Stúdentablaðið - 22.11.1974, Blaðsíða 8
I GOLANHÆÐUM
I kirkjugarðinum í AI-Quaneitra. Opin kista fyrir utan grafhvelf-
ing. Sökum tæknilegra galla eyðilögðust aðrar myndir frá AI-
Quaneitra. (Ljósm. E. Br.)
Forsaga: í sumar barst Stúd-
entaráði boð frá sýrlensku
stúdentasamtökunum U.N.E.S.
(N.U.S.S.) um að senda full-
trúa til Sýrlands til að kynna
scr viðhorf sýrlendinga til á-
takanna milli ísraels og araba,
og sérstaklega að skoða borg-
ina AI-Quaneitra í Gólanhæð-
um. Buðust sýrlendingar til að
greiða ferðir og uppihald í Sýr-
landi. Valdist undirritaður til
þcssarar farar og dvaldist í
Sýrlandi dagana 24.—28. októ-
ber.
VTÐRÆÐUR
VIÐ U.N.E.S.
Meðan á Sýrlandsdvölinni
stóð átti ég viðræður við Zaid
El-Assaf varaforseta U.N.E.S.
fyrir erlend samskipti, en hann
var einn meðlima arabísku
sendinefndarinnar er kom hing-
að á vegum I.U.S. í fyrra.
Skiptumst við á upplýsingum
um U.N.E.S. og S.H.I. Kom
þar fram að í Sýrlandi eru um
80.000 stúdentar, þar af um
30.000 í háskólanum í Dam-
askus. Er U.N.E.S. heildarsam-
tök þeirra. U.N.E.S. styður
dyggilega sýrlensku stjórnina
undir forystu El-Assads for-
seta. Mátti víða sjá myndir af
honum í byggingum stúdenta-
samtakanna. Rakti El-Assaf
stuttlega þróun mála í Palest-
ínu allt frá fjórða áratugnum.
Er sú saga svo kunn að vart
þarf frá henni að segja. Að-
spurður um markmið sýrlend-
inga í baráttunni við ísraels-
menn kvað El-Assaf sýrlensku
stjórnina setja tvö skilyrði fyrir
friði í Miðausturlöndum; í
fyrsta lagi að ísraelsmenn skil-
uðu aftur herteknu svæðunum
frá 1967 og að réttindi Palest-
ínuaraba til sjálfsákvörðunar
verði virt. Litu sýrlendingar á
Frelsissamtök Palestínu (P.L.-
O.) sem hinn eina lögmæta
fulltrúa Palestínuaraba og
mundu styðja hverja þá lausn
á vandamálum Palestínuaraba
er P.L.O. sætti sig við.
AL-QUANEITRA
Borgin Al-Quaneitra var fyr-
ir sex daga stríðið stærsta borg
Gólanhæða, með um 50.000
íbúa, mjög falJeg borg eftir
myndum að dæma. íbúarnir
voru bæði kristnir (griskir rétt-
Irúnaðarmenn) og múhameðs-
trúar. I sex daga stríðinu 1967
náðu ísraelsmenn borginni á
sitt vald. Allir íbúarnir að und-
anskildum fimm fjölskyldum
flýðu eða voru hraktir á brott.
í byrjun októberstríðsins 1973
náðu sýrlendingar borginni á
sitt vald, en þegar vopnahlé
var samið var hún aftur undir
hernámi ísraelsmanna. Þegar
samið var um aðskilnað herja
í Golanhæðum komst Al-Qu-
aneitra aftur undir stjórn sýr-
lendinga og er nú á afvopnun-
arbeltinu, en er svo tiil um-
kringd af yfirráðasvæði ísraels-
manna.
Undirritaður skoðaði borg-
ina sunnudaginn 27. október sl.
Til þess að komast tii hennar
þurfti að fara í gegnum fjór-
ar varðstöðvar; tvær sýrlenskar
og tvær frá Sameinuðu þjóðun-
um. Þegar við nálguðumst
borgina voru merki stríðsins
augljós. Víða mátti líta eyði-
lagða filutningabíla, skriðdreka
og önnur hernaðartæki, sum
frá sex daga stríðinu, önnur
frá október stríðinu.
Al-Quaneitra sjálf er í al-
gjörri rúst. Gæti ég trúað, að
samtals séu miUi tíu og tuttugu
hús uppistandandi. Sögðu sýr-
lendingar ísraelsmenn hafa
sprengt borgina upp dagien áð-
ur en þeir yfirgáfu hana. Var
og bersýnilegt, að mörg hús-
anna höfðu ekki eyðilagst í
bardögum, því þök þeirra lágu
svo til óbrotin á jörðinni, eins
og jregar hús eru sprengd inn-
an frá. Er og ótrúlegt að borg-
in hefði gjöreyðst svo í bar-
dögum. Meðal ]>cirra húsa er
uppi stóðu var spítalinn, er
hafði legurými fyrir 600 sjúkl-
inga, svo og gríska rétttrúnað-
arkirkjan. Hins vegar hafði
öllu steini léttara verið rænt
úr báðum þessum byggingum,
jafnvel þeim marmara sem
heill hafði verið í sjúkrahús-
inu. Mátti í kirkjunni sjá sund-
urskornar rafmagnssnúrurnar,
sem legið höfðu í Ijósakrónur
kirkjunnar. Auk þess hafði
sjúkrahúsið bersýnilega verið
notað til æfinga í götubardög-
um; allir veggir voru þaktir
förum eftir vélbyssukúlur og
sprengjubrot.
Þó að viðurstyggð eyðilegg-
ingar hefði mikil áhrif á mig,
verður þó að játa, að kirkju-
garður kristinna var hvað ó-
hugnanlegastur. í þcim kirkju-
garði, er bersýnilega var fyrir
auðugri hluta kristinna, voru
grafhvelfingar en ekki grafir.
Höfðu allar grafhvelfingarnar
verið opnaðar, sumar augsýni-
lega með skothríð, og skartgrip
um rænt af líkunum. I sumum
hlutum kirkjugarðsins höfðu
kistur verið dregnar úr graf-
hvelfingunum og lágu þær eins
og hráviði á jörðinni. Er erfitt
að ímynda sér þá forheröingu
hjartans sem slikt athæfi gefiur
til kynna,
STYÐJUM
PALESTÍNUARABA!
í aldarfjórðnng hafa ísraels-
menn undirokað palestínUar-
aba, sem búa við kröpp kjör
eða eru landfilótta. Þeir eru
annars flokks jxjgnar í for.num
heimkynnum sínum, búa við
takmörkuð borgararéttindi og
slæma aðstöðu til menntunar,
en eru arðrændir af síonískum
heimsvaldasinnum.
Þótt j>j óðfrel s i ssa m tök pal-
estínuaraba hafi á hendi for-
ystu í frelsisbaráttunni, væri
árangur þeirrar baráttu næsta
lítill, ef ekki kæmi til stuðning-
ur arabaríkjanna. Lengst af
töldust egyptar höfuðstoð palt,
estínuaraba, en á síðustu árum
hafa jicir snúist æ meir á sveif
með bandaríkjamönnnm,' -og
því hefur fylgt vaxandi linka
og undansláttur í málefnum
pailestínuaraba. Hins vegar
Framhald á bls. 2.
Vegna plássleysis verður grein um herferð gegn dönskum rót-
tæklingum í kennarastöðum að bíða næsta blaðs. Að þessu sinni
verðum við að láta okkur nægja skopmynd Deleurans af þeirri
sefasýki sem herferðinni er ætlað að vekja.
Tugir laganema sviptir atkvæðarétti
Eins og stúdenta rekur minni
til, urðu miklar umræður fyrir
nokkrum vikum um fyrirkomu-
lag á kosningiu til hátíðarnefnd-
ar 1. desember. í Morgunblað-
inu birtust með skömmu milli-
bili viðtöl við ýmsa af forustu-
mönnum Vöku, félags lýðræðis-
sinnaðra stúdenta, um álit þeirra
á kosningatiliöguninni. Þá birt-
ist og grein í Vísi eftir oddvita
Vöku, félags lýðræðissinnaðra
stúdenta,. Fyrirsagnir greinar-
innar og viðtalanna eru lýsandi
um afstöðu forsprakka Vöku til
kosninigafyrirkomulagsins, sem
var, samkv. reglugerð, fundar-
kosning. Fyrirsagnirnar voru
svohljóðandi; „Þetta eru ólýð-
ræðisleg vinnubrögð" (þ.e. að
kjósa á fundi. Morgunblaðið 20.
október). „Lýðræði hinna fáu"
(Morgunblaðið, 23. október) og
„Hundruð stúdenta sviptir at-
kvæðisrétti" (Vísir, 22. október).
Síðast liðinn fimmtudag, 7.
nóvember var haldinn aðalfund-
ur í félagi laganema, Orator. En
því félagi hefur Vökuifhaldið
stjórnað svo lengi sem elstu
menn muna. Fyrir þesstun fundi
lágu breytimgartrllögur við lög
Orators. Breytingamar gengu út
á það að kosmimg stjórnar Ora-
tors færu fram á kjörfundi, sem
stæði í einn dag í stað þess að
kosning færi fram á aðalfundi
eins og lög félagsins gera ráð
fyrir. Rök flutningsmannanna
voru flest hin sömu og fulltrú-
ar Vöku héldu fram áður, þ.e.
að með óbreyttu fyrirkomolagi
væri kosningaréttur laganema
þrengdur á ósvífinn hátt o.s.frv.
Töluverðar umræður urðu um
tillöguna. M.a. tóku til máls
nokkrir gamalkunnir forystu-
menn Vöku. Þeirra málflutning-
ur fél'l í faðma að þvií leyti, að
þeir voru undantekningarlaust
mótfallnir breytingunum. Helstu
röksemdik Jseirra voru að aðal-
fundir Orators væru svo
skemmtilegir. Aðal skemmtun-
ina töldu þeir felast í kosningu
stjórnar! Fljótlega eftir að um-
ræður hófust komu fram' rökstudd
dagskrártillaga, um að gengið
yrði þegar til atkvæða um tillög-
una, og tillaga um frávísun.
Dagskrártillagan var felld, en
frávísimartillagan samþykkt með
37 atkvæðum gegn 30 atkvæð-
um (í lagadeild eru um 230
stúdentar). Skemmtilegheitin
skyldu blífa en lýðrœðið ekki.
Með sömu röksemdarfærslu
og Vökumenn beittu fyrir
nokkrum vikum um 1. des.
kosningarnar er auðfengin sú
niðurstaða, að tugir laganema
hafa framvegis verið sviptir at-
| Hvað varð af kynningarfunduaum?
í kosningastefnuskrá vinstri
manna við Stúdentaráðskosn-
ingarnar síðastliðið vor var m.
a. lögð á það áhersla að tryggja
yrði góð tengsl við stúdenta
almennt. Eitt af þeim atriðum,
sem nefnd voru, i því sam-
bandi, var sú nýbreytni að
halda kynningarfundi með ný-
stúdentum. Var jætta verkefni
að sjálfsögðu falið fundanefnd,
í september barst Stúdenta-
ráði bróf frá Verðandi, þar
sem mælst var til að efnt yrði
til funda, þar sem kenmsLumál
og félagslíf Háskólans væru
kynnt nýstúdentum. Stjórn
ráðsins fagpaði vitaskuld Jxss-
um áhuga Verðandimanna, og
fól fundanefnd og formanni
hennar, Sigurði Tómassyni
varaformanni Stúdentaráðs, að
sjá um framkvæmdir.
Frá fundanefnd hefur hins
vegar það eitt heyrst, að hún
hefur haft með sér einrn fund,
þar sem rætt var um styrkveit-
ingar úr sjóðum þeirn sem
nefndin neður yfir. Ekki hefur
bólað á kynningarfundum fyr-
ir nýstúdenta, og hlýtur það
að teljast full seint í rassinn
gripið að lialda þá fundi úr
þessu.
Sigurður Tómasson sagði í
blaðaviðtali eftir stúidentaráðs-
kosniingarnar síðastliðið vor, að
eitt höfuðverkefnið væri að
láta hægri menn starfa. Sjálf-
ur hefur hann kjörið tækifæri
til j>ess, þar sem hann hefur
tvo Vökupilta sér til liðsinn-
is. Hitt er þó ölíu alvarlegra,
að Siigurður hefur hér brugðist
þeirri skyldu að efna kosninga-
loforð. Má í því sambandi
benda á að í hagsmunamálum
hafa vinstri menn í Stúdenta-
ráði unnið að öllu því sem
lofáð var í kosningastefnu-
skránni. Getur það varla talist
til of mikils ætlast, að formað-
ur fundanefndar stæði við það
kvæðisrétti í kosningum stjórn-
ar Orators, með samþykkt frá-
vísunartillögunnar. Flutnings-
maður hennar var Ólafur Thor-
oddsen, fyrrv. ritstjóri Vöku,
blaðs lýðrœðissmnaðra stúdenta.
Á aðalfundinum voru eftir-
taldir laganemar kosnir með
þessu fyrirkomulagi, þ.e. funda-
kosningu, í stjóm Orators; Kjart-
an Gunnarsson, form., Steinunn
M. Lárusdót'tir, varaform. og rit-
stjóri Úífljóts, Berglind Ásgeirs-
dóttir, meðstj., Gunnar Guð-
mundsson, meðstj., og Ragnhild-
ur Hjaltadóttir, meðstjórnandL
Lfoið lagðist fyrir kappawn
Sigmð.
eina kosningaloforð, sem téngt
er þeirri nefnd og enn hef-ur
reynt á.