Andvari - 01.01.1939, Qupperneq 89

Andvari
Blóm og aldin
85
í þriðja flokki plöntur, sem hafa fjaðurmagnaðan stöng-
ul, sem sveiflast snöggt við hverja vindkviðu, og dreif-
ast þá fræin úr fræhirzlunum, sem venjulegast opnast
með götum eða tönnum, svo að einungis fá fræ geta
sáldrazt út í einu.
Fyrsti flokkurinn er algengastur og þar er fjölbreytn-
in og fegurðin í gerð og formi fræja og aldina mest.
Á hinum siðustu tímum, þegar flug í ýmsum myndum
er orðið daglegur viðburður, hafa verkvísindamenn tek-
ið mjög til athugunar sviffæri ýmissa fræja og aldina,
°9 dregið af þeim ýmsa lærdóma, er svifflug snerta.
Einfaldasta gerð svifaldina og fræja er, að þau eru ör-
smá, líkt og rykkorn. Geta þau vegna smæðar sinnar
borizt upp í háloftin og haldizt þar ótrúlega lengi svíf-
andi. Þetta er einkum algengt meðal brönugrasanna.
Ein tegund af þeirri ætt, sem náskyld er hjónagrasinu,
befir svo smá fræ, að hvert þeirra vegur aðeins 2/iooo
úr milligrammi. Mergð fræjanna er hins vegar óþrjót-
andi að kalla. Geta þau skipt miljónum í einstöku blómi.
Það er því ekkert hættulegt, þótt allmargt þeirra fari
forgörðum, enda hlýtur mikið af smælingjum þessum að
eyðileggjast, en hins vegar geta þau borizt ótrúlegar
leiðir um loftvegu.
Algengasta flugfæri fræja og aldina eru hár. Öll þekkj-
nm vér biðukolluna, aldinskipun fífilsins, fífuna og hár-
Kevna, aldinskipun holtasóleyjarinnar. Öll þessi aldin eru
barðar hnetur, en við athugun háranna sést, að þau eru
Sl“ með hverju móti á hverri þessara þriggja tegunda,
°9 gefur það þegar nokkra hugmynd um fjölbreytni í
háralagi aldinanna, enda er hún svo mikil, að hárin er
°ft hægt að nota sem greiningareinkenni meðal náskyldra
æ“kvísla og jafnvel tegunda, einkum innan körfublóma-
æ‘tarinnar. Slík svifhár finnast einnig á fræjum hýðis-