Stúdentablaðið - 05.06.1974, Blaðsíða 15

1. maí ávarp
Framhald af 8. síÖu.
Baráttan gegn stéttasamvinnu
verkalýðsforystunnar er eitt af
höfuðbaráttumálum Rauðrar
verkalýðseiningar og eitt brýn-
asta verkefni stéttvíss verkalýðs
í dag. Vinna verður verkalýðs-
félögin úr nöndum þessarar for-
ystu til þéss að endurreisa þau
sem barátfutæki verkalýðsins í
kjarabaráttunni.
En hvers vegna lætur verka-
fólk það viðgangast að verka-
lýðsforystan geri hverja svika-
samningana á fætur öðrum?
Hvers vegna lætur þorri verka-
fólks nagsmunamál sín, stéttar-
félögin, svo að segja afskipta-
laus? Samhliða hnignun verka-
lýðsforystunnar hefur stéttarvit-
und verkalýðsins hnignað: Það
er kjarni þessa máls.
Reykvískt verkafólk! Verka-
Iýðsstéttin og vinnandi alþýða
hafa skapað verðmætin í þessu
þjóðfélagi. Samstillt og skipulagt
getur verkafólk ráðið því, hvern-
ig verðmætunum er skipt. Að
arður af vinnu verkafólks skuli
renna í vasa eignastéttarinnar,
að ríkisvaldið skuli vera í þjón-
ustu þessar-ai sömu stéttar, að
forystulið verkalv" eyfingar-
innar skuli vera i þjónustu
hennar — allt stafar þetta af
því að verkafólk hefur ekki
skipuiagt sig á grundvelli stétta-
baráttunnar, að verkafólk hefur
ekki reist sinn eigin gunnfána,
heldur tengið öðrum, framandi
öflum hann í hendur. Enda ár-
angurinn augljós, ef árangur
skyldi kalla.
Verkafólk, sem hefur fullan
skilning á þjóðfélagslegri stöðu
sinni, sem stendur sameinað
gegn eignastéttinni og sem hef-
ur þá baráttu- og skipulags-
HæfnÍ, 'sem til þarf, hefur í
fullu tré gegn öllum vopnum
eig'rfastetfá finnar, getur hrifsáð
til baka það, sem af því hefur
verið rænt. Á meðan þjóðfélag-
ið er sniðið eftir þörfum eigna-
stéttarinnar, á meðan eignastétt-
in hefur þau þjóðfélagslegu völd
að hún getur í skjóli þeirra hirt
afraksmrinn af vinnu verkalýðs-
ins, á meðan svo er getur verka-
fólk ekki öðlast varanlegar Iífs-
kjarabætur. Barátta verkafólks
verður því að ná út fyrir
ramma þessa þjóðfélagskerfis og
stefna markvisst að valdatöku
vérkalýðsins með sósíalískri bylt-
ingu. Það er ekki fyrr en verka-
lýðurinn hefur byggt upp þjóð-
félag, sem sniðið er eftir hans
*igin stéttarlegu hagsmunum að
hann getiir, tryggt sér varanlegar
lífskjarabætur og mannsæmandi
líf.
En til þess að slík barátta
geti orðið sigursæl þarf verka-
fólk tvennt, þ.e. þekkingu og
skipulagningu. En slík þekking
og skipulagning dettur ekki af
himhum ofan, því síður verður
slíkri þekkingu miðlað af verka-
lýðsforystunni til verkalýðsins.
Slíka þekkingu getur verkalýður-
inn einungis skapað sér sjálf-
ur. úr reynslu eipin baráttu, um-
ræðum og fræðslu
En jafnframt verður íslensk-
ur verkalýður að notfæra sér
reynsH eldri tíma úr baráttusögu
hinnar aiþjóðlegu verkalýðs-
hreyfingar Fræðikenning sósíal-
ismans er niðurstaða slíkrar
reynslu og "il að meta reynslu
okkar í dag er hún nauðsynlegt
tæki
Okkur sem , að Rauðri verka-
lýðseinmgu stöndum ,er ljóst að
kjarabaráttan barfnast skipulagn-
ingar. í því sambandi viljum við
leggja áhersiu á nauðsyc skipu-
lagningar innan stéttarfélaganna
og í baráttuhópum utan þeirra.
En um leið er rétt að benda
á að verkafólk má ekki ein-
skorða baráttu sína við kjarabar-
áttuna og stéttarfélögin. Hiut-
verk stéttarfélaganna er uð verja
efnahagslega hagsmuni alþýðu-
stéttarinnar innan ramma auð-
valdsskipulagsins. En auðvalds-
þjóðfélagið getur ekki og mun
aldrei geta tryggt v^rkafólki var-
anlegar lífskjarabætur.
Verkafólk verður því að skapa
sér sitt eigið pólitíska forystu-
afl, sem fært er um að leiða
baráttuna af sviði hinnar fag-
legu baráttu yfir á svið hinnar
pólitísku baráttu fyrir afnámi
auðvaldsþjóðfélagsins og tengja
þetta tvennt saman í eina órofa
heild.
Slíkt pólitískt forystuafl get-
ur aldrei orðið annað en komm-
únískur verkalýðsflokkur.
Slíka pólitíska forystu er ekki
að finna innan þeirra frjálslyndu
og þingræðislegu stjórnmála-
flokka, sem hér kenna sig við
alþýðuna eða óljósa vinstristefnu.
Sú pólitíska forysta sem verka-
lýðurinn verður að skapa sér,
leggur megináherslu á starfið
meðal fólksins, en ekki innan-
tómt gaspur á þingpöllum hins
borgaralega ríkisvalds. Slíkt póli-
tískt forystuafl hefur að geyma
stéttvísasta hluta verkalýðsins og
miðar alla baráttu sína við þá
nauðsyn að kúgun og arðráni
eignastéttarinnar á verkalýðnum
verði aflétt með valdatöku
verkalýðsins — sósíalískri þjóð-
félagsbyltíngu.
maí er alþjóðlegur baráttudagur
verkalýðs um heim allan. í bar-
áttu sinni má íslenskur verka-
lýður aldrei gleyma því, að kúg-
uh og arðrán auðvaldsins er al-
þjóðlegt, að í sér hverju auðvalds-
þjóðfélagi býr alþýðan við arð-
rán og kúgun. Það sama er að
segja um verkalýð nýlendnanna
og hálfnýlendnanna. Alþjóðleg
þróun auðvaldsins hefur svo
sýnt okkur enn skýrar að nauð-
syn virkrar alþjóðahyggju hefur
sjaldan verið meiri en í dag.
Barátta verkalýðsins gegn auð-
valdinu er alþjóðlegs eðlis. Sýn-
um samstöðu með kúguðum og
arðrændum gegn heimsvalda-
stefnunni! Lifi alþjóðahyggjan!,
Til baráttu fyrir sósíalísku ís-
landi!
Arni Blandon
Framhald af 4. síðu.
sér nægir ekki, heldur skiptir
höfuðmáli hvort persónuleikinn
er skapandi, ófirrtur og ham-
ingjusamur. I skólakerfinu eins
og það er geta menn lokið
hverju prófinu á fætur öðru og
fengið háskólagráðu, þótt þeir
séu svo lítt skapandi að þeir
geti aldrei orðið annað en vél-
rænt tannhjól í þjóðfélaginu.
Skólinn þarf að leggja á-
herslu á persónuþroskun og
sjálfsþekkingu, á að þroska
skynjun einstaklingsins á um-
hverfinu. Grunnskólalögin
nýju minnast á að þetta sé nauð-
synlegt, en hins vegar ekki
hvernig markinu á að ná. I því
sambandi er rétt að benda á að
það þarf að breyta kennara-
menntuninni. Það verður að
taka inn kennslugreinar, sem
þjóna þessu markmiði, s.s.
þroskaleiki, skapandi sjálfstúlk-
un, og leggja aukna áherslu á
samvinnu. Það verður að breyta
tilhögun margra námsgreina
sem fyrir hendi eru. Þannig get-
ur teiknun verið mikilvægt
tæki til sjálfstjáningar, en sú
teiknun sem nú er kennd er
heftandi og brýtur niður sjálfs-
tjáningu.
Því er ég svo langorður um
grunnskólann, að þar er lagður
grandvöllur að síðara skóla-
starfi, en uppeldið heldur á-
fram á sömu nótum. Meðal
annars verður að taka tillit til
ýmissa vandamála unglinga og
ræða þau í þeirra eigin hópi.
Allar framtíðarhugmyndir
um menntamál eru jafnframt
framtíðarhugmyndir um þjóð-
félag. Að mínu mati sjáum við
í hverfum eins og Breiðholtinu
andstæðu þess þjóðfélags sem
ætti að koma. Þar er hrúgað
niður steinsteypukössum án þess
að miðað sé við félagslegar
þarfir íbúanna. Skólinn er bara
einn steinsteypukassinn, eitt
hólfið fyrir yngri íbúana. Svo
að maður tali freudískt, þá eru
skólarnir tæki til að bæla til-
finningar og þjálfa aðlögun, en
þeir ættu þvert á móti að veita
þeim heilbrigða útrás. Sem
dæmi um skóla af seinni gerð-
inni má taka breska skólann
Summerbill.
Menntun á heldur ekki að
einangra við þröngan farveg,
heldur á að færa hana út í allt
þjóðfélagið. Það á að opna
skólakerfið, svo að fólk meti
sjálft hvenær það hefur nægan
undirbúning til að hefja ákveð-
ið nám.
Til að taka annað dæmi um
stefnu Stúdentaráðs vil ég nefna
afnám prófa í núverandi mynd.
Fólk lærir ekkert á svona próf-
um, það áttar sig ekki á þeim
mistökum sem það gerir. Próf
ætti að vera sjálfsmat og mat
hópsins sem starfar saman að
námi. I lífinu sjálfu er það met-
ið á slíkan hátt hvernig verk-
efni eru leyst af hendi. Próf og
einkunnir þjóna ekki öðrum til-
gangi en að vera stimpill handa
atvinnuvegunum.
Að færa umræðuna inn i
deildirnar
Er þessi stefnumómn
menntamálanefndar unnin í
einhverjum tengslum við stúd-
enta?
Upphaflega könnuðum við
viðhorf stúdenta til ýmissa at-
riða og studdumst við þær nið-
urstöður, En stefnuskráin er að-
allega byggð á alþjóðlegri
reynslu og umræðu.
Næsta verkefni er að kynna
stefnuskrána, vekja umtal og
umhugsun og fá gagnrýni. Við
höfum hugsað okkur að þetta
mætti gerast í gegnum Stúd-
entablaðið og deildafélögin. I
hverri deild standa stúdentar í
hagsmunabaráttu. Ef þar yrði á
hverjum stað tekin afstaða til
hugmynda stefnuskrárinnar og
rökin fyrir þeim könnuð, hefðu
stúdentar betri grundvöll í bar-
áttu sinni við prófessoravaldið.
A þann hátt lærðum við mikið
á ráðstefnu BHM. Við kom-
umst að því að við gátum stað-
ið á okkar málum að mörgu
leyti betur en kennararnir.
Með stefnuskrárgerðinni hef-
ur nefndin gert mikilvægan
hlut. Itarleg stefnuskrá léttir
vinnuna við að taka ákvarðanir
og starfið verður skipulegra.
Áður var nefndin fálmandi, en
nú hefur hún kjölfestu þar sem
stefnuskráin er. Nú þarf að gera
framkvæmdaáætlun, setja fram
hugmyndir um það hvernig
stefnumál okkar geti náð fram
að ganga.
Við þurfum að auka samstarf
okkar við aðra skóla, við verð-
um að hvetja þá til að taka af-
stöðu til málanna. I stefnuskrá
okkar fjöllum við um málefni
þessara skóla.
Það verður að auka upplýs-
ingaflæði, í gegnum Stúdenta-
blaðið, í gegnum félagslíf stúd-
enta, og til annarra skóla.
gg
Eining
fær er um að starfa vel samaa
og leiða baráttuna í starfi og
einnig pólitískt. Þetta er sá höf-
uðlærdómur sem ég held að
draga megi af kosningabarátt-
unni eða réttara sagt skortinum
á henni.
Hið jákvæða við kosningarn-
ar er það að nú á sér stað
kröftug umræða um málefni fé-
lagsins innan þess og félags-
fundir eru fjölmennir.
Hver er svo hlutur náms-
manna hér á staðnum í átök-
unum?
BRAGI: Hann er alveg hverf-
andi. Mér virðast þeir illa skipu-
lagðir um þessar mundir og
komu þeir lítið við sögu og ef
eitthvað var jafnvel á rangan
hátt. Það er ekki nóg að lesa
fræðin, menn verða að geta sett
viskuna í samhengi við barátt-
una á líðandi stund.
HELIG: Mér þykir námsmönn-
um hætta allt of mikið til að
verða pappírsmarxistar. Þeim
hættir til að vaða theoriuna í
hné og tala við alla eins og þeir
séu langskólagengnir í marx-
isma.
Það er til lítils að lesa fleiri
hundruð síður af marxískum
frasðum ef menn eru svo ófær-
ir um að setja vitneskju sína í
samhengi við hinn daglega veru-
Ieika. Geta ekki tengt þekking-
una baráttumálum líðandi smnd-
ar. Slík: leiðir bara til einangr-
unar.
Framhald af 9. síðu. BRAGI: Þó tekur nú steininn
BRAGI: Betra og markvissara úr þegar KSMLarar æda að fara
undirbúningsstarf var það sem að skipta sér af hlutunum.
tilfinnanlega skorti í baráttunni.
Mynda þarf sterkan kjarna sem F. Haukur Hallsson.
FÉLAGSSTOFNUN STÚDENTA:
HÁSKÓLA-
FJÖLRITUN,
Stúdentaheimilinu (uppi)
Sími 22435
Annast: FJÖLRITUN
VÉLRITUN
LJÓSRITUN
fyrir Háskóla íslands og
stúdenta.
Opin mánudaga til föstudaga
kl. 9-12,30 og 13-17
STÚDENTABLAÐIÐ — 15