Stúdentablaðið - 27.11.1969, Blaðsíða 16
16
studejmtablað
Megingalli á rcglwn lánasjóðsins er, að ekkert
tillit er tekið til stndenta, seni eiga við tívia-
bundin eða varanleg veikindi að stríða eða
aðra erjiðlcika og hafa þar af leiðandi eklci
möguleika til þess að ná lágmarkstekjum.
ara lágmarkstekna að fullu. Við aðalúthlutun 1960 voru
eftirfarandi tölur um lágmarkstekjur í gildi:
Karlumsækjandi við nám hér heima kr. 40 þús.
Kvenumsækjandi við nám hér hehna kr. 34. þús.
Karlumsækjandi við nám erlendis . . kr. 30 þús.
Kvenumsækjandi við nám erlendis .. kr. 25 þús.
Upphæðir þessar má meta lægra, ef umsækjandi hefur
verið á skyldukúrsus um sumartíma.
III. Fjöldi návisára við nám í lánliœjri námsgrein.
Gilda um það eftirfarandi reglur, sem settar eru upp
í töflur. Umframfjárþörf er námskostnaður samkvæmt
könnun Iánasjóðs, að frádregnum tekjum námsmanns.
Fyrir námsmenn á Islandi:
A 1. ári 20% af i umframfjárþörf, hámark 25 þús. kr.
- 2. — 40% - — 30 — —
3. — 50% - — 40 — —
- 4. — 60% - — 55 — —
- 5. — 70% - — 70 — —
- 6. — 80% - — 70 — —
- 7. — 90% - — 80 — —
Fyrir námsmenn erlendis: I. II. III.
Á 1. ári 30% af umfr.fjárþörf, liámark 50 65 75 þús. kr.
- 2,- - 45% - 65 80 100 — —
- 3.- - 55% - 65 85 100 — —
- 4.- - 60% - 80 95 105 — —
- 5,- - 70% - 85 100 105 — —
- 6.- - 80% - 85 100 105 — —
- 7,- - 90% - 85 100 105 — —
Flokkun I., II. og III. fer eftir kostnaði í löndum, sem
nám er stundað í.
Hámarksupphæðir, sem nefndar eru, greina frá hver
lán geta liæst orðið, þótt % gefi hærra lán til kynna. Voru
þessi ákvæði sett vegna peningaskorts sjóðsins, og hefur
sjóðstjórn þetta ákvæði í hendi sér.
Námsmaður, sem hraðar námi sínu getur notið þess
í námsaðstoð.
Ekki eru nein ákvæði í reglugerð er beinast að því
að létta enn frekar undir með þeim hjónum, sem bæði
eru í námi er lög sjóðsins ná yfir.
Þá er ekki að finna i reglugerð eða lögum nein ákvæði,
er greina frá um að létta frekar undir með námsmönnum,
er eiga við tímabundinn eða varanlegan sjúkleika að stríða
og um leið erfiðara um vik við tekjuöflun.
Lán námsmanna, sem látast eða verða öryrkjar, skulu
óafturkræf.
AFBORGANIR — AÐSTOÐIN í REYND.
Námslán eru vaxta- og afborganalaus, meðan á námi
stendur. Afborganir hefjast 5 árum eftir lokapróf eða frá
því námi er hætt. Endurgreiðist lánið með jöfnum árleg-
um greiðslum á 15 árum og 5% ársvöxtum, sem byrja
að falla á lánsupphæðina frá námslokum.
Þar sem nokkur grein hefur verið gerð fyrir hlutverki
og starfsemi lánasjóðsins og/eða lána, er rétt að reyna að
átta sig á hvernig aðstoðin kemur fram í reynd.
Dæmi skal gefið hvernig lánsupphæð er reiknuð út:
Einhleypur hvenmaður með 1 barn og býr í leiguhús-
nœði. Stundar nám við H.I. og er á 3. námsári. Ilefur
hún hajt 70 þús. lcr. tekjur um sumarið. Framjœrsluhostn-
aður er þá 123 þús. (námshostnaður lcvenmanns, sem býr
ehhi í joreldrahúsum,) plús 25 þús. (vegna barnsins) —
lý.8 þús. Tekjur eru 57 þús. (sem jœst við umreihning á
70 þús. hr. telcjum og jinnst í töjlu í bœhlingi lánasjóðs).
Umframfjárþörf verður því 1)8 -4-57—91 þús. Icr. Aj því
á umsœhjandi á 3. námsári að fá 50% í lán, sem gerir 45
þús. lcr. En vegna áhvœða um. hámarlcslán jengi umsœkj-
andi ehki nema 40 þús. hr. Þœr 51 þús. hr., sem á vantar,
verður umsœhjandi að ná í með óðru móti, t. d. með
óhagstœðum lánum eða gijtast e-m sem á 51 þús. lcr. af-
gangs!
Þótt lán séu með góðum hjórum, gœtu ajborganir þeirra
reynst mörgum launalágum menntamanninum þung byrði.
Það, sem hingað til hejur jyrst og jremst gert lánin hag-
kvœm, er, að lcrónan olchar liejur jajnt og þétt skroppið
saman. Við shulum geja ohhur, að það tœhist að stöðva
þetta verðjall hennar nú í dag og setja saman dœmi til
glöggvunar á ajborgunarshilmálum. Stúdent, sem lýhur
cand. mag. prófi á 7 árum og þiggur lán samhvœmt nú-
gildandi reglum og fœr œtíð hámarhslán. Hefur hann þá
fengið 370 þús. Icr. á námsferli sínum. Ilann endurgreiðir
lán þetta á 15 árum jrá því ajborganir hejjast. Verða það