Andvari - 01.01.1955, Blaðsíða 15

ANDVAIU
Guðmundur Bjömsson landlæknir
11
liðsveitir að baki sér. En hann gat einnig barizt gegn harðri
andstöðu, þótt fylkja þyrfti hugdeigum her til sóknar. Það sýndi
hann bezt í vatnsveitumálinu. Elann var kosinn í bæjarstjórn
Reykjavíkur 1899 og átti sæti í henni til 1905, er hann var kos-
inn á þing. Sem bæjarfulltrúi hóf hann baráttu fyrir því, að
gerð yrði vatnsveita í bæinn og vatnsbólin í honurn lögð niður,
en þau höfðu sýnt sig að vera oft og tíðum sannkölluð smitból,
einkum að því er snerti taugaveiki. Mörgum fannst það in mesta
fjarstæða að veita vatni í bæinn langa leið, og töldu, að bærinn
yrði settur á hausinn með því. Olli þetta honum nokkrum óvin-
sældum um hríð, en hann fylgdi máli sínu fast fram, bæði í
ræðu og riti, m. a. með stuttum og snjöllum áróðursgreinum í
Lögréttu, og sýna þær vel rithátt hans, stuttar og gagnorðar,
með greinarskiptum við flestar málsgreinar, og líkari töluðu máli
en ritmáli. Sýna þær, að Guðmundur hefði orðið ágætur
„columnist", ef hann hefði lagt fyrir sig blaðamennsku. Jón Þor-
láksson, verkfræðingur og síðar ráðherra, kom inn í bæjarstjórn-
ina um það leyti sem Guðmundur fór úr henni og fyrir ötula
framgöngu þeirra beggja voru lögin um vatnsveitu í Reykjavík
samþykkt á Alþingi 1907 og vatni fyrst hleypt í pípumar 16.
júní 1909, þó ekki þá úr Gvendarbrunnum, heldur til bráða-
birgða úr Elliðaánum. Kostaði vatnsveitan 504 þús. króna og
þótti það að vonum mikið fé. „Þetta var fyrsti stórsigur tækn-
innar í daglegu lífi Reykjavíkur og dagurinn merkisdagur í
sögu bæjarins“, segir Jón biskup Helgason í Árbókum Reykja-
víkur og má það með sanni segja. Það var einnig sá sigurdagur
í lífi Guðmundar, sem honum var jafnan ljúft að minnast.
Enn var það eitt mál, sem Guðmundur lét sig allmjög skipta
lengi vel, og það var bindindismálið. Fyrstu ritgerð sína um
skaðsemi áfengis skrifaði hann 1899, en margar fylgdu eftir,
auk fyrirlestra og ræðna á Alþingi, þar sem hann fylgdi fram
aðflutningsbanni án takmarkana. Átti hann um skeið sæti í
framkvæmdanefnd Stórstúkunnar og varð jafnvel umboðsmaður