Andvari - 01.01.1947, Page 12

8
Stephan G. Stephansson
ANDVARI
vestra. Þorgrímur heitinn var nokkuð við slark kenndur, en
hann var greindur og — ágætur lesari. Engir vinir né óvinir
voru þeir faðir minn og hann. Ég skildi, að föður mínum var
þarna nóg hoðið, en [hann] lagði ekki orð til, fyrr en þá þraut,
en sagði þá með nokkurri glettni: „O, jæja — þetta kann að
geta verið betra, en skrifað stendur: Á stóli spámannanna
sitja skriftlærðir og farísear, hlýðið þeirra kenningu, en breytið
ekki eftir verkum þeirra.“ Þetta kom svo flatt upp á þessa ungu
siðameistara, í þann veginn að verða norsk-synódiskir biblíu-
hestar, að þeir stein-þögnuðu. Heyrt hef ég, að Stefán faðir
í'öður míns hafi verið bókavinur mikill og raddmaður með
afbrigðum. Eitt var víst, faðir minn hafði í æsku kynnzt nær
öllu í íslenzkum bókaskápum, sem þá var til, andlegu og ver-
aldlegu, fornu og nýju, þó hann ræddi lítið um. Og allt, sem
nýtt kom út og hann náði til, las hann einhvern tíma, en var
þó ákafur iðjumaður. Hann þótti lesa óvenjulega skýrt og
vel, og var fyrir það stundum afhæja við húslestra. Hann
var alvörumaður og stórlyndur, ötull og. ósérhlifinn, dyggur
og ráðvandur, sleil sér út fyrir aðra og fyrir örlög fram. Bjarg-
aði sér og sínum aðeins með erfiði sínu.
Móðir mín var góðlyndið sjálft. Mjög hneigð til kvenhann-
yrða og næm á þær, sem hún sá fyrir sér, eftir því sem efni
og tími hrukku til, og svo greind, að hún lærði af sjálfdáð að
fleyta sér á bók, bæði í dönsku og ensku, eftir að hún koffl
vestur um haf. Hvorugt hafði hún kynnt sér áður, og var þá
hnigin á efri ár. Bæði foreldri mín kunnu að rita, þó sjaldan
tækju þau á því, og höfðu lært það án lilsagnar. Gátu skrifað
bréf, ef á lá.
Áhrif annarra. Eg man þau eiginlega engin, nema foreldra
minna, sjálfsögð. Eg man ýmislegt, sem mér fannst vel til
mín gert og sagt, af vandalausum. Nokkuð líka frá hinni
hliðinni, en ör-fátt. Enginn einstakur varð mér hetja né fyi'"
irmynd. Slíkt var eðlilegt. Ég ólst upp afskekkt, í fámenni
foreldra minna aðeins og einnar systur miklu yngri, þó marg-
an gest sæi ég korna um stund. Hef orðið einrænn og það