Andvari - 01.01.1893, Blaðsíða 147
141
:gjafans í ríkisráði Dana, og viljum vjer hjer vísa til
þess, sem þar er sagt, að því leyti sem álit vortum
•ábyrgðina sjálfa snertir. A þessum stað er sú staða
ráðgjafans athugaverð frá öðru sjónarmiði.
I dönsku grundvallarlögunum er það tekið fram
sjerstaklega, að öll iagafrumvörp (og mikilsvarðandi
stjórnarráðstafanir) skuli rædd í ríkisráðinu. Sams-
konar ákvæði vantar með öllu í íslenzku stjórnar-
skrána, og getur það ekki stafað af því, að þar er
ekki nema um einn ráðgjafa að ræða. Því hvorki
er það fjöldi þeirra, sem í ráðinu sitja, sem ákvarð-
ar aðalreglurnar um starf þess og skipan, nje held-
ur verður ætlunarverk ráðsins þýðingarminna að
sínu leyti, þó að eins einn ráðgjafl sæti í því, lield-
ur öllu fremur hið gagnstæða. Enn fremur er ákvörð-
unin um ráðstefnu konungs og ráðaneytis nauðsyn-
leg eptir liugmyndinni í takmarkaðri einveldisskip-
an. Af þessu leiðir, samkvæmt því sem vjer höf-
'um tekið fram, ekki það, að ráðstefna konungs og
Islands ráðgjafa eigi sjer ekki stað, þegar um laga-
frumvörp er að ræða, eða að ráðstefnan um slík
mál sje álitin óákvörðuð, og megi vera eptir atvik-
um (fakultativ) heldur hitt, að um þetta er farið
eptir dönsku grundvallarlögunum, þannig, að ráðgjaf-
inn situr í ríkisráðinu, einmitt þegar sjerstök mál-
efni íslands eru rædd, og hlýtur að fylgja þeim regl-
um, sem grundvallarlögin og venjan hafa sett fyrir
hluttöku eins ráðgjafa í ákvörðunum ráðaneytisins
i heild sinni. Vjer höfum nú sjeð, að annar lög-
gjafaraðilinn eptir 1. gr. stjórnarskrárinnar er Dana-
konungur með takmörkuðu einveldi, að undirskript
íslands ráðgjafa þarf til þess að veita ályktunum
þeim, er að löggjöfinni lúta gildi, að ráðgjafi þessi er
svo gott sem ábyrgðarlaus eptir íslenzku stjórnar-
slcránni, og að liann gengur á ráðstefnu með kon-
L