Fálkinn - 02.10.1942, Blaðsíða 12

12
F A L Ií I N N
Louis Bromfield: 27
AULASTAÐIR.
því að þakka, að hann vissi sitt af hverju,
sein Dorta kom illa að aðrir vissu.
Hann svaraði því rólega: „Kanske þú
viljir heldur fara í ríkisfangelsið en slá
niður saursnepil eins og Gunnfánann?“
* „Hvað ertu að tala um ríkisfangelsið?
Ekki hafa þeir neinar sakir á mig.“
En Ilirsh var ekki af baki dottinn. Hann
henti með fingrinum á blaðið á borðijiu
og sagði: „Heldurðu kanske að þau liafi
eilt öllu púðrinu, sínu í eintóm tilrauna-
skot, og eigi svo ekkert eftir?“
Það kom dálítið fát á Dorta gamla.
„Heyrðu mig nú, Hirsh,“ sagði hann. „Jeg
hef verið hjer i borginni lengur en þú og
þekki pólitíkina hjer. Það getur enginn
liaft ríeitt á injer eða minum gjörðum."
Hirsli braut rólega saman eintakið af
Gunnfánanum og sagði: „Gott og vel. En
farðu nú samt að mínum ráðum. Hugs-
aðu þig um og láttu mig vita seinna í
kvöld. En mundu bara eftir því, áð það
eru fleiri en þú, sem geta byggt upp logn-
ar ákærur.“
„Hvað áttu við?“
„Jeg býst ekki við, að þú sjert eini
maðurinn, sem hefir orð að segja um ríkis-
pólitík.“
Dorti gamli frísaði. „Og þessi bölvuð
ekkisins hátíð á morgun.“ Hann sló á
lærið og einhverju, sem Iíktist aðdáun,
brá fyrir i augnaráði hans. „Þessi bölvaði
lmndur. Ríkharðs. llann er ekki svo vit-
laus að velja einmitt daginn fyrir há-
tiðina, til þess að skvetta úr koppnum
sínum yfir mig. Við hefðum átt að bjóða
honum 2000 dali á mánuði fyrir að koma
til okkar. Hann hefði verið vel þess virði.“
Hirsh svaraði: „Hann hefði aldrei komið
til okkar fyrir tvær miljónir á máriuði.“
„Hversvegna ekki ?“
„Bara vegna þess, að hann er ekki þannig
gerður. Jeg liefi sjeð svona karla fvr. Ekki
marga að vísu, en þeir fáu tiafa ekki verið
nein lömb að leika sjer við. Þeir eru alls
ekki til sölu. Þetta er einskonar geðveiki.
Og peninga kunna þeir ekki að meta frem-
ur e’n skít.“
Þegar Dorti gamli fór úr skrifstofu
„Frjetta“ og áleiðis heim til sin, hjeldu
Hirsh og ritstjórinn áfram fundinum. yfir
bjórflöskum og brauðsneiðum.
Hirsli hafði þessa atvinnu sína sem íáðs-
maður blaðsins eingöngu til þess að geta
gert grein fyrir sjer. „Frjettir", Flesjuborg
og pólitikin þar áttu lítið af huga hans.
En hann hafði sitlhvað gagn al' þessari
stöðu sinni samt. Hann gat farið, dulbú-
inn sem hr. Hirsh, um öll Suðvesturríkin,
og varist þar laganna þjónum betur en
liann var farinn.að geta í öðrum ríkjum,
eins og Illinois og Indiana. Því í þessum
ríkjum brann jörðin undir fótum hans, og
átti kanske eftir að gera í mörg ár enn,
og auk þess var ekki trútt um, að Sam-
bandslögreglan væri líka með ýmsar spurn-
ingar á takteinum, sem hún vildi gjarna
leggja fvrir hr. Hirsli.
Dorti gamli vissi þetta alll upp á sína
tíu fingur. Hann og Hirsli voru, ef ekki
gamlir vinir, þá að minsta kosti gamlir
kunningjar. Hirsh lijet nú alls ekki því
nafni, heldur Sulzherger, og' þeir höfðu
hist, endur fyrir löngu á einhverju Demó-
krataþingi. Sem ráðsmaður var, Hirsli ekki
neitt sjerstaklega fær, en hann hafði aðra
eiginleika, verðmæta i augum Dorta. Hann
kunni alt, sem liægt var að kalla pólitíska
spillingu, upp á sina tíu fingur, kunni að
nota skotvopn, til þess að fá máli sínu
framgengt og gat stappað upp hóp af
glæpamönnum, með stuttum fyrirvara. Það
voru slíkir heiðursmenn, sem höfðu tvisvar
brotið alt og bramlað inni hjá Gasa-Maríu,
þegar hún vildi ekki greiða skattinn til
Dorta.
Því fór fjarri, að Hirsh bæri innræti sitl
utan á sjer, með feitu, Ijósrauðu kinnarn-
ar, gljáandi gleraugun, stúlkuvarirnar og
feitu hendurnar, vel hirtu. Hann var miklu
líkari miðaldra, einhleypum sunnudaga-
skólakennara en morðingja, en hann hafði
gaman af því að slita fætur af flugum,
og enginn annar en næturvörðurinn hjá
„Frjettum" vissi, að hohum var að kenna
um brunann, sem bafði evðilagt allan
blaðapappírinn, fyrir hálfu ári. Það kom
í ljós, að hr. llirsh liafði eitt kvöldið helt
bensíni yfir rottu, sem var í einni gijdr-
unni dyravarðarins, og slept henni svo,
eftir að hafa borið logandi eldspýtu að
lienni. Rottan leitaði þegar skjóls í geymsl-
unni, þar sem blaðapappírinn var. Þessi
atburður hafði liaft í för með sjer tvær
launahækkanir hjá dyraverðinum, á þess-
um sex mánuðum, og enginn vissi af þeim,
nema hr. Hirsli.
Hvað ritstjórann snerti var hann þreytt-
ur maður og dauður úr öllum æðum. 1
37 ár hafði hann unnið sem blaðamaður
í meðalstórum borgum í Suðvesturríkjun-
um, og nú, er hann var hálfsextugur, hafði
hann ekki í laun nema. 3500 dali á ári og
á Jiví átti hann að halda sjálfan sig, sí-
noldrandi konu og fjögur börn af sjö. sem
enn voru óflogin úr Itreiðrinu. Og enda
þótt hann hjeti aðalritstjóri, stjórnaði hann
engu. og hafði ekki meiri völd en dyra-
vörðurinn. Þá sjaldan það kom fyrir, að
honum væri trúað fyrir því að rita rit-
stjórnargrein, var efnið takmarkað 'við
veðrið, vikumarkaðinn eða eitthvað álíka
hættulaust efni, sem ómögulegt var að
verða sjer til skammar á. Því Dorli gamli
sköðaði bann sem hvern annan bjána, sem
ekki væri trúandi fyrir öðru en ])ýða á
sæmilegt mál greinarnar, sem liann sjálf-
ur ritaði með tilheyrandi málvillum og
ritvillum, á hverju kvöldi í skrifstofunni
sinni í fína húsinu.
Ritstjórinn var að því leyti ólíkur Hiisli,
að það var varla um, að villast hvaða stöðu
hann gegndi. Hann var dauflegur á svip-
inn og ólánlegur í vexti, og virtist ekki vera
annað en kantar og liðamót. Hann var illa
til fara og notaði svartar ermahlífar, til
þess að spara þvott. Tvisvar á þessum
þrjátiu hjónabandsárum sínum, bafði liann
eignast tvibura með geðvondu konunni
sinni. En undir ytra manninum, sem líktist
einna mest ómáluðu búsi á ankannalegum
stað, var harin fullur gremju. Gremju gegn
forlögunum og lífinu yfirleitt, gremju gegn
konunni sinni, og gremju gegn börnunum,
sem honum fanst nú vera óþarfur ábaggi.
Ilann var og gramur við Dorta gamla og
sömuieiðis við Kobba fyrir að vera ungur
og laglegur og njóta allra hinna forboðnu
ávaxta, sem honum sjálfum höfðu fyrir-
munaðir á lians aldri af trúarlegum ástæð-
um. Og þó var aðalgremjan gegn Hirsh.
Ilann var ekki einungis aðskotadýr, held-
ur rjeð hann líka talsverðu um blaðið og
i svikavjel Dorta yfirleitt. Hann kúgaði
starfsmenn blaðsins á ógeðslegasta hátt,
og stundum hafði ritstjórinn jafnvel trúað
konunni sinni fyrir því, að sjálfur Dorti
virtist vera hræddur við Hirsli. Já, hann
hataði Hirsh.
En Hirsh hataði ekki ritstjórann. Fyrir-
leit hann bara.
Meðan þeir sálu þarna vfir matnum og'
bjórnum, var lítið úr samtali. Þessi fund-
ur var ekki annað en látalæti og þeir vissu
það báðir. Og Hirsh var ekkert að revna
til að gefa honum ríeitt annað útlit, en
sú framkoma hans bætti ekki skap rit-
stjórans. En þótt þeir töluðu ekki margt,
hugsuðu þeir því fleira.
Öðru megin við borðið lmgsaði IJirsli:
„Gamli maðurinn getur farið bölvanlega
út úr þessu öllu saman, ef hann gætir sín
ekki. Gallinn .á honum er sá, að hann er
ekki annað en vasapólitíkus. Hann er orð-
inn úreltur. ... og ástandið eins og það
er nú, er einmitt heppilegt fyrir Bill Swain,
til þess að 'gera honum bölvun.“
Hann vissi ekki, hversu víðtæk svik og
óheiðarleiki Dorta höfðu verið, en þóttist
þess aðeins vís, að það væri talsvert svart-
ara en Dorti hefði nokkru sinni trúað
nokkrum manríi fvrir. Og svo var gamli
maðurinn farinn að lýjast. Nei, það var
svei mjer ekki eins og hann væri búinn
til bardaga. Til dæmis það að vera að súta
þetta, sem kynni að vera milli Kobba og
stelpunnar, þó, þó. Nei, í skítapólitik þýddi
nú ekki annað en vera samviskulaus, þótt
það kostaði það að drepa sína allra nán-
ustu. Hvað sem um stelpuna var, þá varð,
hvað sem raulaði og tautaði, að koma
Gunnfánanum fyrir kattarnef, áður en það
væri um seinan, og eins varð að ganga frá
þessum uppskafningi, Ríkliarðs á einn eða
annan hátt.
Hirsh lyfti bjórglasinu upp að rósrauðu
stúlkuvörunum, og þegar liann hafði sett
það frá sjer, smjattaði hann, þó ekki af
ánægju yfir bjórnum, heldur af tilhugsun-
inni til þess að ganga frá Ríkharðs. Iion-