir einræði okkar, því
annars göngum við á jnóti ykk-
ur í öllum kaupdeilum og þið er-
,uð máttlausir. Það er auðvitað
hinn mesti misskilningur, að
félögin séu betur sett, þó þau
beygi sig fyrir Alþ.samb., þvi
þegar Alþýðusamb. tekur að sér
stjóm deilanna leiðir það þær til
eins mikils ósigurs og unnt er,
án þess að tapa yfirráðunum yf-
ir viðkomandi verkalýðsfélagi.
En hinsvegar hafa verklýðsfélög-
in oft talið sig máttvana gegn
slíku ofurefli sem sameinaðri
fylkingu atvinnurekenda og Al-
þýðusambandsforingj a.
Með sigrinum á Akureyri hefir
verið stigið stærsta sporið til
þess að brjóta þetta kúgunarvald
Alþýðusambandsins á bak aftur.
Jafnvel í Reykjavík, þar sem
vald Alþ.samb.-broddanna er
mest, sýndi það sig að verkalýð-
urinn var þess megnugur að
framkvæma vinnustöðvun, þrátt
fyrir fjandskap kratabroddanna.
Nú ríður á að hagnýta sér
lærdómana og festa sigurinn. 1
því sambandi liggja fyrir þessi
brýnustu verkefni:
1. Að treysta hin byltinga-
sinnuðu verkalýðsfélög skipu-
lagslega. Safna öllum verkalýð
inn í þau. Skapa verkfallssjóði.
Skapa vinnustöðvasamtök eða
trúnaðarmannakerfi á vinnu-
stöðvunum.
2. Treysta Verkalýðssamband
Norðurlands skipulagslega. Safna
öllum verkalýðsfélögum riorðan-
lands inn í það, og stofna ný
félög. V. S. N. skipuleggi á
grundvelli sigursins baráttuna
fyrir komandi sumarvertíð um
allt Norðurland, gegn nýjuní á-
rásum og fyrir bættum kjörum.
Liggja sérstaklega mikil verk-
efni fyrir, að bæta kjör sjómanna
og kvenna, bæði í fiskvinnu og
síldarvinnu.
3. Skapa samfylkingarlið á
þeim stöðum þar, sem krata-
broddarnir eru ráðandi í verka-
lýðshreyfingunni, til þess að
liafa forustu í hinni faglegu bar-
áttu.
4. Mynda nánara vináttusam-
band — milli hinna byltingar-
sinnuðu verkalýðsfélaga.
Hagnýtum lærdómana.
Hagnýtum sigurinn.
Brynjólfur Bjarnason.
)