Stúdentablaðið - 01.02.1968, Síða 6

6 STÚDENTABLAÐ
Ritskoðun...
Framh. af bls. 5.
blaðið Mími á fimmtán ára af-
mæli félagsins", en var breytt
þannig: „Félagið Mímir hóf út-
gáfu blaðsins Mímis á fimmtán
ára afmæli félagsins." Hér virðist
gæta sömu málvöndunarstefnu,
og er ánægjulegt að vita til þess,
að menn láta sér ekki meðferð
islenzks máls í léttu rúmi liggja.
Hitt er hörmulegt, að til skuli
vera menn, sem leyfa sér að
breyta greinum annarra, að þeim
forspurðum og ætlast til, að nöfn
þeirra standi undir óhögguð eftir
sem áður. A.m.k. er mér þannig
farið, að ég get ekki látið slíkt
óátalið. Að sumu leyti get ég
sjálfum mér um kennt, að ég
skyldi ekki biðja um próförk.
Venja mun vera, að ritstjórn 1.
des. blaðs lesi sjálf prófarkir af
greinum. Slíkt er ófært, og ætti
ekki að þurfa að bera við tima-
skorti I fimm manna ritnefnd.
öll blöð, sem vilja vera vönd að
virðingu sinni, afhenda höfundum
a.m.k. fyrstu próförk til yfirlestr-
ar. 1. des. blað stúdenta ætti að
vera I tölu þeirra blaða.
I ljós kom, að ofangreindar
breytingar voru gerðar án vitund-
ar ritstjóra. Sá ritnefndarmaður,
sem breytingarnar gerði, gerði
þær allar upp á eigið eindæmi.
Aðspurður kvaðst hann hafa fellt
niður athugasemdina um Vöku,
af því að hún (eins og hann
sagði) „mætti missa sig". Fannst
honum vera I henni „háð" (orð
hans) og sleppti henni til að koma
í veg fyrir „hard féelings" (orð
hans). Aðrar breytingar kvaðst
hann hafa gert í málvöndunar-
skyni.
Hér hafa ritnefndarmanni orðið
á mikil mistök. Athugasemdin um
Vöku er ekkert „háð", heldur
Kvikmyndir 1967
Framh. af bls. 4.
snauður bóndasonur frá Anda-
lúsíu, verður frægur nautabani.
Endalokin eru dauði, hann er
rekinn á hol af tarfinum. Rosi,
sem er fæddur í Napólí árið 1922,
hefur gert ýmsar góðar myndir,
m.a. „Salvatore Giuliano" 1962,
„Le Mani sulla Citta" 1963, hlaut
Gullljónið í Feneyjum sama ár
og Náðarstunguna, 1965. Vonandi
verður þess ekki langt að biða,
að við fáum að sjá fleiri myndir
en þessa einu.
Nobi (1959) eftir Kon Icikawa,
japönsk. Auðvelt væri að kalla
Nobi óhugnanlegustu mynd, sem
hér hefur verið sýnd. En Icikawa
getur slegið fleiri strengi. Margir
minnast Ólympíumyndar hans.
Áður en hann tók til við alvar-
leg viðfangsefni, (hið fyrsta
Burmaharpan, 1954), fékkst hann
eingöngu við gamanmyndagerð.
Nýjasta mynd hans, „Hnappastríð
Topo Gigio" á rætur sínar í þeim
myndum.
Persona (1966) eftir Ingmar
Bergman. Hér kemur kannibal-
isminn mjög fram, mótif sem áð-
ur hefur sést hjá Bergman (Sem
í skuggsjá). Leikkonan (Elísabet)
hagnýtir sér hjúkrunarkonuna
(ölmu). Sjónarmið Bergmans er
dapurlegt. Alma þarf ekki síður
á hjálp að halda en Elísabet, báð-
ar eru hræddar við að eiga börn.
Hvers vegna spyrja sumir, orsök-
in er m.a. ljósmynd úr heims-
stríði seinna, lítill drengur með
hendur fyrir ofan höfuð. Leikkon-
nánast söguleg staðreynd. Þegar
farið var að kjósa eftir deildum,
en ekki listum í stjóm S.H.l.
haustið 1960, náði Vaka brátt
frumkvæði í heimspekideild. Mím-
ir var þá eina félag deildarinnar
og hlaut allra aðstæðna vegna að
verða „Vökuandstæðingur" eins
og það var orðað á sínum tíma.
Varð Vaka þannig til að efla og
sameina Mími, sem tókst að ná
frumkvæði í heimspekideild smbr.
grein um sögu Mímis eftir Aðal-
stein Davíðsson í Mími blaði fé-
lagsins nr. 9, hátíðarblaði des.
’66). Þetta var ritnefndarmanni
ókunnugt og sennilega mörgum
öðrum, en það réttlætir ekki þá
aðgerð hans að fella athugasemd-
ina niður.
Ef til vill telja sumir breyting-
ar ritnefndarmanns smávægilegar
og ekki mjög ámælisverðar. En ég
lít þær alvarlegum augum, þvi að
þær lýsa tilhneigingum til rit-
skoðunar, sem ekki má þoia. Þótt
góðmennskan ein hafi visast ráð-
ið þessum breytingum, bera þær
vott um furðulegt vanmat á
prentfrelsi, persónufrelsi og eign-
arrétti, heilögum baráttumálum
lýðræðissinnaðra manna um aldir.
Ég trúi því tæpast, að hér sé
um að ræða skilningsskort á þvi,
að ekki er verjandi að breyta
greinum manna, sem sett hafa
undir þær nöfn sín, án þess að
leita leyfis þeirra fyrst. Það er
harðla erfitt fyrir menn að bera
ábyrgð á greinum, sem aðrir hafa
breytt án leyfis, og við hverju
mætti ekki búast, ef slíkt yrði
látið óátalið? Hér er vakin at-
hygli á þessu í þeirri von, að slíkt
endurtaki sig ekki og að ritnefnd-
ir ábyrgist mönnum óbreyttar
greinar. Að öðrum kosti verða
ritnefndir 1. des. blaðs að afhenda
höfundum prófarkir til aflestrar
I framtiðinni.
Helgi I>orláksson.
an rifur vörn ölmu niður og í
myndarlok eru þær báðar á sama
báti.
Lénsherrann.. (1965) eftir
Franklin Schaffner, amerisk.
Schaffner (fæddur 1920) er einn
af efnilegustu amerísku leikstjór-
unum. Hann er sniilingur í að
draga fram góðan leik, sbr. Guy
Stockwell í hlutverki bróðurins.
Myndrænu hans er og við brugð-
ið, eins og áþreifanlega sannað-
ist í þessari mynd. Nýjasta mynd
hans er „Apaplánetan" með
Charlton Heston (Leifi heppna)
i aðalhlutverki.
Ungi Cassidy ensk-amerísk
kvikmynd eftir Jack Cardiff,
byggð á sjálfsævisögu Sean O’-
Casey, „Mirror in My House". -
Johnny Cassidy er fátækur írsk-
ur verkamaður á því herrans ári
1911. Segir myndin frá baráttu
hans til að hjálpa löndum sínum
gegn Englendingum, fyrst með
hnefunum, síðar með ritstörfum. -
John Ford hafði byrjað á mynd-
inni, en Jack Cardiff tekið við,
er hann veiktist. Mæta vel hefur
tekizt að halda Fordsku andrúms-
lofti út myndina, þótt ljóst sé,
að hún er tveggja manna verk.
Þessi munur kemur berlega fram
í tveimur senum, páskauppreisn-
inni 1916 og uppþotssenunni í
verkfallinu snemma í myndinni,
sem er verk Fords. Myndin spegl-
ar ást hans á Irlandi, og persónu-
sköpun öll er mjög í hans anda.
Sem leikstjóri er Ford miklu
fremri Cardiff. Hann er af írsku
bergi brotinn, flutist á unga aldri
til Ameríku og hefur starfað þar
lengst af. Fjórum til fimm sinn-
um hefur hann farið til Irlands
til að gera þar myndir, t.d. „The
1. des. 1968
Framh. af bls. 2.
nefnd, er verði framkvæmdanefnd
til aðstoðar og ráðuneytis. Fram-
kvæmdanefnd boðar fundi nefnd-
arinnar og skipar fundarstjóra.
4) Akademisk félagssamtök.
Framkvæmdanefnd skal leita
samstarfs við sem flest akadem-
isk félagssamtök. Skulu þau beð-
in að greiða götu nefndarinnar,
Fullt samkomulag er um ofan-
greind atriði".
Samþykkt þessi kann í fyrstu
að virðast nokkuð flókin „stjórn-
skipun". Sáttanefndin (áður
„sexmannanefnd") er í eigin
skilningi æðsta úrskurðarvaid og
jafnframt aðalstefnumótandi við
undirbúning hátíðahaldanna.
Framkvæmdanefnd á að vera
stofninn I 1. des. nefndinni, sem
næsta stjórn S.F.H.l. skipar.
Nefndirnar þrjár, sem samkomu-
lagið gerir ráð fyrir skulu starfa
til og með 1. des. 1968. Er I
verkahring sáttanefndar að sjá
um, að svo verði.
Framkvæmdanefndin er í þann
veginn að taka til starfa og hafa
valist í hana þeir Björgvin
Schram, stud. oecon., og Skúli
Sigurðsson, stud. jur., frá Vöku
og Ari Jóhannesson, stud. med.,
og Garðar Garðarsson, stud. jur.,
frá B-lista. Framkvæmdahlið
undirbúnings hátíðahaldanna mun
hvíla að mestu á nefnd þessari
og verða verkefni hennar því
margþætt. Þess má geta, að
nefndinni er falið að hefjast þeg-
ar handa um undirbúning útgáfu-
starfsemi. Verður verkefnið vænt-
anlega í hennar höndum þar til
næsta stjórn skipar ritstjórn
Stúdentablaðsins 1. desember.
Hlutverk stóru samstarfsnefnd-
arinnar er að vera hugmynda-
vettvangur og skoðanaskipta um
Quiet Man", sem Kvikmynda-
klúbbur Menntaskólans sýndi, og
„Rising of The Moon", sem Sjón-
varpið sýndi. Þessar myndir og
„Ungi Cassidy" sýna glögglega
hinn mikla mannkærleik hans og
snilld í persónusköpun. Þótt Ford
sé kominn yfir sjötugt, er hann
enn í fullu fjöri. Tvær seinustu
myndir hans, „Cheyenne Autumn"
og „Seven Women" eru ósýndar
hér enn, og verður vonandi ráðin
bót á því sem fyrst.
Þorsteinn Blöndal.
STEFNUBREYTING...
Framh. af bls. 2.
til við að bjarga blaðinu úr klíp-
unni. Boðað var í skyndi til
stjórnarfundar og ákvörðun tek-
in um að hlíta boði málgagnsins.
„Funda-fiasko".
Fundamálin settu svip sinn á
kosningabaráttuna s.l. haust, og
jafnvel má segja, að þau hafi
verið helztu deilumál listanna í
kosningunum. Fljótlega eftir
stjórnarskiptin var svo haldinn
fyrsti fundur fundanefndar á
þessu starfsári. Á þeim fundi
lagði meirihlutinn fram tillögur
sínar um sex fundi, sem halda
skyldi fyrir áramót. Engar aðrar
tillögur voru teknar til greina.
Árangnrinn lét heldur ekki á sér
standa. Af þeim sex fundum, sem
samþykkt var að halda, varð ekki
einn einasti að veruleika á um-
ræddu tímabili.
Stefnubreyting.
Eftir þetta „Fiasko" breyttist
meginatriði hátíðahaldanna.
Með samkomulagi listanna um
undirbúning og stjórn hátíðahald-
anna 1. des. 1968 á að vera
tryggt, svo sem unnt er, að um
þau verði ekki pólitísk átök. Er
mikið unnið við algjöra samstöðu
stúdenta um þetta mál. Sam-
komulagið þýðir í raun og veru,
að litlu skiptir í þessu tilliti, hver
úrslit stjómarkosninganna í
október n.k. verða, kosningarnar
eiga í eng'u að snúast um 1. des.
Undirbúningur hátíðahaldanna á
ekki að geta raskast. Fullur
vinnufriður á því að vera tryggð-
ur.
Aðalræðumaður dagsins hefur
verið til umræðu í „sexmanna-
nefndinni". Nefndarmenn eru á
því máli, að flest virðist mæla
með því, að stúdentar reyni að
fá forseta Islands til að flytja
aðalræðuna. Telja nefndarmenn,
að um það ætti að geta orðið ein-
ing.
Þá hefur umræðuefni dagsins
borið á góma. Nefndin er einhuga
um, að æskilegasta umræðuefni,
sem nefnt hefur verið, sé „Fimm-
tíu ára fullveldi" eða „Island fuil-
valda ríki". Þessir titlar geta
merkt hið sama. Til tals hefur
komið, að tvær ræður verði flutt-
ar á hátíðarsamkomunni, þ.e. að
auk aðalræðu verði flutt sögulegt
erindi um sjálfstæðisbaráttu þjóð-
arinnar eða einhvern sérstakan
þátt hennar, t.d. þátt stúdenta í
þeirri baráttu. Leggja verður
áherzlu á, að stúdentar annist
ýmsa dagskrárliði hátíðarsam-
komunnar með upplestri, söng
o.fl.
Húsnæðismálin hafa verið rædd
í sáttanefndinni. Mjög rík til-
hneiging er til þess að hátíða-
höldin, sem fram hafa farið í há-
tíðarsalnum, verði að þessu sinni
í Háskólabiói. Virðist flest mæla
með því, að sá háttur verði á
hafður. En þá verður að treysta
því, að stúdentar yngri og eldri
sæki hátíðarsamkomuna betur en
þeir hafa gert undanfarin ár.
Borðhaldið að kvöldi 1. desem-
ber verður væntanlega með svip-
uðu sniði og síðustu ár. Þó er
Ijóst að gera verður ráðstafanir
til þess að hægt sé að selja fleir-
um aðgang en verið hefur. Að-
göngumiðar hafa selzt upp á ör-
skammri stund og færri fengið
en vildu. Ekki er í mörg hús að
venda. Gera má ráð fyrir, að með
miklum tilkostnaði yrði unnt að
nota Laugardalshöllina við þetta
tækifæri.
Allt bendir til þess, að hugmynd
sú um stúdentaakademíu, sem
uppi hefur verið, verði að veru-
leika á þessu ári. Fyrsta viður-
kenningin verður þá væntanlega
veitt 1. des.
Þar sem um er að ræða hálfrar
aldar afmæli fullveldisins mega
stúdentar búast við samkeppni
um daginn sjálfan. Alþingi,
Stúdentafélag Reykjavíkur o.fl.
kunna að ætla að minnast dags-
ins sérstaklega. Ljóst er þvi, að
við undirbúninginn verða stúdent-
ar að hafa samvinnu við ýmsa
aðila utan skólans. Hyggist Al-
þingi ekki ætla að minnast dags-
ins sérstaklega og þó svo væri,
þá hefðu alþingismenn margt
óþarfara gert en að samþykkja
þingsályktun um t.d. 200 þús.
króna styrk til S.F.H.l. til þess
að minnast dagsins. Ekki verður
hjá þvi komizt, að vegleg hátiða-
höld krefjist nokkurs fjár. •
Stúdentar efndu fyrst árið 1922
til hátíðahalda í tilefni af fullveldi
Islands, og hafa þeir jafnan gert
það siðan. Það er ásetningur
stúdenta að kappkosta, að há-
tíðahöldin í tilefni af hálfrar ald-
ar afmæli fullveldisins verði
glæsileg og eftirminnileg að innra
og ytra búningi.
viðhorf formanns fundanefndar
til minnihlutans, og ber að virða
á betri veg. Á fundi, sem ákvað
I megindráttum fundaáætlun fé-
lagsins frá áramótum, varð al-
gjör samstaða innan nefndarinn-
ar. Gera má ráð fyrir þvi, að
fundastarfsemin verði fjölbreytt-
ari á nýbyrjuðu misseri en á
haustmisserinu. Þá má einnig
geta þess, að leystur hefur verið
að nokkru leyti vandinn varðandi
ályktunarhæfni funda. Á almenn-
um kynningarfundi um Grikk-
landsmálið var t.d. lesin ályktun
stjórnar stúdentafélagsins í stað
þess að láta fundargesti, sem all-
margir voru utanfélagsmenn,
greiða atkvæði um ályktunina.
Sú breyting, sem orðin er á
stefnu meirihlutans í fundamál-
unum, hefur gert það að verk-
um, að fullt samkomulag ríkir
innan fundanefndar um starfsvið
og starfsháttu nefndarinnar.
Horft fram á við.
Eins og áður hefur verið greint
frá, var stefnan í fundamálunum
eitt helzta deilumál listanna í
kosningunum s.l. haust. Nú, þeg-
ar segja má, að þessi mál hafi
verið leyst á vissan hátt væri,
ekki úr vegi að leiða hugann að
kosningunum næsta haust og
kanna lítillega, hvaða mál þá
verða væntanlega efst á baugi í
kosningabaráttunni. Frá mínum
bæjardyrum virðist augljóst, að í
stað fundamálanna verði viðhorf
listanna til stjórnmála mun
meira í sviðsljósi en undanfarin
tvö haust. Sá þáttur stjórnmál-
anna, sem sennilega verður helzt
til umræðu eru utanríkis- og
varnarmál Islands. 1 stjórnartið
næstu stjórnar félagsins verður
Atlantshafssamningurinn uppsegj-
anlegur. Má gera ráð fyrir því,
að íslenzkir kommúnistar, líkt og
skoðanabræður þeirra erlendis,
reyni eftir megni að koma í veg
fyrir áframhaldandi varnarsam-
starf vestrænna þjóða. Eins og
flestum er kunnugt hafa áhrif
kommúnista í Háskóla Islands
mjög minnkað á siðustu árum. 1
B-lista samstarfinu eru þeir hafð-
ir útundan eins og framast er
unnt. Þannig má gera ráð fyrir
að tiltölulega auðvelt verði fyrir
A- og B-lista að koma sér saman
um afstöðu til Atlantshafsbanda-
lagsins, ef B-listinn býður fram á
líkan hátt og s.l. haust.
Þótt litlar likur bendi til þess,
að Félag róttækra stúdenta hafi
kraft í sér til að bjóða fram við
kosningarnar næsta haust, er það
á engan hátt útilokað. Ýmsir
harðsoðnustu „hugsjónamennirn-
ir“ í þeim hópi vilja gjarna sigla
út úr þeirri herkví, sem þeir hafa
verið hnepptir í nokkur undan-
farin ár. Allavega verður fróð-
legt að fylgjast með því, hvort
þeir reyni að berjast á vettvangi
stúdentafélagsins i framtíðinni,
eða haldi áfram þeirri iðju sinni
að leika sér með eidfæri og tusku-
brúður ásamt félögum og sálu-
bræðrum í Æskulýðsfylkingunni.
• IA1 •
3 • S MYNDAMOT hf.
• M * PHriVlMYNHAMHH - AllAISTR/f II G - REYKJAVÍK - SÍMI 17152