Andvari - 01.01.2008, Blaðsíða 46

44
KRISTINN KRISTMUNDSSON
ANDVARI
ist þá sitthvað sem fært er í sögur. í Laugarvatnsskólasögu sinni verður
Bjarna tíðrætt um tímabundnar fjarvistir sínar og ver allmiklu rúmi til
að réttlæta þær eins og áður er getið. Hann nefnir fimm samkennara
sína sem gegndu skólastjórastarfinu, það sýndi styrk skólans að nánast
hver þeirra sem var gat tekið það að sér. Síðan segir hann:
Eins og fyrr segir leit ég á svona samstarf margra kennara hreint og beint sem
hugsjón í samvinnu kennara. Fyrirfram veit enginn með vissu, hvenær hug-
sjónir rætast. Eftir á finnst mér, að þessar vinnuaðferðir séu athyglisverðar og
hafi gefið góða raun. Ég er samkennurum mínum þakklátur fyrir alla okkar
samveru og samvinnu, en ekkert eins innilega og skólastjórnina.74
Bjarna hefur verið ljóst að hann tók nokkra áhættu með fjarvistum
sínum frá skólanum og vissi að þær kynnu að mælast misjafnlega
fyrir. Því fer hann svo mörgum orðum um það sem ávannst skólanum
til hagsbóta og framþróunar á Laugarvatni sem ávallt er honum efst í
huga. Erfitt er nú að meta réttdæmi Bjarna um þetta efni. Ekki er að
efast um hæfni samkennara hans við hina daglegu stjórn og skipulag
hins venjulega skólastarfs. Athyglisvert er þó að þegar til árekstra kom
við nemendur svo að sögur færu af er ekki annað að sjá en slíkt kæmi
til kasta Bjarna sjálfs og sýnir það reyndar drengskap hans gagnvart
samkennurum sínum. Slíkur árekstur varð að sögn Bjarna á útmán-
uðum 1935 og „skapaði óánægju sem ekki fyrntist yfir það skólaár“.75
A fyrri árum leituðu sumir pólitískir andstæðingar Bjarna ákaft að
höggstað á honum, ekki síst vegna vináttu hans og óskoraðs fylgis við
Jónas Jónsson frá Hriflu sem þola mátti sífelldar ásakanir um pólitíska
innrætingu við nemendur héraðsskólanna. Stjórnmálaafskipti Bjarna
hefðu getað verið olía á þann eld en hyggjuvit hans sýnist yfirleitt hafa
komið í veg fyrir að höggstaður fyndist. í skólasögu sinni víkur hann
að þessu atriði: „Hér hefir aldrei verið gerð tilraun til að hafa pólitísk
áhrif á nemendur, en aðeins reynt að sefa hvers konar öfgar og aldrei
verið slegið undan í þeim efnum“.76 Þekktasti árekstur af pólitískum
toga varð í janúar 1937 og leiddi til þess að 9 skólapiltar hurfu úr skóla,
að sögn í mótmælaskyni við þá yfirlýsingu skólastjórans, þ.e. Bjarna,
„að þeir menn, sem ekki vildu styðja lýðræðið, en fylgdu öfga- og
einræðisflokkum eins og kommúnistum og nasistum, ættu ekki rétt á
sér í skólanum“.77 Bjarni greinir allýtarlega frá þessum atburði í skóla-
skýrslu sinni fyrir árin 1936-1937. Vegna þess að skoðanir voru skiptar
í þessu máli og piltarnir hlutu m.a. stuðning menntamálaráðuneytisins