Stúdentablaðið - 01.09.1974, Blaðsíða 1

7. tölublað September 1974 50. árgangur
AUKABLAÐ
Þetta aukablað er ekki til
komið vcgna brennandi á-
huga rítstjóra á að gcra rit-
stjórnarákvaröanir við eitt
tölublað að aðalumræðuefni
þess næsta. Vökumenn hafa
hins vegar þennan brennandi
áhuga.
I síðasta blaði vildu Vöku-
menn koma á framfæri
nokkrum greinum sem inni-
héldu gagnrýni á Stúdenta-
blaðið. Að mati ritstjóra voru
þessar greinar allt of mark-
aðar af pexi, rangfærsum og
hugsanavillum til að þær
gætu gegnt því hlutverki að
koma sjónarmiðum á fram-
færí. Því endursendi hann
greinamar, en bauð Vöku-
inönnum jafnframt að gera
grein fyrir skoðunum sínum
um Stúdcntablaðið i næsta
tölublaði. Viðbrögð Vöku-
manna urðu hins vegar þau
að hlaupa upp í málgögnum
sínum, Vísi og Morgunblað-
inu, og ásaka ritstjóra um
pólitískar ofsóknir auk ann-
arra smærri glæpa. Síðan
senda þeir Stúdentablaðinu
greinargerð, þar sem þessar
ásakanir eru endurtcknar og
bætt við nokkrum huglcið-
ingum um Stúdentablaðið.
Þó svo að ritstjóra þyki
umbúðimar í stærra og lé-
legra lagi utan um jafn lítið
efni, telur hann sig hafa gefið
Vökumönnum nóg tækifæri
til að greina frá sjónarmiðum
sínum á heiðarlegri og læsi-
Iegri hátt. Þegar þeir voru
ekki til viðtals um annað en
birtingu Ianghundarins eða
birtingu ekki, var ckki annað
hægt en að láta undan þrá-
hyggju þcirra.
Frá Vöku, félagi lýðræðissinnaðra studenta:
STÚDENTABLAÐIÐ - HVAD GERDIST?
★ Stádentablaðið er kostað af sameiginlegum
sjóðum stúdenta.
★ Áætlaður kostnaður á þessu starfsári er a.m.k.
1,4 milljónir króna.
★ Ritstjóri og blaðstjóm segja blaðið „opið öllum
stúdentum64.
★ Öllum greinum Vökumanna var hins vegar
neitað í síðasta tölublaði.
★ Þ.á.m. vom leiðréttingar á ósannindum í Stúd-
entablaðinu.
★ Þess í stað vom birtar langar greinar um IRA,
franska trotzkyista og kommúnista og skammir
um Vökumenn.
★ Hver er dómur þinn um slíkt athæfi?
★ Hér kynnum við okkar hlið á málinu.
6. tölublað Stúdentablaðsins,
sem út kom í júlílok, hefur
þegar valdið talsverðum um-
ræðum og blaðaskrifum vegna
þess, að ritstjóri blaðsins neit-
aði að birta 5 greinar, sem
stuðningsmcnn Vöku höfðu
skrifað. Grein þessi er rituð til
þess að setja fram á einum
stað frásögn af gangi mála og
gers síðan grcin fyrir sjónar-
aiiöuhí Vöku.
1. Það sem gerðist
Skilafrestur ^reina, sem birt-
ast áttu í 6. tölublaði Stúdenta-
blaðsins, rann m laugardaginn
20. júlí. Þann dag var skilað
til Gests Guðmundsaonar rit-
stjóra fjórum ritsmíðum, sem
tengdar voru Vöku: Greii' eftir
Berglindi Ásgeirsdóttur, sem
nefndist Áskorun tekið og
fjallaði um meintan fjandskap
Stúdentablaðs og ritstjóra þess
í garð Vökumanna og skrifa
þeirra; bréf frá Vöku til út-
gáfustjórnar blaðsins, þar sem
settar voru fram óskir Vöku-
manna um meðferð greina
þeirra; athugasemd Vöku við
skrif ritstjóra og ummæli for-
manns Stúdentaráðs í 5. tbl.,
og loks Vökuþáttur, sem verið
hefur fastur liður í blaðinu á-
samt svipuðum þætti frá Verð-
andi. Áður hafði verið lagt inn
opið bréf frá Markúsi Möller
til fimm kennara við háskól-
ann. Bréfið fjaliaði um máls-
sóknir VL-manna og aðdrag-
anda þeirra. Athugasemdimar
og opna bréfið voru einnig
send öllum dagblöðunum til
birtingar, athugasemdimar
þegar eftir að 5. tbi. kom út,
opna bréfið um leið og Stúd-
entablaðið fékk það í hendur.
Athugasemdimar vom birtar í
Morgunblaðinu og Alþýðu-
blaðinu, opna bréfið í Morgun-
blaði og mjög stytt í Þjóðvilja.
Haft var samband við ritstjóra
Stúdentablaðsins á mánudegi
eða þriðjudegi til að koma á
framfæri óskum um uppsetn-
ingu. Hann sagði þá, að hann
myndi líklega ekki birta allar
greinarnar 5, en sagðist myndu
láta vita um þetta nánar bréf-
lega, sem hann og gerði 25.
júlí. Fyrri hluti bréfs hans
fjallar beint um 6. tbl. og er
birtur hér orðrétt:
„Gengið var frá 6. tbl. Stúd-
entablaðsins i dag. f því bhtist
cngin þeirra 5 ritsmíða, sem Vökn-
menn böfðu sent »f iftir-
töldum ástæðum:
1) Ég hclt ég hefði tilkynnt
Vöku, að þættir Vöku og Verð-
anri féllu niður að þessu sinni, og
■ninnir það raunar enn, þótt um
mlsminni geti verið að ræða. Á-
stæður þess eru einvörðungu pláss-
íeysi, sem þcgar var fyrirsjáanlegt
að frágengnn 5. tbl.
2) Mcðan ég stjóma Stúdenta-
blaðinu, birtir það ekki langloku-
grcinar, sem skömmu áður hafa
birzt i miklu viðlesnari blöðum.
Það er og lágmarkskurtcisi, ef far-
ið er fram á leiðréttingu á efni,
að Icita ckki á aðrar slóðir mcð
leiðréttingar, nema þcim hafi þeg-
ar verið hafnað af því riti, scm
birti tilefni leiðréttinganna. Einnig
vil ég beina þvi til Vökumánna,
að telji þeir einhverja ritsmið sér-
staklcga fallna til birtingar i Stúd-
entablaðinu, ættu þeir ekki að láta
hana öðrum blöðum, sem fljótunn-
ari eru, i té, fyrr en hún hefur
birzt i Stúdentabláðinu.
3) Grcin Bcrglindar og bréf
Vöku til útgáfustjómar Stúdenta-
blaðsins tel ég hvorugt birtingar-
hæft efni. Bréfið á ekkert frekar
erindi á prent en önnur bréf, sem
milli félaga og stofnana ganga, að
minu mati. Grein Bcrglindár líður
undan þeim atakanlega þverbresti,
að í henn' er ekki gert það. sem
greinarhöfundur þykist (tera, þ. e.
að taka áskaran miuni, iinu vetk-
burða rökin, sem hún færir fyrir
máli sinu, styðjast við 5. tölublað
Stúdentáblaðsins, og hcfði grcinin
öll því gctað falizt í þcgar birtri
málsgrein: „Hins vegar er þcss að
vænta, að blaðið fái á sig nokkurn
„andvöku“-blæ, ef i hvcrju blaði
þarf að leiðrétta rangfærslur Vöku-
manná.“
Rými Stúdcntablaðsins cr til ým-
iss bctur varið en bollalegginga
og karps um blaðið sjálft. Blað,
sem yrði slikri sjálfsdýrkun að
bráð, ætti ekki Iangra lífdaga auð-
ið. Voná ég, að Vökumenn vilji
ekki blaðið alvcg fcigt og skilji því
að einhvcrju lcyti þcssa rökscmd.
4) Það hcfði á sinn hált vcrið
mér glcðicfni að birta citthvcrt
sýnishorn af skrifum ykkar Vöku-
manna, ykkur sjálfum til háðung-
ar, en bæði er, að mér leiðist að
vinna á þánn hátt fylgi þcim mál-
stað sem ög er hlynntur, og blaðið
hrjáir plássleysi, sem lcyfir slíkan
munað ekki.
Þar scic þið stóðuð að niður-
skurði á fjárveitingum til Stúd-
cntablaðsins, ber ykkur, að minu
mati, skylda til að gcra ykkur
Ijóst og virða, áð blaðið hefur
yfir svo takmörkuðii rýrni aö ráða,
að velja verður og hafna efni í
það af töluvcrðu miskunnarleysi.
Ykkur til fróðleiks vil ég geta
þess, að ekki komst í blaðið ca.
iy2 siðá af scttu efni og ca. V/
síða af fullfrágcngnu efni auk
greina ykkar, scm fyllt hefðu á
þriðju síðu, cf allt hefði verið
birt. Þannig hcfði mér verið hægð-
arleikur að gcfa út 16 síðna blað,
ef aðcins hefði vcrið tckið mið
af því efni, sem fyrir lá og mér
eða ykkur þótti birtingarhæft.“
Til skýringar skal þess getið,
að 2. töluliður bréfsins fjallar
um bréf Markúsar og athuga-
semdir vegna 5. tbl. 1 seinni
hluta bréfsins fjallar ritstjóri
um tilhögun 7. tbl., svo og
rúm það, sem hann telur rétt
að ætla umræðu um fjárhags-
áætlun SHl og útgáfumál Stúd-
entablaðsins þar og endranær.
Verður hér leitazt við að svara
röksemdum ritstjórans, fyrst
röksemdum um einstakar
greinar og síðan 4. liðnum í
brófi hans, Jafnframt bréfi rit-
stjórans er vitnað í athuga-
semd, sem hann sendi Morgun-
blaðinu, dags. 6. ágúst, birt 16.
ágúst.
2. Vökuþátturinn
Til þessa hafa pólitísku fé-
lögin, Vaka og Verðandi, hvort
haft til umráða í Stúdentablað-
inu hálfsíðu á eigin ábyrgð.
Gert var um þessa þætti sam-
komulag, sem enn hefur ekki
verið rift skriflega. Er því
vafasamt, hverja heimild rit-
stjórinn, Gestur Guðmundsson,
hefur til þess að neita að birta
Vökuþátt þann, sem honum
var sendur í 6. tbl. 1974. Gestur
gefur skýringu í bréfi sínu til
Vöku 25. júlí sl.: „Ég hélt ég
hefði tilkynnt Vöku, að þættir
Vöku og Verðandi féllu niður
að þessu sinni, og minnir það
raunar enn, þótt um misminni
geti verið að ræða.“ Gestur
kveður sterkar að orði í at-
hugasemd sinni í Morgunblað-
inu 16. ágúst: „Tilkynnti ég
Vöku og Verðandi, að fasta-
þættir félaganna yrðu að falla
niður að sinni.“ Þetta er ekki
rétt hjá ritstjóranum. Vöku
barst aldrei tilkynning, skrif-
leg eða munnleg, um að Vöku-
þáttur yrði að falla niður.
En hvers vegna vildi Gestur
Guðmundsson ekki birta
Vökuþáttinn? Sjálfur ber hann
við „rúmleysi“, þótt nægt rúm
hafi verið fyrir hálfrar annarr-
ar síðu grein um trotzkyista-
og kommúnistastúdenta í
Frakklandi, ljóð um löngu
fallnar einræðisstjórnir Portú-
gails og Grikklands, heilsíðu-
skammir um Vökumenn og
heilsíðugrein um írska lýðveld-
isherinn. Menn geta dæmt um
ástæðurnar sjálfir, ef þeir lesa
þáttinn. Fyrsti kaflinn nefnist:
Hvers vegna hættu Norður-
landastúdentar við aðild? Þar
segir:
„1 4. tbl. Stúdcntablaðsins var
grcint stuttlcga frá 11. þhigi I.U.S„
„alþjóðasamtaka stúdcnta“, í Búda-
pcst. Þar kom fram, að norsku og
dönsku stúdcntasamtökin höfðu
lagt á hilluna áform sín’ um aðild
að I.U.S. Ástæður þcss voru nokk-
urri þoku huldar í fyrstu, cn nú
Iicfur frcgnazt, hvað gcrðist. í
Danmörku cru skörp skil á milli
kommúnista og trotzkyista í stúd-
cntalircyfingunni. Styöjast menn
þar ýmist við Moskvu, Pcking cða
önnur haldrcipi. Þcgar I.U.S. hóf
herferð sína til að innlima fleiri
vcstur-cvrópsk stúdcntasámtök,
voru flestir þessir hópar mjög á-
hugasamir uin inngöngu. Þcgar
farið var að kanna málin, upp-
byggingu I.U.S., moskvuþægni
samtakanna og fjarvcru Kinverja,
fóru stuöuiugsmcuu Maós og Trot-