Andvari - 01.01.1955, Blaðsíða 95
andvahi
Lesmál kringum Kantaraborg
91
eg nú að vér ríðurn að honum í kveld og drepum hann“. Enginn
þeirra vildi taka þátt í þeim verknaði og fóru á brott.
„Síðan kvaddi hann til ferðar með sér bræður sína tvo og
húskarla þrjá. Þeir fóru í leið fyrir Höskuld og sátu fyrir hon-
urn norður frá garði í gróf nokkurri og biðu þar til þess er var
miður aftann. Þá reið Elöskuldur að þeim. Þeir spretta þá upp
allir með vopnum og sækja að honum . . . Þeir særðu Höskuld
sextán sárum, en eigi hjuggu þeir höfuð af honum“ (K. 98).
Engin skýring er á því gefin, hvers vegna Lýtingi finnst
hann þurfa að ríða að Höskuldi og því næst sækja að honum úr
„gróf nokkurri“ við sjötta mann. Beint lá við að drepa Höskuld,
sem átti sér einskis ills von, þá er hann næst kom að bænum,
Sámsstöðum. Gat það vart verið meir en eins rnanns verk að svíkjast
að óviðbúnum manni og vega hann. Og ennþá fráleitari verður
áskorun Lýtings um atreiðina, ef Njáluhöfundur hefur ritað eða
rita látið um fyrirsátina orðin: „norður með garðinum í gróf
einni“,6) en ekki „norður frá garði í gróf nokkurri“. Mun fyrri
leshátturinn vera sá rétti, svo sem brátt kemur í ljós.
Bersýnilega er brúin hér brotin í efnismeðferð Njáluhöfundar.
Og ekki verður um það deilt, að brotinu veldur gróf ein ásamt
orðum Lýtings: „Vil eg nú, að við ríðum að honum í kveld og
drepum hann". Oheillakveldið 21. janúar 1258 var Þorvarður
Þórarinsson staddur í „gróf einni“ norður hjá garðinum í Skjaldar-
vík og sagði þar: „Vil eg yður kunnugt gera, að eg ætla að ríða
að Þorgilsi í nótt og dre-pa hann". Mikill er máttur minninganna
stundum og ekki sízt, þegar þær rifjast upp við lestur í níðriti.
Það kemur nú ekki á óvart, þótt sextán sárin hans Höskulds
reynist af sömu rót runnin sem bið Lýtings í „gróf einni“ og
tillaga hans um atreið til inanndráps.
XIII.
Þegar Njáluhöfundur hefur greint frá falli Höskulds og sex-
tán sárum hans, heldur hann áfram frásögninni með þessum
hætti: