Andvari - 01.10.1960, Qupperneq 89

HELGI SÆMUNDSSON:
íslenzk ljóðagerð 1959.
Árið, sem leið, urðu naumast regintíð-
indi í íslenzkri ljóðagerð. Frægustu og
viðurkenndustu skáld eldri kynslóðarinn-
ar gáfu ekki út bækur, en samt er upp-
skeran af akri ársins álitleg, þó að drjúg-
ur hluti hennar eigi of lítið skylt við
skáldskap. Hér skal rætt um fjórtán
ljóðabækur ársins 1959, en vitaskuld verð-
ur stiklað á stóru. Eigi að síður fer því
fjarri, að allt muni talið, þó að vonandi
hafi ekkert stórskáldið gleymzt.
Ljóðasafn vestur-íslenzka skáldsins Þor-
steins Þ. Þorsteinssonar er í tveimur bind-
um og þó fremur úrval en heildarútgáfa.
Kvæðin sverja sig í ætt við nítjándu öld-
ina og eru auk þess einhæfur og tilvilj-
anakenndur skáldskapur. Ljóðstíll Þor-
steins er hins vegar persónulegur, en
kvæðagerðinni helzt til ábótavant. Bezt
tekst honum að túlka þrá sína til Islands
og ræktarsemina við ættjörðina austan
hafsins. Þær tilfinningar gera hann stund-
um að skáldi. Ljóðasafnið er samt minnsta
kosti þremur áratugum á eftir áætlun til
að komast á framfæri við það fólk, sem
helzt kunni að meta kvæði eins og þessi.
Gísli Jónsson menntaskólakennari á Akur-
eyri hefur húið Ijóð Þorsteins Þ. Þor-
steinssonar undir prentun og vafalaust
unnið verk sitt af alúð. Búningur bók-
anna er vandaður og prófarkalestur góður.
„Vísnakver Fornólfs" kom út 1923
skömmu fvrir andlát höfundarins, dr. Jóns
Þorkelssonar þjóðskjalavarðar, og vakti
þegar verðskuldaða athygli. Nú er það
komið öðru sinni í aldarminningu skálds-
ins, og sá Þorkell Jóhannesson um út-
gáfuna. Kallast bókin í endurprentun-
inni „Fornólfskver", enda fylgja hér
„Vísnakverinu" greinargóð formálsorð
Þorkels Jóhannessonar, æskuminningar
Jóns Þorkelssonar, ævisöguþáttur hans
eftir Hannes Þorsteinsson og ritgerð um
skáldið og manninn eftir Pál Sveinsson,
svo og ljóð og stökur, sem ekki voru í
fyrri útgáfunni. Langmesta fagnaðarefnið
er þó endurprentun „Vísnakversins“.
Fornólfur var engum líkur á skáldaþingi
samtíðarinnar, og ljóð hans eru ríkur og
fagur skáldskapur, hvað sem líður aug-
ljósri og merkilegri sérstöðu þeirra. Sögu-
kvæðin eru dálítið misjöfn og sums staðar
hrjóstrug, en alltaf glyttir í gull, ef les-
andinn hvggur að fleira en skoða grjótið.
Snjallasti og samfelldasti skáldskapur
„Vísnakversins" mun þó Ijóðin Hér á
landi, Minna og Ólafur Davíðsson. Höf-
undi þeirra ber sannarlega virðingarsæti
í íslenzkri bókmenntasögu.
„Fornólfskver" er prýtt myndum og
teikningum eftir Björn Björnsson og
Halldór Pétursson og mætavel úr garði
gert af hendi útgefanda og prentsmiðju.
Bókin hregður upp stórri og skýrri mynd
af skáldinu og manninum Jóni Þorkels-
syni, sem þakkaði fóstrunní sögur hennar
þessum snilldarorðum;