Andvari - 01.01.1953, Síða 83
ANDVARI
Þættir um kjör verkafólks á síðara hluta 19. aldar
79
aðinn og meira til. Stundum höfðu menn góðan afgang, sem
voru hreinar tekjur. Annars lifðu Norðlendingar mun sparara
en almennt gerðist hér og lá það einkum í því, að þeir notuðu
langtum minna smjör. Til þess bendir vísa, sem ég set hér.
Hún er svona:
Norðan drengir drjúgmontnir,
dregnum þvengjum svipaðir,
eins og kengir krókbognir
kveljast lengi smjörlausir.
Hér á móti kom svo þessi vísa:
Skakkir staula í skinnhölden,
skammir xaula ólinir.
Þið eruð aular, austanmenn,
eins og baulusynir.
Þetta er svo sem sýnishorn af sveita- og héraðametingi, sem
stundum varð vart.
Vorvinna var sem hér segir: Fyrir karlmenn mest róðrar, en
auk þess fóru 1—2 dagar til mótekju til eldsneytis. Vanalega
voru til þess teknir landlegudagar. Þá fór vinna í að þvo fisk
uPp úr salti til þurrks eða verkunar. Kvenfólk og börn höfðu
alltaf mikið að gera við að breiða fisk og yfirleitt allt, sem að
Þskverkun laut, hirða um matjurtagarða o. s. frv. Yfirleitt hafði
heimilisfólk allt ætíð nóg að starfa, og þó frekast á vorin. Þá
þurftu allir að keppast við og var þá oft lítið urn svefnfrið. Al-
nrennt kom vinnufrekjan bezt í ljós á vorin, enda verkljóst allan
sólarhringinn.
Eg man nú ekki að segja öllu rneira frá vinnubrögðum al-
mennt hér á Suðurlandi í uppvexti mínum. Eg veit með vissu,
nð þessu lík var vinna og líf manna hér yfirleitt nálega alla 19.
ökl. Höfuðatvinnan var sjóróðrar á opnum bátum, tveggja til fjög-
6