Stúdentablaðið - 28.07.1974, Qupperneq 1

6. TBL. 28. JÚLÍ 1974 50. ÁRG.
Þjóöháfföarblaö
— Viðtal við Björn I'orsteins-
son sagníræðing, bls. 5.
—Myndasaga úr stéttabarátt-
unni, bls. 5.
— Lciðari um þjóðcrnismál,
bls. 4.
— Brcsk nýlendustet'na og
írski lýðveldisherinn, bls. 2.
— Rógsherferð Morgunblaðs-
ins gcgn Stúdcntablaðinu og
Stúdcntaráði, bls. 3.
— Frönsk stúdentahrcyfing,
bls. 8.
Vegna plássleysis komust all-
margar greinar ekki inn í
blaðið. Verða sumar þeirra að
bíða næsta blaðs, en aðrar að
falla niður. Eigi að síður eru
stúdentar hvattir til að skrifa
í málgagn sitt.
stéttabaráttu á
Ályktun stjórnar SHÍ:
Ofrægingar-
herferð
Morgunblaðsins
„Stjórn Stúdentaráðs Há-
skóla Islands lýsir yfir furðu
sinni og fordæmingu á þeirri
áróðursherferð sem útbreidd-
asta dagblað á íslandi, Morg-
unblaðið, hefur að undan-
förnu háð gegn stéttarfélagi
stúdenta.
1 leiðurum og áróðursdálk-
um Morgunblaðsins hafa
birst með reglulegu þriggja
daga millibili skrif, þar sem
reynt er að ófrægja Stúdenta-
ráð og St-údentablaðið með
sífelldum endurtekningum á
hæpnum og ósönnum stað-
hæfingum, að gamalkunnum
sið. Meðal annars ber blaðið
fram þá upplognu ásökun, að
Stúdentablaðið sé lokjið fyrir
öðrum viðhorfum en þeim
sem meirihluti Stúdentaráðs
aðhyllist. Þrátt fyrir fordæm-
ingu Morgunblaðsins á þessu
meinta athæfi hefur það ekki
séð ástæðu til að birta at-
hugasemd ritstjóra Stúdenta-
blaðsins við þessi skrif.
Þessi lágkúrulegu vinnu-
brögð eru augljóslega við-
höfö í þeim tilgangi að gera
tortryggilega þá stefnu sem
Stúdentaráð fylgir og hlotið
hefur ótvirætt traust slúdenta
í fjölsóttum kosningum.
Sérstök ástæða er til að
fordæma það að stúdentar
sem hlut eiga að máli skuli
taka þátt í þessari ófræging-
arherferð Morgunblaðsins.
Forystumenn Vöku hafa leik-
ið þann óþurftarleik að færa
á opinberan vettvang umræðu
um ýmis þau málefni stúd-
enta sem lítið hafa verið
rædd í þeirra eigin hópi. Er
ekki hægt að skilja hegðun
þeirra á annan hátt en sem
tilraun til að vinna málstað
sínum fylgi í gegnum víðlesn-
ast dagblað landsins, sem
hins vegar er augljóst að
meirihluti Stúdentaráðs hef-
ur ekki aðgang að. Með
jæssu athæfi vega Vökumenn
að stéttarfélagi stúdenta og
reyna að nota þann ágrein-
ing sem þar hefur orðið sem
vatn á myllu hægri aflanna
í landinu“.
Hvað skyldi dr. Ivan Press
segja?
11 aldir
Hefð er koniin á að telja
874 landnámsár íslands. Scgja
hcimildir aö ckki hal'i liöiö
ncma ár þar til dró til fyrstu
átaka niilli þcirra stctta cr
landiö byggðu. írskir þrælar
undu illa þcirri kúgun scm
höföinginn Hjörlcifur bcitti þá;
drápu þcir hann, en urðu síð-
ar aö gjalda hcfndar Ingólfs,
fóstbróöur Hjörleiís.
Þessi stutta saga Landnámu
varpar ljósi á þá hlið land-
námsaldar, sem sögubækur eru
oft fámálar um: Hingað flutt-
ust ekki aöeins menn frá Norð-
urlöndum og Bretlandseyjum,
jæir fluttu einnig með sér þá
þjóðfélagshætti sem tíöRuðust
í heimabyggöum þeirra, stétta-
skiptingu og ójöfnuð þeirra
tíma.
Saga Islands er alltof oít
skráð með hugarfari þjóðernis-
sinnans. Íslendingurinn er gyllt-
ur í baráttu hans við erfiða
náttúru og erfiðari útlendinga.
Islenskt þjóðfélag er ekki skoð-
að sem þjóðfélag andstæðra
hagsmunahópa, sem oft eru
af ólíku þjóðerni, en mynda
þó andstæður ekki fyrst og
fremst af þeirri sök, heldur
hinni að hagsmunir þeirra rek-
ast saman, að einn hópurinn
arðrænir annan.
Við erum fyrst og fremst ís-
Eins og sagt var frá í Stúd-
cntablaðinu 5. júni, tókust í
vor saniningar niilli ferða-
skrifstofunnar Sunnu annars
vegar og stúdcntasaintakanna
S.H.Í. og Sínc hins vegar um
ódýrar fcrðir fyrir stúdcnta.
Þessir samningar hafa ekki
oröiö stúdcntum svo til hags-
bóta scm vonast var eftir, og
kcniur þar margt til, en cink-
uni hafa fyrirheit ferðaskrif-
stofunnar brugðist.
Tvær ferðir voru farnar í
byrjun júlí, fyrir íslenska náms-
menn hérlendis. Átti að leggja
af stað 1. og 8. júlí, en fljúga
heim úr báðum ferðunum þann
22. Varð þátttaka í þessum
lendingar, segja gjarna þing-
menn og aðrir málrófsmemi.
Þó að þessi setning sé oft
sögö, er hún sjaldan mælt sem
sannindi í sjálfri sér, heldur
er yfirleitt leikið á þjóðernis-
kenndina í margvíslegasta lil-
gangi: Til að vara menn við
Rússum og heimskommúnism-
anum, til að vekja andstöðu
gegn erlendum íyrirtækjum, til
að gera tortryggilegar hug-
myndir sem eru erlendar að
uppruna, en oftast er hinn
æðsti tilgangur sá að reyna aö
krækja í atkvæði á markaðs-
torgi þingræðisstjórnmálanna.
Aldrei er þó þjóðrembuvaö-
allinn verri en á svonefndum
þjóðhátíðum. Og nú ætla borg-
ararnir að halda eina slíka,
— borgararnir segi ég, því að
hvar er verkalýðurinn í undir-
búningi hátíðarinnar? Hann
smíðar pallana, leggur vegina
og reisir kamrana, meðan
menningarvitar borgaranna
skipuleggja hátíöahöldin.
1 hátíðahöldunum opinber-
ast okkur frumleiki borgara-
stéttarinnar. Endurtekin eru
sömu hátíðaatriðin og 1930 og
1944, með tilbrigöum í sam-
ræmi við breytta tísku. Á iÞng-
völlum getur að líta skemmti-
atriði, sem borgararnir hafa
tekið út úr arfi bændamenn-
ingarinnar og gert að sölu-
ferðum mjög lítil, og kemur
þar sennilega til, hversu seint
samningar tókust, þannig að
stúdentar voru flestir búnir að
skipuleggja sumarleyfi sitt. Þá
þótti ýmsum sem ferðunum
væri óeðlilega þröngur stakk-
ur skorinn, vegna þess að flug-
dagarnir voru fastákveðnir.
Síne hafði skipulagt tvær
ferðir í samráði við Sunnu.
Var sú fyrri í júní, og var lít-
il þátttaka í henni, enda var
hún farin með nær engum fyr-
irvara. Síðan var ráðgerð ferð
í júlí, einkum miðuð við náms-
mcnn í Þýskalandi. Var hún
fyrst áætluð 22. júlí, þá 21.
júlí og loks 22. júlí. Um það
Framhald á 6, síðu.
varningi. Við fáum að sjá
glímu og vikivaka, virðuleg
fundarsköp Alþingis, lúðra-
blástur, kórsöng og ræðuhöld.
Utan dagskrár verður svo
væntanlega það dagskráratriði
sem mestan hljómgrunn á í
þjóðarsálinni: drykkjuskapur
þar sem menn gera sig að ó-
málga dýrum í skemmtunar-
skyni.
Á Þingvöllum spranga um
víkingar með alvæpni innan
um þá hundrað nýstúdenta
sem þjóðhátíðarnefnd auglýsir
eftir, og sjálfsagt heyrum við
framámenn þjóðarinnar segja
hve íslenskt þjóðerni á langa
framtíð fyrir sér.
Það hefði vcrið ánægjulegt
ef íslenska þjóðin hefði heiðr-
að ellefu alda afmæli sam-
felldrar byggðar með því að
horfast í augu við þá mögu-
leika sem eru á áframhaldandi
mannlífi á skerinu, velta því
Islandi
fvrir sér hvernig samfélag þurfi
hér að vcra til að landið komi
öllum íbúum sínum að sem
bestum notum. Ef þjóðin hefði
notað þetta afmæli til að vísa
bandaríska hernum á brott,
ekki til að hreinsa landið af
útlendingum, heldur til að af-
má þá smán sem þátttaka í
alþjóðlegu ofbeldi heimsvalda-
sinna er okkur. En ekkert slíkt
hefur gerst. Þjóðhátíðarárið
byrjar á því að rúm 40% þjóð-
arinnar skrifa upp á áfram-
haldandi hersetu, eflaust án
þess að hugleiða hvaða þýð-
ingu þessi verknaður hefði fyr-
ir það arðrænda þriðjaheims-
fólk sem við gjarna tjáum
samúð okkar með, án þess að
gera sér grein fyrir því, hví-
likt vopn væri verið að leggja
upp í hendurnar á íslensku
afturhaldi. Það er sannarlega
ekki mikið tilefni til hátíða-
halda sumarið 1974. gg
Þórarinn Eldjárn:
íslendingar eru samábyrgir
bræðrum sínum í NATO
í Víetnam er vistin ekki góð
vænum dreng af bandarískri þjóð,
hann skynjar að hann stendur ekki einn,
cn skjöldur hans er skínandi og hreinn,
þvi hann á bræður útum allan hcim,
íslendingar tclja sig mcö þcim.
1 Afríku cr crfiði og stríð
aö uppfræða hinn hcimska þrælalýð.
Hin portúgalska böðulshönd cr hraust,
hcnni er það stuðningur og traust,
aö hún á bræður útum allan hcim,
Íslendingar tclja sig með þcim.
Hjá Tyrkjum er hið versta vandamál,
að vondir mcnn sem stunda fals og tál,
hcimta frclsi og fleira bríarí,
cn farsæl stjórnin hefur ráð við því,
og hún á bræður útum allan heim,
Ísendingar telja sig með þcim.
Grikkir ciga góða og milda stjórn,
sem Grikkjum veitir ótalmarga fórn.
Hún er orðin föst í sínum sess,
hún situr þar í skjóli og trausti þess,
að hún á bræður útum allan hcim,
Íslendingar telja sig með þcim.
Hjá enskum dáta cr andlcg hcilsa tæp,
alltof margir tala um það scm glæp
cr brcski hcrinn halar þorsk úr sjó,
en huggun er það talsvcrt mikil þó,
aö hann á bræður útum allan hcim,
íslcnrlingar tclja sig mcð þcim.
Flutt á Baráttusamkomu 1. des. 1973, við
lag Sigurðar Rúnars Jónssonar.
Þá riðu hctjur uin hcruð.
Ferðirnar brugðust