Stúdentablaðið - 18.03.1959, Síða 3

3
údentabíao
Það var um 980, að Snæbjörn
galti fann land í vestri frá Is-
landi. Þess lands leitaði Eirikur
rauði Þorvaldsson 982 og nefndi
Grænland. Árið 986 létu 25 skip
i haf til Grænlands, en 14 kom-
ust út.
Áhafnir þessara skipa og þeir,
sem síðar komu, stofnuðu tvær
stórar hændabyggðir. Ibúarnir
liöfðu sitt eigið ályktarþing, sem
var ekki löggefandi. Giltu þar
í öllu íslenzk lög og liafði dóm-
þingið ekkert vald til að breyta
þeim, en gat hins vegar gert
samþykktir til að fylla þau.
Landið var nýlenda Islands, al-
ger hliðstæða annarra nýlendna
meðal forngermanskra þjóða.
Árið 1262 gerðu Islendingar
samning við Noregskonung. Þar
játuðu þeir honum lönd, þegna
og ævinlegan skatt. Við þennan
sáttmála varð Island ekki á
nokkurn liátt háð Noregi, held-
ur komst það aðeins i uppsegj-
anlegt persónusamband viðNor-
eg. Þessi ríkisréttur landsins
hélzt óskertur, glataðist aldr-
ei. Sambandið milli Islands
og Grænlands liélzt þvi óbreytt.
Konungur fór þar með stjórn í
umboði íslendinga og fylgdi það
ætið Islandi og konungi þess.
1814 komst Island, og þarafleið-
andi einnig Grænland, undir
Danmerkurkrónu, og siðan lief-
ur Danakonungur farið þar með
stjórn i umboði Islendinga.
Gamli sáttmáli er enn í gildi,
um reglum Háskólans, eða
reynst sekur um háttsemi, sem
er ósamboðin háskólaborgara.“
Háskólaráð vildi ekki að þessu
sinni grípa til brottvikningar, en
áminnir stúdentaráðið eindreg-
ið og alvarlega um að gæta bet-
ur sóma Háskólans og sjálfs sín
í blaðaútgáfu sinni.“
livað Grænland snertir, og senn
hlýtur að koma að því, að Is-
lendingar taki stjórn landsins í
sínar liendur og ákveði örlög
þess.
Allt fram á miðja 19. öld
þeklctist ekki önnur skoðun en
Haraldur Henrýsson,
stud. jur.:
-K
-K
HEFJUM
SÓKN
Á NÝ!
sú, að Grænland hefði alla tíð
verið nýlenda Islands. Gilti þetta
jafnt um Dani sem aðra. Nægir
þar að vitna í orð J. F. W. Schle-
gels, sem á fyrri hluta 19. ald-
ar var prófessor i stjórnlaga-
fræði og réttarsögu við Hafnar-
liáskóla. Segir hann m. a.: „I
Grágásen findes de mest afgjö-
rende lovbestemmelser om Is-
lands forhold til sin Grönland-
ske Colonie“. En um þetta leyti
tóku frelsiskröfur lslendinga
að gerast æ háværari. Danir
sáu, hvert stefndi og gerðu
sér ljóst, að slitu íslendingar
sig lausa, tækju þeir Grænlend-
inga með sér. Það var þá, —
fyrst þá, — sem sett var
fram sú kenning, að Grænland
hafi verið sjálfstætt lýðveldi,
sem gengið liafi Noregskonungi
á liönd 1261. Auðvitað var þessi
kenning órökstudd, enda ekki
til stafur fyrir henni í heimild-
um. En Danir voru mjög lagnir
í að troða henni inn í öll rit,
sem eftir þetta voru rituð um
Grænland og grænlenzk mál-
efni. örfáir Islendingar, liand-
bendi Dana, liafa lagt sig í fram-
króka við að sanna þessa fals-
kenningu, en hafa ekki haft er-
indi sem erfiði.
Forsvarsmenn þessarar kenn-
ingar fullyrða, að foringi ís-
lenzku landnámsmannanna, Ei-
rikur rauði, liafi verið skóg-
armaður. — Þetta fær á eng-
an liátt staðizt. Skógarmað-
ur var óferjandi, óalandi og
réttdræpur, hvar sem í liann
náðist, og liann gat aldrei öðl-
azt þegnréttindi sin á ný. Við
vitum af heimildum, að er Ei-
rikur hafði verið gerður sekur
á Þórsnesþingi 982, lilaut hann
stuðning hinna mestu breið-
firzku höfðingja. Þeir sigldu
með honum út um eyjar og liafa
gefið lionum skip það, er hann
sigldi á til Grænlands, því að
eigur seks manns voru ætið
gerðar upptækar. Með þessum
stuðingi sínum liefðu þeir unn-
ið sér til óhelgi ef um skógar-
mann liefði verið að ræða. Þá
er það lagalega ómögulegt, að
skógarmaður hafi fengið for-
ræði yfir skipsliöfn. — Það,
sem að fullu útilokar mögu-
leikann um skóggang Eiríks, er,
að eftir 3 ár snýr hann aftur
heim til Islands og fer þá að
fullu frjáls ferða sinna. Eiríkur
liefur því aðeins verið f jörbaugs-
maður, en þeir voru einmitt út-
lægir í 3 ár. Hann var þvi ís-
lenzkur þegn alla tið. Eins er um
aðra landnámsmenn; þeir voru