Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1947, Blaðsíða 70

Andvari - 01.01.1947, Blaðsíða 70
66 Jónas Jónsson ANDVARl sem borið hafi af í andlegum efnum, verið mótaðir af sveita- störfum og andlegri vinnu. Öll sú menning, sem íslenzka þjóðin getur talið sína eign, er órjúfanlega tengd við Odda- stað, Haukadal og þúsund önnur minna þekkt sveitaheimili. Þessi einkenni íslenzkrar menningar eru mjög óvenjuleg. I þeim löndum, sem íslendingar gista nú á döguin, til náms eða á ferðalögum, er aðstaðan gagnólík. Þar er sjaklan um mikla andlega starfsemi að ræða í dreifbýli. í flestum öðrum löndum er það mál, sem sveitafólkið talar, fábrotið og fram- burður oft með áberandi lýtum. Brezk skáld, Bernhard Shaw, H. G. Wells og margir aðrir, hafa í gamansömum, en þó sann- sögulum skáldverkum, lýst hinum gífurlegu erfiðleikum sveita- manna og verkamanna í borgum stóru landanna við að nema orðaforða og tungutak hins bókmenntaða hluta borgarbúanna. Sérkennileiki þessara mála hér á landi er svo furðulegur, að með þéttbýlismyndun síðari áratuga hefur orðið vart við átakanleg málsspjöll, þar sem mest gætir margmennis áhrifa. í hinu unga íslenzka þéttbýli er byrjað að gæta þeirrar and- legu hnignunar, sem hefur einkennt erlent öreigalif Allmörg ungmenni í þéttbýlinu islenzka tala nú hrognamál („slang“)> hafa lítið vald yfir orðaforða tungunnar og bera móðurmálið fram með átakanlegum vanmáttarmerkjum. Hér er um að ræða stórfellt hnignunarfyrirbrigði, sem ekki hefur verið veitt nægileg eftirtekt fram að þessu. Hér er um að ræða upphaf á úrkynjun, sem getur leitt til þess, að íslendingar hætti að geta talizt sjálfstæð menningarþjóð. Stóru og ríku þjóðirnar geta, ef til vill, staðizt þá þrekraun að hafa mikið af andlegu undirmálsfólki meðal borgaranna. En íslendingar eru of fáif til að geta staðið einir og óstuddir meðal þjóðanna, ef þeir glata þeirri andlegu ræktun og manngöfgi, sem hcfur einkennt landsfólkið í meira en þúsund ár. Áður en lengra er farið í þessu efni, þykir hlýða að gera stutt yfirlit um það, hversu háttað hefur verið uppvexti og æskuáhrifum nokkurra andans manna, sein fæðzt hafn upp hér á landi á 19. og 20. öld. Skal þá fyrst vikið að ljóð- skáldunum. Bjarni Thorarensen óx upp í Fljótshlíð, BólU'
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.