Andvari - 01.01.1955, Blaðsíða 42

38
Björn Þórðarson
ANDVARI
Bundu þeir allir þetta þá fastmælum (Bps. I. 480). Er það eftir-
tektarvert, að Páll biskup kveður Haukdælina ekki til ráðuneytis
fyrr en hann hafði borið málið undir Sæmund hróður sinn einan.
í bréfi til Guðmundar Arasonar segir biskup, að Guðmundur sé
nú rétt kjörinn til biskups að guðs og manna lögum, „svo sem
á þessu landi má fullligast" og óskar fundar við hann áður en
hann fer utan til vígslu. Guðmundur biskupsefni fór utan
sumarið 1202 og dvaldist í Noregi næsta vetur, fékk biskups-
vígslu vorið eftir og kom heim aftur samsumars. En svo vildi
til, að bdagnús Gizurarson fór utan einnig 1202 og nú allt til
Rómar og kom heim aftur sumarið 1203. Frá Rómarför Magnús-
ar skýrir Flateyjarannáll, en Guðmundar saga lætur bennar
ógetið, þótt hún skýri frá utanförinni í annál sínum. Magnús hefur
því ekki verið nálægur hinar mörgu stefnur um mál Guðmundar
biskupsefnis, sem í sögu hans segir að átt hafi sér stað áður en
hann að lokum væri vígður (Bps. I. 485).
Næstu átta árin er Magnúsar Gizurarsonar ekki getið við mál.
En er Páll biskup lá banaleguna og hann fann dauða sinn nálg-
ast, þá sendi hann eftir Þorvaldi og Magnúsi Gizurarsonum, og
komu þeir í Skálholt. Skipaði biskup þá til allra hluta fyrir þeim,
eftir sínum vilja. í þetta sinn voru margir aðrir vinir biskups
staddir í Skálholti, svo og synir hans og bræður. Má ætla að
Hallur Gizurarson hafi einnig verið staddur þar, þótt ekki sé
hann nefndur. Páll biskup andaðist 29. nóvb. 1211.
Því miður þegir höfundur sögu Páls biskups alveg um það,
að nokkuð hafi borið á góma í þetta sinn meðal viðstaddra höfð-
ingja, hver ætti að verða eftirmaður þessa dýrðlega biskups. Höf-
undur segir aðeins frá því, að „hina síðustu nótt, er Páll biskup
lifði, dreymdi Þorvald Gizurarson, hinn vitrasta höfðingja, að
Jón Loptsson fæli Pétri postula á hendi þá hjörð, er Páll biskup
sonur hans hafði gætt“ (Bps. I. 145). Sennilega hefði höfundur
látið hjá líða að geta um þenna draum, ef hann hefði ekki sjálfur
lagt í hann ákveðna merkingu. Við ráðningu draumsins er rétt
að hafa það í huga, að Gizur biskup ísleifsson helgaði Skálbolts-