Andvari - 01.01.1948, Page 35

ANDVARI
Röfinvaldur Pétursson
31
höfuðborg þeirra, kynntist hann miklum fjölda manna, er
margir sóttu til hans ráð og traust í ýmsum málum sínum. Og
í íslandsferðum sínum átti hann jafnan að reka fjölda erinda
fyrir hina og aðra og lét sér jafnan mjög annt um að greiða
vel úr þeim. Hafði hann af þessu miklar vinsældir og traust
af alþýðu manna. Margir aldraðir menn vestra, sem vissu,
hversu annt honum var um allt, sem varðaði íslenzk efni,
ráðstöfuðu í hans hendur ýmsum fróðleik, skrifuðum og prent-
uðum, er þeir liöfðu haft með sér heiman af íslandi, en ótt-
uðust nú, að glatast mviidi með öllu, er þeirra missti við. Mjög
snemma mun hann hafa tekið að safna því, sem hann náði
U1 af hókurn og ritum um íslenzk efni. í íslandsför sinni
1912 keypti hann allmikið safn slikra bóka af Jóhanni Jó-
hannessyni kaupmanni í Reykjavík og jók það síðan kapp-
samlega, enda átti hann áður lvki eitt hið bezta safn af því
tagi í einstaks manns eigu vestan hafs. Safn þetta var að því
leyti einstakt i sinni röð, að þar var að finna allmikið af ís-
Ienzkum handritum, flest arfleifð gamalla landnema. Var
það ætlun Rögnvalds, að þessu yrði á sínum tíma komið i
vörzlu Landsbókasafnsins í Reykjavík, enda átti það hvergi
hetur heima. Þessi handrit og margl bóka úr safni hans sendi
kona hans, frú Hólmfriður, Landsbókasafninu að gjöf 1944,
sumt af því rit, sem hvergi er annars staðar að fá. Er sú bóka-
gjöf ein bin bezta, sem því safni hefur hlotnazt.
Þótt síra Rögnvaldur fengi alla skóhunenntun sína i erlendum
skólum og dveldist lengstum með því fólki, „er saurgar hefur
varir“, eins og hann orðaði þetta einhvern tíma, var hann hinn
niesti smekkmaður á islenzkt mál. Fannst lítt á, að hann átti
alla ævi ol'tar að mæla og rita á aðra tungu en íslenzku. Orð-
læri hans var vandað, framsetning ljós og röksamleg. Hann
var góður ræðumaður. Eigi var hann þó talinn afburðasnjall
' ræðuflutningi sínum, nema þá helzt, er tilfinningahiti kynti
undir orðin. 1 rökræðum var fárra manna að etja kappi við
hann. Hann var gæddur miklu starfsþreki og þrátt fyrir marg-
víslegan og tafsaman eril, er hann átti lönguin að gegna sem
Prestur, blaðamaður og um langa hríð einn hinn mesti áhrifa-