Alþýðublaðið - 19.12.1922, Blaðsíða 5

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Steinolía ödýrust og bezt í Kaupfélaginu. sMioaó.
Víxlhrif.
Glervara, í
fciknaútsala á henni i A.. B. C.
nversk kaffistcll íyrlr 14 og 16 krós»
ur og ait eftir þvf.
Happdrættismlði i kaupbœti.
Því er oft haldlð ír#m af and-
stseðÍDgam jafnaðarstefnunnar, að
það þýði ekki neitt að ætla sér
að kotna henni á að svo stöddu.
U:nnirnir séu ekki nógu góðir tii
þess að lifa samkvæmt þvi »k pu
lagi, sem aé takmark hennar.
Þess vegna sé ekki til neins að
bsrjast fyrir þvi að svo stöddo.
Fyrst þurfi að bæta mennina, og
siðsn megi koma þessari „fögru
hugajón* f framkvæmd.
Það er nú að vísu svo um flests
af þeim, er svona tala, að þeir
eru beindr fjandmenn jafnaðar
■tefoannar undir niðri, en halda
þcssu sð eins fram til þess að
mi da afstöðu sína gagnvsrt þeim
mönnum, sem jafnaðarstefnan er
hngþekk, en fyrir hinum, sem eru
ekki beinir fjandmenn stefnunnar,
virðist það vaka, að ytrl aðstæður
geti ekki barið niður „ipilt eðli
mannsins “
Þ:im, sem þannig hugsa, er ekki
Ijóst eitt, sem er mjög merkiieg
stiðreynd, og það er það, sem
kalla má víxlhiif og er fólgið f
þvf, að þegat tvö öfl mætast, þá
hefir elgi að eins annað áhrif á
hitt, heldur hrifa þiu hveit á
anhað eftir sfnu giídi Einmitt
þetta á sér stað f baráttunai milli
hugsjónar og veruleika. Hugijón
irnar hafa áhrlf á veruleikann og
vstuleikinn aftur á hugsjónirnar.
Þdta má skýra með dæmi.
Tökum t. d. bindindismálið.
Hugsjón forgöngumanua þess er
sú að útrýma gertaralíga allr.
vfnnautn úr heiminum. Vitanlega
. kom sú hugsjón ekki cpp með
mönnum hið innra fyrr en þeim
var orðin ijós sú mikla bölvun
hið ytra, sem af vínnautuinni Ieiddi.
Hið ytra hefir þar haft ábrlf á
hið innra. En andstæðingar vfni
nautnarinnar létu sér ekki nægja
œeð að segja, að víonautnin þyrfti
að minka. í huga sér sáu þeir
mynd af mannkyninu, þar sem
enginn maður drakk svo mikið
sem einn drcpa af víni, enda eng-
inn dropi til. Þetta var hugsjónin
Þeir vilda umskspa heiminn eftlr
jþeirri mynd, Vitanlega kom eng-
um þeirra til hugar, að það gerð-
ist jafnsbjótt sem þeir kviöu upp
úr með þ-.ð Fyrir stóðu alda
gamlir siðir og venjur, bókmentir
og hagsmuair. Þ:ir létu það ekki
aftra tér. Þeir slógu alt fyrir það
ekki striki yfir neitt f hugsjóninni.
Þeir hófu baráttun*, reyodu fyrst
að fá þá f lið með sér, sem sáu,
að vfndrykkjan var skaðleg og
vildo Iáta af benni sjálfir. Þar
hafði veruieikinn þsu áhiif á hug
sjónina, að f stað þesi, að hún
iýndi þeiro, að engitm drykki,
týe di veruleikinn, að nokkrir drukku
ekki. En hugsjónamönnunum datt
ekki f hug, að það sannaði,
að takmarkinu yrði aldrei náð,
og þcir héldu áfram starfi sínu.
Og nú er svo komlð, að f suroum
rfkjum hafa verlð sett lög um út
rýmiog vfndrykkjunnar. Það sklpu
lag hefir þau áhrlf, að menn drekka
ekkl þar, og þó að hér t. d. séu
yfirleitt lagaveríir og löggjafar
hkðulausir um baunlögin, þá hafa
þó margir hætt við vfndrykkju
fyíir þau. Að siðustu munu hug-
sjónin og veruleikina verða að
öllu eins og þó löngu áður en
allir eru sannfærðir nm skaðsemi
vinnautnarinnar.
Nokkuð lfkt þeisn er um jafe-
aðarstefnuna. Fyrir jafnaðarmönn
um vakir hugsjón um betri stjórn
á heiminum, sem hr.fi m. a. f för
með sér útrýming fátæktarinnar.
Þeir sjá f huga sér myndafheim-
inum með þvf skipuiagi, og þeir
byrja þegar að vlnna að þvf, að
koma þvf á. Fyrir stendur efnis
heimur, fullur af ails konar skrani,
sem ekki á heima f hugijónar*
heiminum, siðum og venjum, bók
mentum, her og hagsmunum, en
þeir láta það ekki aftra sér. Þótt
þeir geti ekki skiit um skipuiagið
á einum degi, þá vita þeir, að
fyrir starfsemi þcirra hefir hugsjón
þdrra smám saman áhrif á rfkj-
andi skipulag. Þeir vita iika, að
I aiveg á sama hátt hefir skipu-
lagið ahrif i hugsunarhátt þeirra,
lem við það eiga að búa, þegar
það er komið á. Ef eiohverjir
verða þá, sem eru ekki nógu góðfr
yrir iikipjhgið, þi verða þeir að
isga sig eftir þvf, aiveg eins og
þeir verða cú, sem ekki eru bi&d-
indismeon f lönduro, þar seat
banolögin etu, að iaga sig eftir
þeim og vera f bindiodl, alveg
eins og þeir, sem ekki eru kristnir,
verða að hga sig eftir þvf ástindi,
sem krhtin trú skspar, þar sem
hún hefir komist á.
Þ.ð er þess vrgna engin ástæða
á móti þvl, að vinna fyrir jaía-
aðárstefnunni, að meonlrnir séa
ekki nógu góðir fyrir hana. Ef
kipp3amlega er uonið sð þvf,
verflur meiri hlution orðlnn góður,
þegar sk'pulígið keœst á, og fyrir
bötnun hinna, sem eftfr verða^
sér skipulsgið samkvæmt þvi, sem
áður hefir verið sagt.
Fi'ölnir.
Auglýsingar
ná bezt tligsngl sfnum, ef
þær eru birtar f „Alþýðu-
blaðinu". Það iesa flestir,
svo að þar koma auglýs-
ingarnar fyrir
flest aug u.
Afgreidsla
blaðsins er f Aiþýðuhúsinu viö
Ingólfsstræti og Hverfisgötu,
S í mi 988.
Auglýsingum sé skilað þangaÖ
eða f Gutenberg f sfðasta Isgð
kl. 10 árdegis þann dag, sem þsee
eiga að koma f blaðið.
Askriftagjald ein kr. á mánuðl.
Augiýsingaverð kr. 1,50 cm. einð.
Útsölumenn beðnir að gera sMS
dl afgreiðsiunnar, að minsta kosti
ársfjórðungslega.