Fálkinn - 22.01.1943, Blaðsíða 12

12
F Á L K I N N
Louis Bromfield:
41
AULASTAÐIR.
sem öskruðu og æptu á hann að láta fang-
ann lausann. Hann gægðist gegnum þar íil
gerða rifu á járnhurðinni og liorfði á múg-
inn. í hálfbirtunni frá sloknandi blysun-
um var hann alveg sjerstaklega ófriðlegur
og kvíðvænlegur.
Að baki honum í skrifstofu fangelsisins,
beið fanginn, íklæddur buxum og rifinni
skyrtu, glottandi um leið og liann þurkaði
sjer í framan. Alt í einu sneri lögreglu-
stjórinn sjer að honum og sagði: „Ef þjer
viljið koma með mjer, skal jeg sleppa
yður út um lcolagatið, bakatil í húsinu.“
Brosið á fanganum breikkaði um allan
helming: „Jeg kæri mig ekkert um að
sleppa,“ svaraði hann.
„Hvað eigið þjer við?“
„Mjer finst fullgott hjerna. Það er að
minsta kosti kyrt og rólegt.“
Þetta gerði lögreglustjórann órólegan.
Nú, þegar hann loksins hafði fanga sinn
vísan, var hann hræddur við hann. Hann
gat aldrei botnað í þessum náunga, Rík-
harðs. Hann var ldókari en Dorti gamli,
Hirsh, Flynn og reyndar hver, sem var í
borginni. Nú datt honum það alt í einu í
liug, að þetta væri ekki annað en lier-
bragð hjá Ríkharðs að láta taka sig fast-
an; bara til þess að geta dregið óvini sína
sundur í háði á eftir, — einu sinni enn!
Hann gægðist aftur gegnum rifuna og
nú sá hann, að skríllinn var að færast í
aukana, undir stjórn Gasa-Maríu, og hafði
náð í heljarmikla jámslá, sem hann rak á
undan sjer eins og múrbrjót, til þess að
mölva upp hurðina á fangelsinu. Allar
stjettir áttu sína fulltrúa í þessu verki,
meðal annars ljeðu prestarnir báðir hönd
að því. Gasa-María með skrauthattinn, sem
nú var kominn lengst aftur á fínu hár-
greiðsluna, æpti alt hvað af tók: „Áfram
drengir! Þessi hurð stendur ekki við augna-
blikinu lengur.“
Lögreglustjórinn fór að verða órólegur
innan um sig, og sneri sjer aftur að fang-
anum: „Yerið þjer nú vænn og komið út
um kolagatið.“
„Nei, jeg held nú ekki,“ svaraði Rilc-
harðs, þvermóðskulega.
Áður en lögreglustjórinn gæti sagt meira,
varð brak mikið er stálbitinn lenti i hurð-
inni, síðan annað og þriðja og Bingliam,
sem var uppalinn þarna í borginni, fjekk
nú í fyrsta sinn að sjá, hvað múgur Flesju-
borgar gat, ef hann á annað borð komst
í það skap.
Milli högganna á hurðina, sagði hann
við fangann: „Jeg gef yður eitt tækifæri
enn.“
„Nei, hjer er jeg og hjer verð jeg,“ svar-
aði hinn.
„Jæja, jeg ætla þá sjálfur út gegn um
kolagatið,“ sagði lögreglustjórinn.
Þá heyrðist enn högg og hurðin ljet
undan, en áður en múgurinn var kominn
inn, höfðu lögreglustjórinn og tveir þjón-
ar hans forðað sjer niður i kjallarann,
þaðan sem kolagatið lá út í frelsið.
Hr. Ríkharðs sat og heið, blóðugur,
meiddur og hálfber, í skrifstofunni, þegar
Gasa-María og árar hennar komu þang-
að inn.
En samtímis þessu liafði annar maður
flúið á svipaðan hátt út um bakdyrnar.
Ritstjórinn, Hirsh og Dorti gamli höfðu
allir flúið niður bakdyrastigann í liúsi
„Frjetta“, og niður í port, sem fult var af
allskonar drasli og öskufötum, til mikillar
skelfingar lcisum tveim, er þar höfðust
við. Þegar þeir höfðu klifrað yfir girð-
inguna og yfir 1 götusmugu eina, sem þar
tók við, hvarf Hirsh út í myrkrið. Úti við
hornið leit ritstjórinn á Dorta gamla, hik-
aði snöggvast og bauð síðan góða nótt.
„Góða nótt!“ urraði Dorti gamli, og síð-
an fór hver sína leið.
Hirsli lijelt sig í skugganum fyrir ör-
yggissakir, en komst síðan inn um eldhús-
innganginn í gistihúsinu þar sem hann bjó.
Hann var svo heppinn, að hvert manns-
barn að heita mátti var á torginu að horfa
á lætin þar, svo að flestar götur voru að
mestu manntómar. Þegar hann kom inn í
gistihúsið, flýtti hann sjer upp í herbergið
sitt og ljet niður í töskuna sína- í mesta
skyndingi. Hálfri ldukkustund síðar var
hann kominn á járnbrautarstöðina og
leyndist þar síðan í farangursgeymslunni,
þangað til lestin til St. Louis átti að fara,
kl. 12.21. Þarna hýrðist hann þangað til
hann heyrði í fjarska hlásturinn í lestinni.
Þá tók hann upp tösku sína og gekk út,
en beint í fangið á tveim hörkulegum
mönnum. Annar þeirra smelti á hann
handjárnum, en hinn sagði: „Gott kvöld,
hr. Sulzberger. Leiðinlegt, að jeg skuli
þurfa að tefja fyrir ferðum yðar.“
Hirsh var á svipinn eins og rotta, sem
ekki á sjer undankomu auðið. Varalausi
ntunnurinn herptist saman og augun urðu
eins og títuprjónshausar.
„Hvað gengur á? Látið mig í friði. Jeg
heiti alls ekki Sulzberger og jeg þarf að
ná í lestina.“
„Þjer náið i hana — það er alt í lagi, en
þjer bara þurfið ekki að ferðast einn. Þjer
fáið samfylgd.“
„Hvað er jeg sakaður um?“
„O, það getur nú orðið sitt af hverju, áður
en lýkur,“ svaraði maðurinn.
Þá hætti Hirsh allri mótspyrnu og sagði:
„Sleppið þið mjer þá. Jeg skal korna með
ykkur af frjálsum vilja.“
Þegar þeir stigu upp í lestina, spurði
Hirsh, vingj arnlega: „Hvernig vissuð þið,
hvar jeg var?“
„O, það var bara lítill fugþsem hvíslaði
því að okkur.“
Ríkharðs hafi lagt í talsvei'ða liættu, þeg-
ar hann sendi skeytið. Gasa-María hafði
sagt: „Mjer líkar ekki allskostar lyktin af
þessum Hirsh.“ Og gamla konan hafði ver-
ið nærfarin, þá eins og oftar.
Jafnskjótt sem lögreglan var komin á
vettvang á torginu, gleymdi múgurinn
þeirri einkennilegu sjón að sjá frænku frú
Lýðs veita Kobba Dorta „hjálp í viðlög-
um“. Því nú klifraði Gasa-María upp á
gosbrunninn og hjelt sjer í líkneskju „Alls-
nægta“ og vai'ð brátt hrennidepillinn, sem
allra augu beindust að, og Kobbi sá þann
kost vænstan að komast hurt, meðan það
væri hægt, að meinfangalitlu. Hann gekk
—- og Sjana á eftir — frá gosbrunninum
og að hljómlistapallinum. Þar bar skugga
á, svo að þau gátu verið þar í næði, því
múgurinn var nú lagður af stað til fangels-
isins, undir forustu Gasa-Maríu.
Þarna stóðu þau tvö þegjandi. Sjana
hjelt áfram að reyna að stöðva blóðrásina
úr vör hans með ræfli af rifnu skyrtunni
hans. Enn hafði hvorugu þeirra fundisl
þetta, sem var að gerast, neitt undarlegt,
sölcum æsingarinnar, en nú, þegar þau
voru orðin ein og torgið autt og mann-
tómt, fóru þau eins og að verða feimin og
óframfærin hvort við annað.
Kobbi sagði: „Jeg er orðinn góður.“
„Ertu viss?“
Löng þögn. Þau voru orðin sátt aftur og
þó ekki vinir. Instu tilfinningar þeirra rák-
ust enn á bölvað stoltið, sem þeim var báð-
um meðfætt. Ósjálfrátt fundu þau til þess,
að þau voru nú nálægari hvort öðru en
nokkru sinni fyr; með einhverjum inni-
leik, seni algengastur er hjá löngu giftum
hjónum. En hið ytra voru þau eins hvort
öðru fjarlæg og fyrir bardagann. Ekkerl
var enn útkíjáð. Afstaða þeirra var enn
ankanalegri en nokkru sinni fyr, ef það
annars var hugsanlegt, en þarna var Rík-
harðs kominn áleiðis í fangelsið og styrj-
öldin enn á hámarki.
Kohbi leit á hana og sagði kuldalega:
„Ætli það væri ekki rjett fyrir þig að fara
aftur í skrifstofuna þína?“
„Jú, sennilega.“ Röddin var eins og utan-
garna og áhugalaus.
„Jeg ætla upp á skrifstofuna til ,Frjetta'.“
„Góða nótt,“ sagði Sjana.
„Góða nótt.“
Sjönu gat ekki dottið neitt í hug að segja,
sem ekki væri bjánalegt og gekk því yfir
lorgið, áleiðis til „Gunnfánans“. I fjarska
gat hún lieyrt ópin og óhljóðin í skrílnum
og brátt brakið í fangelsisdyrunum, sem
verið var að brjóta upp. Henni fanst þessi
hljóð hræðileg og þau mintu hana á múg-
aftöku í Mylluborg, einu sinni þegar hún
var lítil, og vaknaði um miðja nótt við
óskapaganginn og gat ekki sofnað aftur
fyr en undir morgun.
Hún hugsaði með sjálfri sjer: „Jeg ætti
að fara til hans og segja honum að forða
sjer úr borginni .... eitthvað .... þangað
til ósköpin eru liðin hjá. Og gamli maður-
inn ætti að forða sjer líka. Það er aldrei