Fálkinn - 08.11.1930, Blaðsíða 7

F A L K I N N
7
Greipur frá Stapa
Eftir Gunnar
Andnesið teygir sig eins og
hrikalegur tröllsarmur móti út-
hafinu, víðu, stórfenglegu.
Náttúran þarna úti við hafið
,er oft dutlungafull og stirðlynd.
Dag eftir dag næðir svalur haf-
vindurinn um ströndina og kveð-
ur órimuð ljóð um þrá úthafsins
En haföldurnar byltast, ein á
fætur annari upp að klettunum,
faðma þá, sleikja þá, — eða
hvæsa froðufellandi með óstjórn-
legum ofsa um leið og þær falla
dauðadæmdar — að eilífu.
1 einni grjóturðinni, þarna yst
á nesinu, stendur kofi, og sjest
ekki af skipunum, sem fyrir nes-
ið sigla. Þar dvelur nú á hverjum
vetri einbúi, undarlegur maður
og einrænn, tröll að vexti og
frábær að líkamsþreki.
Hann lieitir Greipur og er
kendur við Stapa.
Þegar skamdegisliríðarnar
hamast um útnesið, heldur Greip-
ur kyrru fyrir í kofanum og
liggur við skotopið. Annars er
hann oft á stjái til og frá um
nesið..
Bærinn Stapi, sem Greipur er
kendur við liggur nokkru innar
þar á ströndinni og er ysti bær-
inn á nesinu.
Furðaði niarga ókunnuga á
einræningshætti Greips, en bak
við þessa breytni lá æskusaga
hans og atvik eitt er nú skal
greina.
— -— í barnæsku þótti Greip-
ur einkennilegt afbrigði frá öll-
um öðrum börnum í lijeraðinu.
Vöxturinn þótti frábær og
mikilfenglegur, skapið stórgerð-
ara, einráðara og djarfara en títt
var og framkoman hjákátleg.
Það var eins og stórlynd út-
kjálkanáttúran hefði mótað Greip
á einrænan hátt.
Snemma bar á því, að hann
undi best utan veggja. Móðir
hans bannaði lionum að fara
langt frá bænum, því að hættur
biðu á alla vegu.
En það var Greipur, sem rjeði.
Stundum kom það fyrir, að
hann hvarf lieila daga. Hafði
hann þá þrætt eftir tæpum ein-
stigum í fjallinu, en ekki komist
aftur, svo að mannhjálp þurfti,
til þess að ná honum.
Móðir hans sagði ekki margt,
en hristi höfuðið og bað liam-
ingjuna að hjálpa sjer með
þenna óstýriláta dreng.
Þegar haustvindarnir gnauð-
uðu, tylti hann sjer upp á steina
fremst á hökkúnum og gólaði
lagleysu af öllum niætti móti
vindinum. Vinnukonur voru
stundum sendar, tii þess aðsækja
liann.
En það var Greipur, sem rjeði.
Og móðir hans hræddist hætti
lians.
— Einhverju sinni er faðir
hans ætlaði í fiskiróður, elti
M. Magnúss.
Greipur hann til sjávar. Faðir
hans skipaði honum lieim, en
Greipur stóð eftir á skerinu og
mændi eftir bátnum.
Greipi dvaldist í fjörunni við
eitt og annað dund. Loks klæddi
hann sig úr fötunum og fór að
busla í sjónum. Lausamaður á
heimilinu hafði lcent honum
sundtökin á þurru landi.
Eftir þetta varð lionum tíð-
gengið til sjávar. Þangað sótti
hann á hverjum degi, livernig
gem viðraði og hvað sem hver
sagði.
Þó að faðir lians bannaði hon-
um harðlega, var það Greipur,
sem rjeði.
Hann kannaði alla bása og alla
voga milli skerjanna, klifraði upp
í klettadrangana, þar sem brim-
ið skall á og ljet löðrið leika um
fætur sjer. Þrá hans að sjónum
varð foreldrunum áhyggjefni.
Hann klæddi sig úr fötunum
á liverjum degi og synti með
landinu, þegar kyrt var. En þeg-
ar órói var í sjónurn, óð hann
móti öldunum og reyndi að stinga
sjer í þær.
Móðir hans bað hann með góðu
að hætta þessum leik, — en það
var Greipur, sem rjeði.
Loks tókst honum að kafa
gegnum bárurnar og leika sund-
leiki sina fyrir utan brimgarðinn.
Foreldrarnir horfðu með skelf-
ingu á þennan fifldjarfa ungling,
þegar liann hvarf í hvitfyssandi
brimlöðrinu. En Greipur kom alt-
af heill og óskaddaður.
Greipur talaði ekki margt um
fyrirætlanir sínar. öllum sýndi
hann fálæti, en engum vináttu.
Hjeldu flestir, að lítið væri um
kærleika og fórnfýsi í skapi hans.
Fjelagsslcap kærði hann sig ekki
um. Hann var latur heima. En
hann undi við veiðiskap.
Fjórtán ára eignaðist hann
byssu. Eftir það var hann sjald-
an heima. Hann dvaldi hingað og
þangað um nesið og lá fyrir tó-
um og selum.
Svo var það haustdag einn, er
Greipur var tvítugur, að hann
gekk frá bænum með byssu sína.
Hirti hann ekki um að láta neinn
vita af ferðum sínum fremur
venju.
Stormur stóð af liafi og liafði
svo viðrað undanfarin dægur.
Þegar svo viðraði barst oft reki
upp að ströndinni. Var það yndi
Greips að ganga á rekann, bisa
við stór og þung tré og koma
þeim undan briminu. Hirti hann
hvorki um myrkur eða liríð, væri
hami í þeim móð, að svala ólg-
andi skapi sínu.
I þetta skifti tafðist hann nokk-
uð við trje, er liann fann á leið-
inni út á nesið. Var degi tekið að
l'.alla og hauströkkrið byrjað að
síga yfir, þegar hann fetaði sig
eftir stórgrýtinu lengra út með
nesinu.
Hann ætlaði út á nestá, skeð
gat, að eitthvað bæri þar upp,
sem skolaðist aftur út, ef það
væri ekki liirt.
Þegar út undir nestána dró,
herti Greipur á sjer og starði
öðru hvoru fast út í brimgarðinn.
Honum liafði sýnst þetta á lang-
leið og nú var ekki um að villast.
Það var skip strandaðyst ískerja-
garðinum.
Það var einhver undarleg til-
finning, sem greip hann alt í einu.
Hann kannaðist ekki við þetta og
lagði hendina á brjóstið. Það var
i fyrsta skifti, sem honum liafði
fundist lijartað skifta sjer nokk-
uð af framferði hans. Það hljóp
hiti um hann, og hann varð móð-
ari en venjulega.
Hann starði stundarkorn á
skipið. Afturhluti þess var liðað-
ur og brotinn, en framlilutinn
virtist heill. Þar höfðu skipverjar
safnast saman.
Öldurnar brotnuðu alla vegu
og köstuðust hvæsandi upp að
ströndinni.
Það var ógurlegt að vera einn
af þeim, sem þarna stóðu á þil-
farinu. Þar virtist dauðinn einn
framundan, en í hvert skifti sem
stórbrotinri sjór gekk yfir slcipið,
greip hver og einn í kaðla eða
aðra handfestu, í þeirri djúpu
logandi þrá að lengja lif sitt
nokkur augnablik með því að
hanga — hanga svolitið lengur.
Greipur liljóp fram og aftur í
fjörunni og veifaði húfu sinni.
En enginn skipverja kom auga
á hann i hálfrökkrinu.
Þá tók liann byssu sína, hljóp
upp í bakkana og skaut tveim
skotum út í loftið.
Skipverjar heyrðu skothvellina
gegnum storminn. Og nú skerplu
þeir sjónina og komu auga á
manninn í fjörunni.
En Greipur var búinn að taka
ákvörðun með járnvilja sínum.
Hann fleygði af sjer jakka, peysu
og ytri brókum og stóð þar á
ysta steininum á nærklæðunum
einum. Um mittið girti liann sig
með snærisspotta.
Þarna stóð liann kyr. Undar-
legt, að hann skyldi vera hrædd-
ari við öldurnar nú, þegar eitt-
hvað reið á, heldur en þegar hann
var að leika sjer. Vitleysa. —
Skipverjar sáu manninn steypa
sjer í hvítt löðrið. Þetta var stór-
kostleg stund — eilífð.
Alda reið yfir skipið. Skip-
verjar lijeldu sjer fastar en
nokkru sinni fyr. Þegar þeir
máttu slaka á tökum og litu
kringum sig, sáu þeir liöfuð
Greips, líkt og selsliöfuð skamt
frá skipinu. Innan stundar stóð
hann þar á meðal þeirra og
heimtaði kaðal, til þess að synda
ineð í land.
Þetta skifti engum togum. Eng-
inn vissi hver þessi maður var
og Greipur spurði einskis.
Hann komst lieilu og liöldnu
með kaðalinn á land og strengdi
hann þar við stóreflis bjarg.
Þetta var happastund. Skips-
menn yfirgáfu skipið, einn á fæt-
ur öðrum og komust í land með
Greips hjálp, sem synti öðru
hvoru út að skipinú.
Myrkrið var skollið á. Skip-
verjar áttu örðugt með ganginn
inn með ströndinni. Gafst einn
upp á miðri leið, en Greipur bar
hann, það sem eftir var inn að
Stapa.
Um kvöldið varð fólki hverft
við í Stapabaðstofu. Greipur
snaraðist inn á gólfið, votur, úf-
inn og hlæjandi. Slíkur liafði
hann aldi’ei sjest fyr.
Síðan snjeri hann sjer að föð-
ur sínum.
„Þú kemur út og hirðir veiðina
mína, eins og fyrri daginn“.
Greipur hló aftur og skálmaði
út.
Þar stóðu hinir sjóliröktu
menn, sem bóndi tók við með
liöfðingsskap.
Nokkru seinna byrjaði Greipur
að byggja kofann í urðinni, úti á
nesinu.
Það er haft eftir honum, að
hann ætli að bíða þar, þangað til
viti verði byggður á nesinu.
Tali'ð er að 10 miljónir og 400 þús-
und manns hafi fallið i heimsstyrj-
öldinni. Ef líkkistur allra þessara
manna væru settar i röð hver fram
af annari mundi röðin ná frá Paris
austur að Vladivostok á austurströnd
Asíu. En vaeri þessl fjöldi í fylking-
um, með 20 manna röð hver fram
af annari mundi vera 75 daga gángur
meðfram fylkingunum.
----x-----
ítalskur maður, Resentera aðlnafni
framdi nýlega sjálfsmorð í fangelsi
i Lyon i Frakklandi, til þess að
komast hjá að verða sendur heim
til ítalíu. Hafði hann verið tekinn
fastur vegna þess að hann hlýðnað-
ist ekki skipun um að koma heim
sjálfviljugur. í fangelsinu hafði lion-
um tekist að skera á slagæðina á úlf-
liðnum á sjer og þegar fangelsis-
læknirinn kom að og ætlaði að hefta
blóðrásina lenti þeiin i handalög-
móli honum og fanganum og sárið
víkkaði enn, svo að maninum blæddi
út. Kvaðst hann heldur vilja deyja
fyrir eigin hendi en koma til talíu
meðan Mussolini sæti þar við völd.
■■■■■■■■■■■■■■ ■■■■■■■■■■■■■■
Hráslagalegt veðnr
'orsakar gjarnan ofkæling.
Notið þvi kveflinunar og
varnarmeðalið
gegn særindum i munni og
hálsi. Yfir 13000 meðmæli
frá. kunnum læknúm.
Fæst i öllum lyfjabúðum í
giösum með 50 og rcrum
með 20 töflum.
Sje ítarleg'ri upplýsnga óskað,
þá útfyllið miðann og semjið til:
A/S Wiilfing Co., Köbenhavn V.
St.Jörgensallé 7.
Sendið r.;jer ókeypis og burðar-
gjaldsfrítt:
Formamintsýnishorn og bækling
Nafn ...........................
Staða...........................
Heimili.........................