Andvari - 01.01.1953, Blaðsíða 80

76
Böðvar Jónsson
ANDVAHI
eða súpu nær alls staðar, en annars var kjöt ekki borðað nema
á jólurn og nýári. Þá daga var kjötsúpa að morgni en hangikjöt
að kveldi. Ur því dró fram um miðjan vetur var kjöt víðast
þrotið, nema á beztu heimilum, en flestir lumuðu sarnt á kjöt-
bita til hátíðabrigða á páskum. Svona lítið kjöt var eingöngu hér
við sjóinn. í sveitum var mildu rneira um það og kem ég að
því síðar.
í sjóplássum lifðu menn því að rnestu á fiski, garðávöxtum
og kornmat. Feitmeti var nóg, lifur og lýsi. Kaffi var oftast
drukkið mjólkurlaust. Sætt kaffi aðeins á stórhátíðum, einu
sinni á dag, vanalega á morgnana, venjulega með lunnnum eða
pönnukökum, að sjálfsögðu misjafnlega ríflega úti látið, eftir
efnum og örlæti húsbænda. Þá var kaffi gert sætt með púður-
sykri eða sírópi. Síróp var líka haft með lummum og þótti bara
betra. I jólagrautinn reyndu menn að hafa mjólk, einkum þeir,
sem í þurrabúð sátu. Þeir keyptu eða sníktu mjólkina hjá hin-
urn. Svona liðu jól og nýár, án allrar vanalegrar búsáhyggju,
nema flestir fengu líka brennivín og það allflestir um of á há-
tíðum, þó þar væri margar heiðarlegar undantekningar, sem betur
fór. Venjan var sú, að húsbóndi hver varð að fá hjá kaupmanni
sínum brennivín á kútinn fyrir jól, og að auki gaf kaupmaður-
inn vín nær öllum bændum, sem skiptu við hann að staðaldri.
Sú víngjöf fór eftir efnum og vinfengi við kaupmanninn og
rnátti nokkuð af slíku sjá, hversu mikils hann mat manninn.
Var sá mælikvarði 1 flaska af rommi eða koníaki, stundum sín
flaskan af hvorri tegund. Fyrir kom, að kaupmenn gáfu líka a
eina flösku fyrir jólin þeim vinnumönnum, sem eyddu sínu
vesæla árskaupi í tóbak og brennivín hjá þeim sama kaupmanm-
Fátítt var, að manni væri neitað um brennivín á flösku fyrh
jólin, eða aðrar stórhátíðir, þó skuldugur væri fyrir. Annars
virðist mér, að brennivín, mannkærleiki og hátíð væri oftast ein
þrenning, helzt allt saman í einni lest og kærleikskeðju. Svona
liðu vanalega hátíðirnar í friði og gleði hjá flestum, sem heil-
brigðir voru. Oft var þá líka mikið spilað á helgum og hátíðum-