Andvari - 01.01.2008, Blaðsíða 47

andvari
BJARNI BJARNASON
45
við ákvarðanir sínar tek ée hér upp lýsinsu Bjarna eins og hún birtist í
skólaskýrslunni:
Þetta skólaár var að ýmsu leyti viðburðaríkt og lasta ég það ekki. Borið var á
mig að ég hefði rekið nemendur úr skóla fyrir skoðanir þeirra. Þetta er algjört
ranghermi. Nokkrum piltum féll illa viss persónuleg skoðun, sem fram kom á
opinberum fundi í skólanum, þar sem þjóðmál voru til umræðu. Þeir gerðu mér
þá kosti, að ég tæki aftur tilgreind ummæli mín á þessum fundi, annars færu
þeir úr skóla. Ég gat þess, að mig langaði ekki að taka þau ummæli mín aftur,
sem talið var í skriflegu skjali til mín, að væru völd að þessari óánægju. Ég
kvaðst þess fullviss, að þessi tilteknu ummæli mundu standast strangasta dóm.
Hitt væri þeirra mál, hvort þeir héldu máli sínu til streitu, ég myndi rólegur taka
afleiðingum minna gerða. Að ekki tókst að koma í veg fyrir þessa fljótræðis-
ákvörðun nemendanna, tel ég að hafi verið vegna þess, að sá, sem forustuna
hafði, kom til mín kvöld eitt og tilkynnti mér, að allir nema hann væri hættir
við að fara, sjálfur kvaðst hann vera óákveðinn. Annar piltur, sem nokkur áhrif
mun hafa haft, kom einnig til mín, vildi fá að strika út nafn sitt af skjalinu og
kvaðst hvergi fara. Ég trúði þessum piltum báðum. Morguninn eftir kom eng-
inn umræddra pilta í kennslustund, um hádegi voru þeir ferðbúnir og fóru. Ég
tel mig ekki komast hjá að segja frá þessu í skýrslu þessa árs. Þetta eru allt stað-
reyndir, sem ekki geta talizt ádeila. Ég hefi aldrei getað fallizt á að undanskilja
nein málefni sem óhæf umræðuefni á málfundum skólafélagsins. Þessu, að
minni hyggju sjálfsagða frjálslyndi, fylgir vitanlega það, að inenn verða að þola
að heyra skoðanir bæði ljúfar og leiðar, séu ekki allir á eitt sáttir. Hvernig er
hægt að hugsa sér jafnrétti í félagi, sem meðal annars nær til þess að rökræða
málefni, samhliða uppþoti, ef skoðanir manna falla ekki saman?78
Reykjavíkurblöð birtu fréttir af brottför nímenninganna 15. janúar.
Fyrirsagnir lýsa afstöðu þeirra: Þannig er fyrirsögn Morgunblaðsins:
’>Níu skólapiltar fara frá Laugarvatni. Tímamenn glíma við sinn eigin
draug“. Vísir: „Níu nemendur hlaupa burt frá Laugarvatni“. Þjóðviljinn:
»Jónas frá Hriflu skipuleggur kommúnistaofsóknir í skólunum. Níu
rjemendur reknir með yfirlýsingu skólastjórans.“ I Tímanum 21. jan-
uar birtist svo greinin „Atburðirnir á Laugarvatni“, byggð á viðtali
við Bjarna. Þar er frá því greint að á fundi nemenda og kennara hefði
Öjarni í ræðu sinni látið svo um mælt „að nú væru nemendur spurðir
hvort þeir vildu vera í áfengis- og tóbaksbindindi. En skólastjóri kvaðst
Þ^yndu taka til athugunar að bæta við þriðju spurningunni, hvort þeir
^ddu styðja þjóðskipulagið á lýðræðisgrundvelli. Jafnframt lýsti hann
því sem persónulegri skoðun sinni að þeir, sem ekki svöruðu slíkri
sPurningu játandi, ættu ekki að njóta jafnmikilla réttinda og aðrir hjá