Andvari - 01.01.1913, Blaðsíða 159
Aukið landnám
97
til graslendi, og láta hverja skepnu rækta sitt fóður
með þeim áburði, er hún leggur sjálf til. Það
er takmarkið!
Lánist að fjölga bj'lunum smátt og smátt, mun
fólkinu fjölga í sveitunum og margt gotl af því leiða.
Stórbýlisbúskapur ætti að geta þrifist með nútíð-
ar sniði, eins fyrir því, þótt snotur smábjdi rísi upp,
og jafnvel betur einmitt þá, því ungu verkafólki mundi
fjölga í sveitunum og vera altaf margt til. Og það
þarf að vinna sem hjú og daglaunafólk ein 10 ár
áður en það byrjar sjálft búskap, og stórbýlisbænd-
urnir ættu að geta látið það fá nóg að læra og starfa.
Þegar það er athugað, hvernig á því stendur, að
engin nýbýli skuli rísa upp, þar sem landið liggur
lítt og ekki notað, þá sést strax að ein orsökin til
þess er sú, að ekki er auðgengið að landinu í þessu
augnamiði. Öllu nytjalandi er skipt upp í séreignir
með löglýstum landamerkjum. Margir eru þeirrar
skoðunar, að bezt sé að býlin séu stór, hafi sem
mest landrými. I3að er vitaskuld kostur, að býlið sé
stórt, þegar túnið er lítið, og grasnyl mest á órækt-
uðu landi og jörðin ódýr. En menn gæta ekki vel
að þvi, að þess stærri sein býlin eru, því meira er
strjálbýlið, og því eríiðari allar verklegar framkvæmdir,
svo sem vegagerð, byggingar, girðingar og jarðyrkja.
Og það er vafalaust hægt og menn þurfa að komast
á lag með það, að búa slórt á langl um minni land-
stærð en nú. — Nýbýlisland er ékki fáanlegt, þótt
um sé beðið, nema kanske fyrir svo mikið verð, að
beiðandi verður frá að kverfa. Því síður er nýbýlis-
land á boðslólum, — livorki gcíins né á annan hátt, —
nema máske einslöku eyðibýli, sem eru þar sett, að
Andvari XXXVIII. 7