Stúdentablaðið - 17.06.1944, Blaðsíða 24

Páll S„ Pálsson, síud. jur.,
formaður sfúdeníaráðss
FRELSISB ARÁTT AN
HELDUR ÁFRAM
Þegar við vorum lítil börn, hlökkuðum við
til þess dags, þegar Island losnaði að fullu við
dönsku krúnuna, sem var of nátengd skugga-
legustu atburðum Islandssögunnar um
margra alda skeið, til þess að við gætum
nokkum tíma lært að láta okkur þykja vænt
um kónginn.
Það stendur svo einkennilega á, að allan
tímann frá því að Danir komust hér til yfir-
ráða og fram til ársins 1918 höfðum við lítil
afskipti af öðrum þjóðum. Frelsisbarátta okk-
ar fram á síðustu tíma hefur verið við Dani
og danskan kóng.
Það var gæfa íslenzku þjóðarinnar, að
nokkrir fátækir drengir, sem farið höfðu
utan í þekkingarleit, báru svo hlýjan hug í
brjósti til fjallkonunnar, að þeir gleymdu
henni ekki að afloknu námi, en lögðu fram
óskipta krafta sína til þess að leysa hana úr
viðjum.
íslenzku stúdentarnir við Hafnarháskóla
blésu nýjum þrótti í þrekaða þjóð og tendr-
uðu glóð, sem brunnið hefur síðan í hjörtum
allra góðra íslendinga. Þótt baráttan væri
vonlítil, þá börðust þeir eins og hetjur, því að
þeir trúðu á landið og þjóðina. Hvort sem
þessir stúdentar urðu síðar meir málfræðing-
ar, skáld, stjórnmálamenn eða eitthvað ann-
að, unnu þeirra alla ævi að sömu hugsjón: /s-
land frjálst og þaö sem fyrst.
Þökk sé þessum góðu stúdentum og þeim,
22
er síðar komu og létu hugsjónina rætast.
Það er ekki hvað sízt fyrir djarfa baráttu
íslenzkra stúdenta fyrr og síðar, að vér lifum
í dag hina langþráðu stund, er ísland þarf
ekki að lúta dönskum kóngi lengur. Island
hefur sjálft tekið ákvörðun um það stjórnar-
fyrirkomulag, er því hentar bezt. — ísland
er lýðveldi!
Fagnandi heilsum vér íslendingar þessum
degi, þegar djörfustu vonir þjóðhetjunnar
Jóns Sigurðssonar og annarra landsins beztu
sona fá loksins að rætast.
Þá kann einhverjum að detta í hug: Hvað
hafa íslenzkir stúdentar nú á tímum til mál-
anna að leggja, annað en vitna aftur i tím-
ann og benda á hvað unnizt hefur, þar sem
baráttunni er lokið og við erum frjáls þjóð?
Áður en svarað er þessari spurningu, er
þörf á að athuga það tímabil í sögu þjóðar-
innar, er íslenzkur stúdent, sem nú er inn-
ritaður við nám í Háskóla íslands, á aldrin-
um 20—28 ára, hefur kynnzt af eigin reynd.
Barn að aldri heyrði hann um atburðina
1. desember 1918, sem mörgum var þá í
fersku minni, er sú gleðifrétt barst Islending-
um, að þjóðin hefði þann dag fengið viður-
kenningu Danaveidis fyrir tilverurétti sín-
um.
Ein með fyrstu námsbókum hans var ágrip
af sögu íslenzku þjóðarinnar. Það er átakan-
leg saga, sem hefst á glæsilegu landnámi og
STÚDENTABLAÐ