Andvari - 01.01.1947, Síða 57

ANDVARI
Stýrimannanöfn í Njálu
53
mundarson sagði Skeggja bónda, að hann vildi, að hann fengi
honum skip. Skeggi bóndi gaf Kára skip alskipað. Stigu þeir
þar á Kári og Dáviður hvíti og Kolbeinn svarti.“ Lauk því ferða-
lagi, er nú hófst, með þeim hætti, að Kári „fékk — þeim Kol-
beini og Dáviði byrðinginn, er þeir komu aftur til Þrasvíkur
á fund Skeggja". Hjá honum dvaldist Kári næsta vetur. „Um
sumarið eftir bjóst Kári til íslands. Skeggi fékk honum byrð-
ing. Voru þeir þar á átján. Þeir urðu heldur síðbúnir og sigldu
þó í haf og höfðu langa útivist. En um síðir tóku þeir Ing-
ólfshöfða og brutu þar skipið allt í spón. Þar varð mannbjörg.
Þá gerði hríð veðurs. Spyrja þeir nú Kára, hvað nú sltal til
ráða taka, en hann sagði það ráð að fara til Svínafells og
reyna þegnskap FIosa.“
Berum nú saman frásagnirnar af skipstapanum 1251 og utan-
för Kára með Kolbeini svarta. Tengslin á milli eru vissulega
meiri en aðeins nafnið Kolbeinn svarti. 1 Njálu er Kolbeinn
einungis í frásagnartengslum við tvo menn auk Kára. Annar
ber viðurnefnið hvíti, liinn sldrnarnafnið Skeggi. Sá „hvíti“
birtist á sögusviðinu sem skipsfélagi Kolbeins svarta og gisti-
vinur Skeggja bónda, en Skeggi gefur Kára ófarnaðarskip það,
er fórst úti fyrir Skaftafellssýslu, eins og skip Kolbeins svarta
og Slceggja hvíta 1251. í báðum tilfellum urðu farmennirnir
„heldur síðbúnir og sigldu þó í haf og höfðu langa útivist“,
'—■„ og sigldu í haf og höfðu langa útivist“, segir i Sturlungu-
þættinum. Þangað hefur Njáluhöfundur ekki aðeins sótt nafn
Kolbeins svarta, heldur og einnig viðurnefni Dáviðs hvíta og
skírnarnafn Skeggja í Þrasvík.
Því miður er ekki meira kunnugt um Eyjólf auðga og Bárð
Hallröðarson en Kolbein svarta. Þeirra er einnig aðeins getið
í stuttum innskotsþætti í Sturlungu. Meginefni hans er þetta:
„Þann vetur hinn næsta, áður Gissuri var gefið jarlsnafn,
tók Þorvarður Þórarinsson af lífi Þorgils skarða, fyrir þær
sakir, er Hákon konungur hafði skipað Þorgilsi Eyjafjörð og
allar sveilir fyrir norðan Öxnadalsheiði, þær, sem konungur
kallaði sína eign, en Þorvarður þóttist heimildir til hafa af
Steinvöru Sighvatsdóttur, mágkonu sinni. Um sumarið eftir