Andvari - 01.01.1893, Blaðsíða 121
115
frelsi, að eins takmarkað við jafnrjetti annaraþjóða,
væri hið ágætasta, sem íslenzku þjóðinni gæti hlotn-
azt. Þau tvö höfuðskilyrði fyrir því, að þjóðin eigi
að hafa og hagnist af að hafa fullt frelsi, sem hin
almenna skoðun á þessu máli heimtar, eru til stað-
ar. Þjóðin er einstakleg í hinu danska ríki að máli,
landsháttum og uppruna, og hún telst með rjettu til
hinna siðuðu þjóða. Um þetta ber öllum saman,
bæði þeim, sem standa með og móti frelsiskröfum
Islendinga. Sú mótbára, að vjer sjeurn of fátækir,
til þess að stjórna oss sjálflr, er svo vanhugsuð, svo
ósvífln, að hún er nauinast hafandi eptir. Fátœkt
vor stafar einmitt af hinhi pólitislcu kúgun. Iivenær
hefur það heyrzt, að sá sem getur dregið fram lífið,
þó hann bíði stórskaða árlega af útgjöldum og vinnu-
kvöðum, er hann þarf að svara, deyi ef álögunum
er ljett af honum ? Eigum vjer að bæta mein vor
með því að ala upp og friða vora eigin glötun? —
Vjer fáum oss eigi til að fara fleiri orðum um þetta
atriði.
Vjer álítum heldur ekki, að vjer þurfum, til
þess að fullyrða, að fullt frelsi væri oss fyrir beztu,
að fara út í það, hvers kyns innra stjórnarfyrir-
komulag væri hentast fyrir þjóðina. Það er ein hin
hættulegasta villukenning af öllu því, sem með mis-
jöfnum rökum liefur verið mælt á móti með-
haldsmönnum endurskoðunarinnar, að þeir með hin-
um nýju lögum vildu draga kúgunina inn í landið.
Það er villukenning, því það er blátt áfram ó-
mögulegt að draga «pólitiskt ófrelsi« inn í landið.
Það versta, sem slík lög gætu gjört, er legðu einræði
yfir þjóðinni í hendur einstökum innlendum stjórn-
arliðum, um leið og þau drægu valdið úr höndum
hinnar frjálslegustu erlendu stjórnar, væri það, að
gefa mönnum óvisst borgaralegt ófrelsi fyrir vissa
8*