Andvari - 01.01.1948, Side 17

ANDVARI
Rögnvaldur Pétursson
13
vard og tók þá við prestsþjónustu hjá íslenzka únitariska söfn-
uðinum þar. Þessi söfnuður, hinn fyrsti íslenzki únitarasöfn-
uður, var stofnaður 1891 af Birni Péturssyni frá Hallfreðar-
stöðum. Þessi söfnuður hafði löngum verið forstöðulítill og
vaninegnugur, og yfirleitt hafði únitarastefnan litlum ítökum
náð hjá íslendingum, a. m. k. ekki svo, að um safnaðarstarf-
semi væri að ræða, nema á einum 2—3 stöðum og þó lítils
háttar. Hér skorti forustu, enda mátti virðast svo sem hér væri
til litils að vinna, þar sem á móti brauzt öflugt og vel skipulagt
hið evangeliska, lúterska kirkjufélag Islendinga i Vesturheimi,
undir fastri og öruggri stjórn hins mikilhæfa foringja, sira
Jóns Bjarnasonar, er leit þvílíka vantrúarvillu mjög óhýru
auga. Hér var hvorki við miklu ríki að taka né vænlegt að
færa út kvíarnar við slika fyrirstöðu. Þarf og ekki að efa það,
að Rögnvaldur hafi átt um þessar mundir ærinn kost á störf-
um, er betur væri launuð og framavænlegri en prestsþjón-
usta við íslenzka únitarasöfnuðinn í Winnipeg. Þó valdi hann
þann kost. Hér skar efalaust úr, nð hann vildi starfa í þágu
landa sinna, og þótt enn kvæði lítið að samtökum hinna frjáls-
lyndari manna í trúarefnum, var slíkt engan veginn til þrautar
i'eynt. Skapferli hans var og sizt þannig farið, að hann
hliðraði sér hjá átökum, ef þörf gerðist.
Þann, sem þetta ritar, skortir því miður kunnleika og þekk-
mgu til að rita um kirkjumál Vestur-íslendinga, svo að fróð-
leikur sé í, enda myndi það verða lengra mál en hér fengi
rúmazt. Verður því að stikla á stóru og aðeins vikið að helztu
áföngunum í sögu þessara mála, eftir að Rögnvaldur Péturs-
son tók að hafa afskipti af þeim, og þá einkum stuðzt við frá-
sögn síra Guðmundar Árnasonar í vfirliti hans um ævi Rögn-
valds, prentaða í Tímariti Þjóðræknisfélagsins 1940. Eins og
fyrr var sagt, gerðist hann preslur islenzka únitarasafnað-
arins í Winnipeg vorið 1903, en þá hafði um 2—3 ár enginn
fastur þjónandi prestur starfað fyrir söfnuð þennan. Hið
unitariska frikirkjufélag íslendinga í Ameriku, sem síra
Magnús J. Skaftason hafði forgöngu um að stofna 1901, var
htið meira en nafnið tómt. Nú var hafizt handa um endur-