Stúdentablaðið - 17.10.1974, Síða 1
ískyggilegar horfur í lánamálum:
NÁMSMANNASAMTÖK
BÚAST TIL BARÁTTU
STÚD NTA
Stúdentaráð tekur
af skaríð gegn
„Stúdentafélaginu "
Við Háskóla íslands starfax
félag sem lítið lætur yfir sér,
svonefnt Stúdentafélag Háskóla
íslands. Fyrr á árum var þetta
öflugt félag, nokkurs konar vett-
vangur fyrir pólitíska starfsemi
og átök innan skólans. Árið
1971 afsalaði félagið sér þeirri
starfsemi til Stúdentaráðs og 1.
desembernefndar, en nafnið var
látið haldast yfir nefnd sem sjá
skyldii um Vetrarfagnað og
Rússagildi, tvo dansleiki sem
venja er að halda á haustin.
Klíka hægri manna við skólann
lagði undir sig þennan dans-
klúbb og hefur síðan varað sig
vendilega á því að missa hann
ekki úr höndtim sér. Þær aðferð-
ir sem beitt hefur verið í því
skyni eru einfaldlega að halda
starfsemi klúbbsins leynilegri.
Aðalfuodir hafa ekki verið aug-
lýstir fyrr en að þeim loknum.
Þeim, sem þess hafa æskt, hefur
verið neitað um upplýsingar um
starfsemi og lög félagsins
Síðastliðinn vetur ákvað stjórn
Stúdentaráðs að afla sér upp-
lýsinga um Stúdentafélagið.
Gekk það treglega, og fengust
lög félagsins ekki fyrr en eftir
langa mæðu. Þar upplýstist að
aðalfundur skyldi haldiinn í
marsmánuði og auglýstur með
viku fyrirvara. Áhugamenn um
Stúdentafélagið fylgdust síðan
með auglýsingatöfium skólans,
en enga sáu þeir auiglýsinguna,
fyrr en þann 31. mars að lítill
blaðsnepill (stærð: 6,5x16 sm)
fannst, þar sem lesa mátti að
aðalfundur skyldi haldinn 30.
mars, þ.e. daginn áður. Sama
dag bárust fréttir um að í út-
varpi og sjónvarpi hefði verið
lesin yfirlýsing frá Stúdentafé-
lagi Háskóla íslands, þar sem
25 ára veru ísáands í NATO
var fagnað.
Var nú ljóst orðið að starf-
semi „Stúdientafélagsins” er ó-
þolandi klíkustarfsemi. Nokkrir
hægri sinnaðir laganemar nota
þetta nafn til kúrekaleiks gegn
vinstrimennsku í háskólanum.
Þeir þora ekki að auglýsa fundi
á tilhlýðilegan hátt, af ótta við
að vinstri menn masti þar og
svipti þá þessu leikfangi. Jafn-
framt eru þeir svo óskammfeiln-
ir að senda frá sér yfirlýsingu
sem gengur þvert á skoÖnn alls
Framhald á bls. 7.
Þúsundir námsinanna búa
nú við óvissu um kjör sín.
Hætta er á að námslánin, sem
eru helsti framfærslueyrir
flestra námsmanna í lang-
skólanámi, verði minni að
raungildi en undanfarin ár, og
hefur þó gengið nógu illa að
framflcyta sér á þcim. Núver-
andi ríkisstjórn hefur boöað
sparnað á flestum sviðum, og
líkur bcnda nú til að hún niuni
Iáta þá stefnu gilda um kjiir
námsmanna.
í síðasta tölublaði Stúdenta-
blaðsins var skýrt frá fjárlaga-
tillögum lánasjóðs, niðurstöðu-
tölur þeirra eru í kringum 1200
milljónir. Samkvæmt upplýsing-
um Stúdentablaðsins er hinsveg-
vegar í tillögum fjármálraáð-
herra gert ráð fyrir 606 millj-
ónum til Lánasjóðsins. Myndi sú
tala þýða a.m.k. 25% skerðingu
á raungildi lánanna, og er þvx
í sjálfu sér fáránleg, en þó svo
að þeirri tölu fengist breytt, er
erfitt að ímynda sér að Alþingi
fáist til að tvöfalda jafn stór-
an lið fjárlaga.
Strax í sumar fóru náms-
mannasamtökin að huga að því
hvernig verjast mætti kjararýrn-
un, sem þá þegar lá í loftinu.
Hafa nú samtök þeirra sem kost
eiga á lánum frá Lín, myndað
sérstaka Baráttunefnd um
námslán. Mun nefndin kynna
málstað námsmanna gagnvart
ríkisvaldii og fjölmiðlum og
veita námsmönnum upplýsingar
um gang mála. Hefur hún þeg-
ar sent frá sér eitt dreifibréf,
og segir. þar m.a.:
Samkvæmt lögum skal stefnt
að því að opinbcr aðstoð „nægi
hverjum námsmanni til að
standa straum af árlcgum
námskostnaöi . . .“ — Lægsta
upphæð sem Lánasjóður kæm-
ist af með til að halda óbreyttu
raungildi væri 809,8 inillj.
Samkvæmt tillögum fjármála-
ráðherra (606 inillj.) virðist
stefnt að því að brotin verði
lög um námslán og námsstyrki,
sem segja að stefnt skuli AÐ
fullnægjandi námsaðstoö, en
tilliigur ráðherra stefna FRÁ
því marki.
Námslán eru sérstæður liður
í fjárlögum ríkisins að því leyti
að þar skammtar ríkisvaldið á-
kveðnum þjóðfélagshóp lífsvið-
urværi. Verði stórfelld skerðing
á kjörum, getur það orðið til
þess að þeir námsmenn sem
ekki njóta stuðnings r.ðstand-
enda, verði að hrökklast úr
námi eða veigri sér við að hefja
langskólanám.
Framkvæmdir eru hafnar við
kjallara Gamla Garðs, og er
stefnt að því að þar verði full-
gerð vistleg kaffistofa fyrir jól.
Síðan matstofan flutti í Fé-
lagsheimili stúdenta hefur fyrra
húsnæði hennar 1 kjallara
Gamla garðs staðið að mestu
leyti ónotað. Þar hafa drykkj-
arföng verið framreidd á
garðsböllum, og þess á milli
hafa borðtennisáhugamenn
haft þar aðstöðu. Fljótlega
kom fram sú hugmynd að inn-
rétta þar kaffistofu, enda mun
Háskóli íslands vera eini há-
skóli veraldar, þar sem ekki er
e. k. veitingastaður opinn að
kvöldlagi. Stúdentablaðið,
einkum á meðan Einar Örn
ritstýrði því, gerði kaffistofuna
að einu hclsta baráttumáli
sínu. Hagsmunanefnd vann að
þessu máli á síðasta ári, og í
samvinnu við Félagsstofnun
stúdenta var framkvæmdum
hrundið af stað með því að
heimta þúsundkall af hverjum
stúdent til innréttinganna. I
surnar fréttist svo að þetta
væri eitt af „gömlum baráttu-
málum Vöku“, eins og öll
þjóðþrifamál eru, eftir að á-
kvarðanir hafa verið teknar
um þau.
Fyrir nokkrum árum lét Fé-
lagsstofnun gera teikningu að
innréttingu, en skv. kostnaðar-
Taflstaða námsmanna við rík-
isvaldið er afar slæm, þar sem
við höfum ekki það verkfalls-
vopn sem verkalýðsfélögin hafa.
Hitt er víst að öflugur þrýsting-
ur námsmanna er það eina sem
áhrif getur haft á ríkivsaldið,
og úrslit lánaniálanna nú eru
fyrst og fremst undir því kornin,
hversu vel námsmenn eru al-
mennt á verði. Takist okkur
jafnframt að kynna málstað okk-
ar fyrir almenningi, getum við
vænst öflugs stuðnings þaðan,
því að kröfur okkar um full-
nægjandi námsaðstöðu er ekki
einvörðungu kjarakrafa okkar,
heldur einnig þjóðfélagsleg rétt-
lætiskrafa. gg
Leiðari Stúdentablaðsins
fjallar að þessu sinni um
lánamál — bls. 3.
mati hefði sú framkvæmd kost-
að fleiri mililjónir. í vor var
hins vegar ákveðið að inn-
heimta ákveðinn skatt af inn-
ritunargjaldi hvers stúdents og
freista þess að ljúka fram-
kvæmdum fyrir þær 2,5—3
milljónir sem þannig fengjust.
Settu Félagsstofnun og Stúd-
entaráð á laggirnar nefnd sem
sjá skyldi um framkvæmdir, og
skipa hana Þröstur Ólafsson,
Eva Benediktsdóttir og Sölvi
Sveinsson. Ákvað hún að efna
til samkeppni um innrétting-
una, og skiluðu tveir menn
teikningum. Fyrir valinu varð
teikning Jóns Arnars Einars-
sonar, og mun hann jafnframt
hafa umsjón með framkvæmd-
um.
Salurinn verður með bása-
fyrirkomulagi. Veggir verða
strigaklæddir, borð úr mát-
steini, en rimlaþil aðskilja bás-
ana. Kostnaður við innréttingu
sjálfs salarins verður að öllum
líkindum innan þess ramma,
sem innritunargjöld leyfa, en
óvíst er hvernig unnt verður að
fjármagna nauðsynlegar lag-
færingar á eldhúsi og klósett-
um. Þar er þó varla um óyfir-
stíganlegan þröskuld að ræða,
og þess er að vænta að stúd-
entar (og fleiri) geti innan fárra
rnánaða farið að venja komur
sínar á vistlega kaffistofu.
Mérþykir vondur matur góður
spjallað við matstofugesti um fæðið
Stúdentablaðið ákvað um
daginn að kanna, hvaða álits
maturinn í Matstofu stúd-
enta nýtur á meðal stúdenta.
Sneri blaðið sér til nokkurra
fastagesta og spurði þá álits.
1. stúdent: „Maturinn
mætti vera betri.“
2. stúdent: „Hann er fyrir
neðan allar hellur. Það má
telja víst að það sé notað 2.
flokks hráefni í hann.“
3. stúdent: „Ég skal bara
segja þér eitt, að ég svaf ekk-
ert í nótt, heldur lá og kast-
aði upp . . . Ég borðaði bixe-
mat með eggi í gærkvöldi.“
4. stúdent: „Vinur minn
sem borðaði hér að staðaldri
sagðist ekki geta hallmælt
matnum hérna. „Mér þykir
vondur matur góöur,“ sagði
hann. Annars er það bara
einn matur, sem mér finnst
verulega ólystugur hérna, og
það er ef boðið er upp á
karrýsúpu á mánudegi, þegar
það hefur verið kjöt í karrý-
sósu um hclgina.“
5. stúdent: „Látið ekki
svona strákar, mér finnst
maturinn góður hérna.“
6. stúdent: „Allur matur
hér hefur sérstakt bragð, sem
gengur manna á meðal undir
nafninu óbragð. Hallast ég
helst að því að þetta sé sér-
stök kryddtegund, sem notuð
sé út á alla rétti.“
4. stúdent: „Samkvæmt
minni reynslu um þá sem
verða að sækja fæði sitt á
matsölustaði, þá hafa þeir
allir gefist upp á að borða
hér.“
Framkvæmdir hafnar
við kjallara Carðs
5. stúdent: „Ég hélt nú út
að borða hér í allan fyrra-
vetur ,og ég léttist ekki nema
um 14 kíló.“
1. stúdent: „Það er aðdá-
unarvert, hversu vel þeirn
tekst að gera góðan mat
vondan.“
3. stúdent: „Hvað varð
eiginlega af gömlu skúringa-
konunni með gráa hárið? Við
vitum það, við borðum hér,
en við heimtum afdráttarlaust
svar!“
VETRARGLEBI
STÚDENTARÁBS
verður haldin í Sigtúni
föstudaginn 18. október
Miðasala í byggingum Háskólans
s.