Andvari - 01.01.1971, Blaðsíða 87
ANDVARI
RÆÐUMENNSKA JÓNS SIGURÐSSONAR
85
kjörnir þingmcnn andmæltu. Taldi einn þeirra miður sæmilegt að beiðast þess
af konungi. Jón svaraði:
,,Ég verS :aS leyfa mér einungis aS geta þess, aS þaS er svo langt frá, að
slík ósk sem þessi sé álitin óhæverskleg hjá nokkurri þjóð, þar sem stjórn
er nokkurn veginn frjálslynd, aS þaS er þvert á móti almennt álitið stakasta
hirSuleysi, ef eigi er beSiS um slíkt semiþetta.“
í umræSum á þjóðfundinum 1851 um stöðu lagafrumvarps stjórnarinnar lét
Asgeir Einarsson frá Kollafjarðarnesi þau orð falla, aS íslendingum þyki sér vera
það ósamhoðiS að gefa sig undir atkvæði bænda á ríkisþingum Dana, sem að lík-
indum séu lítið kunnugir högum Islendinga.
Jón kvaddi sér þá hljóðs og mælti:
„ÞingmaSurinn úr Strandasýslu gat þess, að íslendingar mundu ekki
una því að gefa sig undir atkvæði bænda í Danmörku; en ég vil þó geta
þess, einungis til þess, að þetta verði ekki misskilið, aS ég óttast ekki svo
mjög, að bændur í Danmörku vilji halla rétti vorum. Ég er fyrir mitt leyti
miklu hræddari við prófessorana en við bændurna."
Sannfæringarkraftur Jóns og kapp voru honum sífelldur aflgjafi í allri baráttu
hans fyrir frelsi og framförum þjóðarinnar gegn hinu erlenda valdi. En þegar
hann lendir á öndverðum rneiði við meiri hluta alþingis í fjárkláðamálinu, er
honum fjarri slcapi að slíðra sverðin. Sannfæringin fyrir lækningarstefnunni er
svo rótfcst, að frá henni verður ekki hvikað. Á þingi 1859 verSa sem oftar heitar
og harðar umræður urn kláðamáliS. Jón er þá orðinn annar erindreka stjórnar-
innar í því máli; þingiS vill kjósa nefnd í málið, en Jón telur, að nefndarkosning
til þess að fjalla um niðurskuröar-bænarskrár verði til trafala og fyrirstöðu. Hann
segir:
„Það er ekki satt, að undirstaða sé eigi lögð í þessu máli; því föst
ákveðin stefna er þegar tekin; við viturn sjálfir bezt og höfum vel yfirvegað
allt það, sem viS þegar höfum af ráðið og gjört... Minn dórnur er eins
merkur eins og hvers annars, þar eð ég á hér hlut að máli... Við viljum
gjarna vera í samvinnu með þinginu ... en við getum eigi látið okkur lynda
það, að haldið sé sverði yfir hálsum okkrum og öllum framgangi málsins
aftrað með því að kjósa nefnd í það, í þá stefnu, sem hér er farið fram á
í bænarskránum."
Þrátt fyrir andmæli Jóns var samþykkt með 17 atkvæðum gegn 8, að nefnd
skyldi kjósa.