Andvari - 01.03.1968, Side 196

194
ÓLAFUR M. ÓLAFSSON
ANDVAM
Af umræddum 142 orðum Sonatorreks eru — að nútímatali — þessi samsett:
loftvætt (1. v.),
Ijóð'pundara (1. v.),
hógdrœgt (1. v.),
auðþeyst(r) (2. v.),
fagnafundr (2. v.),
Jptunheimum (2. v.),
lastalauss (3. v.),
npkkvers (3. v.),
naustdurum (3. v.),
hlumQrr (4. v.),
orðhofi (5. v.),
frændgarði (6. v.),
ástvinum (7. v.),
öll fastsamsett nema tvö: fagnafundr og lastalauss, sem eiga það sammerkt
annað að stuðla innbyrðis: /agna-fundr, Zasta-lauss.. Nú er það kunnara en frá
þurfi að segja, að „eitt orð eða tvö“ er eilílt vandamál. Þetta vissi skáldið manna
bezt, rúnameistarinn, sem risti mál sitt í lotum án orðabila. Hann taldi því á
grundvelli, sem er óumdeilanlegur: Orðstofn er orð nerna í föstum samsetning-
um. Af þessu leiðir, að framan við skarð 7. vísu eru 144 orð — og kerfið full-
komnað: 12 - 24 - 72 - 120 - 144.
Vitund skáldsins fyrir einstökum þáttunr kvæðisins er ákaflega sterk. Gildir
einu, bvort um er að ræða fjölda vísna, vísuorða, orða eða hljóða. Á þessu öllu
hefur hann strangan aga. Og urn atkvæði þarf ekki að tala, því að undir fjölda
þeirra og skipan er sjálfur bragarhátturinn kominn. Við þetta bætist svo flókið,
en hnitmiðað skáldskaparmál, sem helzt má líkja við ertiðar taflstöður, sem fela
oftast í sér aðeins eina leið til vinnings. Dróttkvæði minna oft á galdra (Sbr.
tréníð.), enda munu þeir hafa verið háþróuð mennt, þegar bezt lét. Engu er
það líkara en göldrum, að síðustu orðin á undan skarði 7. vísu, 140,—144. orð
Sonatorreks:
Sleit mars hpnd
minnar ættar,
eru efnislega í beinum tengslum við vísuorð þau, sem afmörkuð eru með frá-
vikum frá stuðlun (10. v.):
Ættar skjoldr
af lífi hvarf.