Andvari - 01.01.1977, Blaðsíða 80

78
ÞÓRODDUR GUÐMUNDSSON
ANDVAIU
í heimi máls og menningar, verða á vegi vorum álíka sameiginlegir drættir.
Kvenkynsendingar fleirtölu í orðinu kirkja: kirkjur og körkor hljóma svipað í
báðum málum.
Skáldbóndinn Gustaf Larsson frá Norrlanda á austurströnd Gotlands er
næstum því íslenzkur í eðli. Hann hefur í lífi sínu sungið um akrana og
blómin, svo að hver Gotlendingur hefur skynjað ilman og gleði úthagans og
blómanna og heyrt brimhljóðið gegnum svefninn. Honum hefur tekizt það,
sem aðeins fáum skáldum auðnast — að lifa á vörum fólksins.
Það er næstum því skiljanlegt, að Gustaf Larsson er mjög lítið þekktur í
Stokkhólmi. Jafneðlilegt er það samt, að frægð hans hefur nú borizt til íslands,
eyjar, þar sem einnig skáldbændur lifa meðal fólksins, í hópi lesenda sinna
og hlustenda. Nýlega hefur Þ. G. þýtt Gustaf Larsson á íslenzku undir fyrir-
sögninni Gotlenzk Ijóð (Reykjavík 1975). Inngangurinn er skrifaður í þeim
virðulega stíl, sem um árþúsundir hefur þótt sæma norrænna manna á meðal.
Eftir það má lesa hinar gotlenzku drápur, umbreyttar til íslenzku. Það er eins
og reikað sé kringum rústir Þórs á sumardegi. Elckert er meira norrænt."
Gustaf Larsson skrifar mér 20. febrúar 1976: „Ég hef sent Þýdd ljóð
mörgum vinum mínum. Stofnandi fiskasafnsins, listamaðurinn Erik Olsson í
Sanda, sagði mér, að hann hefði heyrt gamlan bátasmið á Fárö (það hérað er
nyrzt á Godandi og hefur varðveitt mörg forngotlenzk orð til vorra tíma) kalla
flatbotna fiskibát „skeið“ — nákvæmlega það sama sem þú notar í þýðingu
kvæðisins „Viti“.“ Allt ber að sama brunni um líkingu þessara tveggja eyja á
margan 'hátt, svo og skyldleika gotlenzkunnar og íslenzkrar tungu.“
Oft hefur Gustaf Larsson lýst fyrir mér í bréfum sínum ást sinni og að-
dáun á íslandi, máli þess, menntum og sögu, löngun sinni til að heimsækja
það. Einkum langar hann til að sjá bernskustöðvar Jónasar Hallgrímssonar, en
honum ann hann mest íslenzkra manna. Hann hefur lesið ljóð Jónasar í
sænskri þýðingu og kynnt sér harmsögu ævi hans. Ástarstjarna yfir Hraun-
dranga hefur beðið hans unr áratugi í táknmynd fagurrar dísar. Nú fyrst býðst
honum loks tækifæri til að ná fundum hennar meir en áttræðunr að aldri.
Sextíu manna sveit ferðafólks frá Gotlandi hefur ákveðið að heimsækja
Island undir leiðsögn læknisins Eriks Ohlsson, sérfræðings í húðsjúkdómum
þar, en ætlar nú að athuga fuglalíf við Mývatn og víðar í sumarleyfi sínu.
Það er trygging fyrir öryggi, að Ohlsson læknir hvetur Gustaf mjög til farar-
innar. En hann er lengi á báðum áttum, treystir sér illa sakir heilsubilunar.
Hjartanu er ekki að treysta. Sú var önnur bót í máli, að hann þekkti tvær
mannverur á Islandi: Okkur hjónin hafði hann þó áður séð. Skrifar hann mér
nú og segist hafa hug á að fara, og Erika kona sín með sér, ef þau hjónin geti