Stúdentablaðið - 20.03.1974, Blaðsíða 4

xB-KOSNINGASTEFNUSK
Það er grundvallarviðhorf okkar að ekki sé hœgt að slíta
málefni menntunar úr samhengi við aðra þætti þjóðfélags-
ins. Enn síður er hægt að fjalla um einstaka þætti mennta-
mála án þess að tengja þá við aðra.
Inntak menntunar og það form sem hún er veitt á, mótast
af kröfum valdstéttar þjóðfélagsins til menntaðs vinnuafls.
Jafnframt eru kjör námsmanna háð vilja ráðandi afla tii að
búa vel að verðandi meontamönnum.
Samfélag það sem við lifum í, einkennist ekki af samstöðu
og sameiginlegum hagsmunum, heldur er heild ósamstæðra
hópa, þar sem hagsmunir hinna vinnandi stétta eru á öðru
reistir en hagsmunir þeirra sem ráða atvinnuvegum þjóðfé-
lagsins og „eiga“ atvinnutækin. Því er á þetta minnt, að við
getum ekki gengið út frá því að tiltekin menntastefna stuðli
að framförum, þótt hún samræmist vilja og hagsmunum
þeirra sem með völdin fara í atvinnulífi og ríkisbákni.
Menntunarstefna okkar hlýt-
ur að miðast við annað en það
að skólakerfið framleiði þæga
þjóna þeirra sem með völdin
fara. Við hljótum að miða að
því að skólakerfið virki til
breytinga á þjóðfélaginu. Við
hljótum að berjast fyrir því að
það þjóni hagsmunum alþýðu
en ekki atvinnurekenda. Við
berjumst fyrir því að mennmn
miði að sjálfstæði einstakling-
anna og gagnrýninni hugsun,
en ekki að því að framleiða á
færibandi aðlagaðar múgsálir,
sem falli eins og tannhjól inn í
þjóðfélag ójöfnuðar og rang-
STJÓRNKERFI
HÁSKÓLA ÍSLANDS
Markmið lýðræðisbaráttu
stúdenta sé jafnrétti allra sem
við Háskólann starfa, hver mað-
ur eitt atkvceði.
Fyrsti áfangi þeirrar baráttu
mótast í eftirfarandi kröfum:
1. Stúdentar ráði Vi hluta at-
kvæðamagns í Háskólaráði
og á deildarfundum.
2. Stúdentar ráði helmingi at-
kvæða á skorarfundum og í
námsnefndum.
Okkar afstaða til innra skipu-
lags H.I. er grundvölluð á
spurningunni: Hvernig væri
Háskólinn skipaður, ef hann
væri stofnaður í dag?
Heildarstefna Háskólans þarf
að mótast á lýðræðislegan hátt.
Þetta mark nálgumst við með
Vi hlutdeild stúdenta í yfir-
stjórn skólans. Einnig verður
öll ákvarðanataka um þróun
Háskólans að grundvallast á
öðru en sérhagsmunum tiltölu-
lega þröngra fræðisviða. Til
þess er nauðsynlegt að brjóta
niður deildamúra og taka upp
opnara deildakerfi (sbr. kaflann
um kennslufyrirkomulag).
INNTÖKUSKILYRÐI
1. Framhaldsskólak°rfið (þar
með talinn H.I.) verði sam-
ræmt og opnað þannig að
öllum gefist kosmr á mennt-
un.
lætis.
Máttleysi einstaklings og
heildar gagnvart stofnunum er
þjóðfélagssjúkdómur sem berj-
ast verður gegn. Og við lítum
ekki á þjóðfélagslega afstöðu
okkar sem eitt og menntunar-
stefnu sem annað. Þar höfum
við sameiginleg markmið og
stefnum að sósíalísku þjóðfélagi
sem auðkenna mætti með víg-
orðinu: „Frelsi, jafnrétti,
bræðralag", eða lýsa sem þjóð-
félagi, „Þar sem frjáls framþró-
un einstaklingsins er skilyrði
fyrir frjálsri framþróun heildar-
innar.”
2. Fjöldatakmarkanir (Numer-
us Clausus) fyrirfinnist ekki
í nokkurri mynd.
Blindgötur í íslenska mennta-
kerfinu eru allt of margar og
kerfið lokað. Nauðsynlegt er að
samræma hin ýmsu skólastig
og að fyrir liggi marklýsing,
þannig að hverjum og einum sé
ljóst á hvern hátt hann geti
öðlast þá menntun sem hugur
hans stefnir til. Greið leið þarf
að vera hvar sem er inn í kerfið
fyrir alla.
KENNSLUFYRIRKOMULAG
1. Háskólinn starfi í mest fjór-
um deildum. Skiptingin gæti
verið: Heilbrigðisvísinda-,
raunvísinda-, félagsvísinda-
og heimspekideild.
2. Marklýsingu verði komið á
í öllum námsgreinum.
3. Draga skal sem mest úr
prófum, en verkefnavinnsla
og innra mat (sjá greinar-
gerð) komi í þeirra stað.
4. Starf prófdómara verði fellt
niður en ágreiningstilfellum
skotið til námsnefnda sem
starfi innan hverrar náms-
brautar. Stúdentar hafi helm-
ing atkvæða í nefndum þess-
um. Námsnefndirnar geti
leitað sér sérfræðiaðstoðar.
5. Fjárveitingar til rannsókna
veröi stórauknar, svo að
stofnanir á vegum H.I. eða
einstakir vísindamenn freist-
ist ekki til að þiggja styrki
frá hernaðarbandalögum til
rannsókna sinna.
Sú deildaskipting sem nú er
við líði í H.I. er löngu úrelt og
stendur skólanum fyrir þrifum.
Kveða þarf niður smákónga-
kerfi prófessoranna, sem er bein
afleiðing af þessari deildarskipt-
ingu. Nú otar hver „kóngurinn"
sínum tota og eðlilegur sam-
gangur milli greina er útilokað-
ur. Eigi að riðla þessari skipt-
ingu er eðlilegast að taka mið
af nýjum háskólum s.s. í Ala-
borg og Hróarskeldu. Þessir
skólar starfa í fjórum opnum
deildum, þar sem hverri deild
er skipt upp í skorir líkt og í
Verkfræði- og raunvísindadeild.
Starfsemi H.I. verður að
stuðla að því að stúdentar verði
þjóðfélagslega meðvitaðir og séu
færir um að taka gagnrýna af-
stöðu til starfs síns og umhverf-
is. Þannig ætti skólinn t.d. að
senda nemendur sína út í þjóð-
félagið til að takast á við raun-
hæf vandamál í samfélaginu.
Mat á námsárangri í formi
prófa fer að venju fram eftir að
því kennslutímabili, sem meta á
árangur af, lýkur. Leiðrétting-
um á því, sem prófið segir að
aflaga hafi farið hjá einstökum
stúdent eða í kennslunni í heild,
verður ekki við komið. I stað
þess að vera vísbending um
hvernig skuli haga náminu til
að ná árangri verður matið (sem
próf) refsivöndur sem beitt er á
þá sem ekki gáto sér rétt til um
hver tilgangurinn var með
kennslunni. Einkunnin segir
fyrst og fremst til um aðlögun-
arhæfileika próftaka að mennta-
kerfinu, en lítt um hæfileika
hans til að leysa þau verkefni
sem hann mætir í starfi. Með
hefðbundnum tegundum prófa
1. Erlendar herstöðvar hverfi af
Islandi, NATO-samningnum
frá 1949 og herstöðvasamn-
ingnum frá 1951 verði sagt
upp.
2. Aðild íslands að EBE kemur
ekki til greina, m.a. vegna
ákvæða Rómarsáttmálans
um skert fullveldi aðildar-
þjóða.
3. SHÍ skal áfram vera aðili að
Víetnamnefndinni á Islandi
á grundvelli málefnasam-
þykktar hennar, og leggi
þannig skerf til þjóðfrelsis-
baráttunnar gegn heims-
valdastefnunni.
Veita ber öllum þeim öflum
pólitískan stuðning, sem
berjast gegn arðráni auð-
valdsins í þróunarlöndunum.
4. SHI auki tengsl sín við
framsækna stúdentahreyf-
ingu, m.a. með þátttöku í al-
eru líka ekki nema fáir einir af
þeim eiginleikum metnir sem
æskilegt væri að meta. Innra
mat er í flestum tilvikum eðli-
legri leið en prófin, til að meta
námsárangur.
Innra mat er meðal annars
fólkið í því að hópur, sem
stundar ákveðna námsgrein,
metur árangur einstaklinga inn-
an hópsins af vinnu hans og
umræðu og bendir á leiði til úr-
bóta þurfi þess við. Þetta gerist
stöðugt allan námstímann.
Innra matið kallar á nýja
kennsluhætti (s.s. seminarform
I. LÁNAMÁLIN
Vinstri menn munu fylgja
þeirri stefnu, sem meirihluti
stúdentaráðs hefur fylgt undan-
farin 2 ár. Sú stefna er grund-
völluð á því, að opinber fjár-
hagslegur námsstoðningur skuli
gera öllum kleift að stunda
nám. Enn fremur að námsstuðn-
ingur eigi ekki að auka þau
efnahagslegu forréttindi sem
menntamen njóta í þessu þjóð-
félagi. Stefna þessi á sér rætur
í þjóðfélagslegum jafnréttissjón-
armiðum en ekki í þröngum
'séfhágsmúhum méhhfá- og
námsmanria.
Vinstri menn munu beita sér
fyrir því að bréytingar verði
gerðar á frumvarpi til laga um
námslán og námsstyrki, sem séu
í samræmi við stefnu þeirra í
máli þessu. Þá munu vinstri
menn beita sér fyrir því að full-
trúi SHI í stjórn Lánasjóðs
starfi áfram í náhu samráði við
/
stjórn SHI og fulltrúa einstakra
þjóðlegu ráðstefnuhaldi, eftir
þvx sem efni standa til. Hald-
ið verði áfram samstarfi við
norræn stúdentasamtök og
önnur, svo sem á NOM-fund-
um (Nordisk Ordförande
Möte) sem og Evrópufundi
stúdentasamtaka (European
Meeting).
5. SHÍ verði áfram aðili að
Æskulýðssambandi Islands
og taki þátt í mótom utan-
ríkisstefnu sambandsins.
6. SHÍ efli tengsl sín við Al-
þjóðasamband stúdenta, IUS,
eina alþjóðlega heildarsam-
band stúdenta. Stefnt verði
að gerð samnings um auka-
aðild að IUS, í samræmi við
samþykkt Stúdentaráðs (26.
2.),og þannig efld þátttaka
íslenskra stúdenta í and-
heimsvaldasinnaðri barátto
stúdenta um allan heim.
eða annað því líkt) og kemur
í veg fyrir að fyrirlestrar verði
meginþáttur kennslunnar. Próf
ber því einungis að nota í þeim
tilfellur að verkefnavinnsla og
innra mat séu ekki fullnægjandi
til að ganga úr skugga um
hæfni stúdents til frekara náms
eða starfa.
I dag kosta prófdómarar H.I.
um 6 milljónir á ári. Við teljum
að starf þeirra sé að mestu .ó-
þarft og peningunum yrði betur
varið annars staðar í skólakerf-
inu svo sem til að fjármagna
rannsóknir.
deilda/námsbrauta að breyting-
um úthlutunarreglna eins og
best þjónar hagsmunum náms-
manna á hverjum tíma. Skal á-
fram starfað með öðrum náms-
samtökum að þessum málum.
II. FÉLAGSSTOFNUN
STÚDENTA
Vinstri menn munu beita sér
fyrir því að Stúdentaráð og
stjórn Félagsstofnunar vinni
sameiginlega að málum, og tek-
in verði upp sú stefna, að full-
trúar Stúdentaráðs í stjórn Fé-
lagsstofnunar mæti á fundum
Stúdentaráðs og hagsmuna-
nefndar þegar málefni Félags-
stofnunar eru til umræðu, einn-
ig eigi hagsmunanefnd áheyrn-
arfulltrúa í stjórn Félagsstofn-
unar. Þar verði höfuðáhersla
lögð á eftirfarandi málaflokka:
Stúdentaheimilið
Vinstri menn munu vinna að
því að gera Stúdentaheimilið að
miðstöð félagslífs stúdenta.
Stúdentaheimlið á ekki aðeins
að vera staður þar sem stúdent-
ar borða og kaupa bækur, held-
ur einnig staður þar sem þeir
hafa aðsetur fyrir fundarhöld,
kvikmyndasýningar og skemmt-
anir. Innrétta þarf kjallarann á
Gamla Garði hið fyrsta, og út-
búa þar vistlegan sal þar sem
stúdentar geta hist og ræðst við
og þar sem deildarfélögin hafa
aðstöðu til skemmtanahalds.
Húsnæðismál
Vinstri menn álíta að stórt á-
tak þurfi að gera í húsnæðis-
málum stúdenta, en að óeðlilegt
sé að einstakir þjóðfélagshópar
dragi sig saman í sérstök hverfi.
I framhaldi af því telja vinstri
menn að stefna beri að íbúða-
kaupum fyrir námsmenn í hin-
um mismunandi hverfum borg-
arinnar í stað þess að byggja
hjónagarða. Hins vegar eigi ein-
staklingsgarðar rétt á sér.
Barnaheimilismál
Vinstri menn munu halda á-
fram þeirri stefnu, sem mótuð
jyienntamál
Utanríkismál
4 — STÚDENTABLAÐIÐ