Andvari - 01.01.1977, Side 54

52
GUÐMUNDUR DANÍELSSON
ANDVARI
snerta hinar helgu stoðir garnla Bakkans þeirra. En þetta er vonlausasta
verk heimsins. Lífið endurnýjar sjálft að eigin vild sínar rómantísku upp-
sprettrdindir, svo hjarta mannsins fái glaðzt eins og í garnla daga. Þrjózka
okkar er að vísu skiljanleg, en ihaldssemi, sem ekki á sér uppsprettu í lífs-
kvikunni, er af hinu illa og heimskulega. Gömul yfirgefin hús, sem ekki
eiga sér lengur samband við fólk, eru aumkunarverð og strákar hafa þau
að skotspónum. Ef einhverjum er um það að kenna, að húsin urðu við-
skila við mannlíf og athöfn, þá er það að kenna okkur, sem flúðurn und-
an briminu, en byggðum ekki höfn né reistum brimbrjóta, heldur bjugg-
um um okkur eins og hverjir aðrir flóttamenn, þar sem aðrir höfðu skap-
að áhættuminni lífsvettvang. Hinir, sem fengu okkar kæru gömlu hús-
um ný verkefni og skyldur við fólkið í landinu, tengdu þau nýju athafna-
lífi, hafa unnið til þeirra minnismerkja, sem okkur láðist sjálfum að
leggja undirstöðu að.“
„Egill Thorarensen í Sigtúnum var raunsær maður og nógu liugrakk-
ur til að sýna það í verki," sagði ég.
„Já,“ sagði Ragnar í Smára, „Egill var ekki neins konar sentímental
flóttamaður. Elann hafnaði með fyrirlitningu minnisvarða um brostnar
vonir, svo sem görnlu verzlunarhúsunum. Líf hans var í órofatengslum við
starf fólksins og baráttu þess fyrir uppbyggingu, sem hæfði breyttum við-
horfum og nýrri tíð. Sú steinhella, sem við flytjum úr gamla hrauninu
okkar niðrað ströndinni til þess að gera úr henni minnisvarða yfir dyggðir
okkar, hún mun af börnum Suðurlands framtíðarinnar færð inn í stall
undir mónúmenti Egils í Sigtúnum og á hana höggvið nafn hans.“
„Eg þykist skilja véfrétt þína, Ragnar."
„Já, vinur minn, heimurinn er í sköpun,“ sagði Ragnar í Smára.
Ég vík nú aftur að sögusögnunum um, að Egill ætti skóga í Svíþjóð.
En svo vill til, að hægt er að grafast fyrir rætur eða tildrög þeirrar þjóð-
sögu. Egill fór oft til útlanda að leita hagkvæmra verzlunarsambanda, þar
á meðal til Svíþjóðar. I Kalmar bjó vellríkur Svíi, Nils Westerberg að
nafni. Idann átti víðlend skógarsvæði í Norður-Svíþjóð. Eljá þessum manni
taldi Egill sig gera betri timburkaup en hjá öðrum, svo að þeir urðu
mildir viðskiptavinir og auk þess persónulegir vinir. Bauð Svíinn Agli í
skemmti- og kynnisferð ti! skóglanda sinna og trjávinnsluverksmiðja í
norðri. Egill endurgalt í sömu mynt og bauð Svíanum í skemmti- og