Fálkinn - 18.06.1943, Blaðsíða 3

F A L K I N N
3
Gustav fimmti Svíakonungur. Mgndin tekin af honum áttrœðum.
Gustav V. Sviakonungur 85 ára
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjóri: Skúli Skúlason.
Framkv.stjóri: Svavar Hjalteated
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Slmi 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
Blaðið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSpren/.
Skraðdaraþankar.
Hvenær kemur innrásin? spyr
Pjétur Pál. Og Páll fer að tala um
Balkan og Ítalíu, en þá keraur það
upp úr kafinu, að það er alls ekki
sú innrás, sem Pjetur á við, lieldur
innrás Möndulherjanna i ísland. Því
að Pjetur vill halda því máli vnk-
andi, hverju sem tautar.
í fyrra um þetta leyti tók annar-
hvor Reykvíkingur innrásarjóðsótt,
þó að enginn yrði árangurinn, sem
bétur fór. Þá var það talin brýn
þörf að koma börnunum í sveit —
ekki vegna þess að þau hefðu gott
af sumardvölinni, heldur einkum til
þess að forða þeim undan þýskum
sprengjum úr lofti. Þessi sálsýki,
sem Ineðfram var ávöxtur reyk-
vískrar lýgi en sumpart kominn fram
við undirróður vondra manna, hefir
stórum renað á síðasta ári. í raun-
inni er það alveg óskiljanlegt hvern-
ig þessi veila hefir náð að þróast,
því að öllum þorra þjóðarinnar finst
stríðið koma sjer ekkert við, að
öðru leyti en þvi, að gott sje að nota
það til þess að græða á því. Þó að
ilt sje frá að segja er síngirnin svo
rík i huga fjölda íslendinga, að þeim
finst ekkert athugavert við að lifa
í vellystingum praktuglega, þegar
öll vpröldin sveitist í baráttunni
fyrir tilveru sinni og þeim hugsjón-
um, sem íslendingar þykjast einn-
ig hylla, að minsta kosti í orði.
Það er hætt við því, að dómur
sögunnar um ísland á tímum hinn-
ar annarar lieimsstyrjaldar verði
ekki vægur. Ef nokkur þjóð hefir
nokkurntíma haft Mammon og mag
ann fyrir sinn guð, þá höfum við
gert það þessi undanfarin ár. Við
dönsum kringum gullkálfinn, við
haugum glysi og óþarfa inn í Iand-
ið, og tökum til þess skipsrúm, sem
betur væri til annars varið. Eyðum
í það peningum, sem máske mun
sjást að betra liefði verið að eiga til
góða. Við skipum nefndir og ráð,
en á öllu er þó sömu vetlingatökin
og vitleysisfumið og einkent hefir
framkvæmdavaldið í landi kunn-
ingsskaparins. Það er yfirleitt ekki
nein undantekning frá þvi að leyfa
innflutning nema ein: Nýir ávextir
mega ekki koma inn i islenska land-
helgi, því að það gæti verið, að
þjóðin yrði of heilsugóð á að eta
þá. En gömul húsgögn, bifreiðar
og lúxusfatnað hæfir vel að flytja
inn frá þjóðum, sem verða að skamta
sjálfum sjer flíkurnar utan á sig.
Gustav V. Sviakonungur átti 85
ára afmæli i fyrradag; fæddur 16.
júní 1858. Hann hefir nú setið á
konungsstóli Svia um 36 ára skeið
og notið fádæma vinsælda þjóðar
sinnar.
Rikisstjórnarár Gustavs konungs
hafa verið, án samanburðar, lang-
merkasta framfaratímabilið i sögu
þjóðarinnar, enda leikur ekki vafi
4'því, að Svíar eru nú í allra fremstu
röð menningarþjóða heimsins.
Svíþjóð naut þeirrar hamingju
að komast hjá þátttöku i heimsstyrj-
öldinni 1914—’18 og enn sem koinið
Fyrir nálega tveim árum var
skipuð sóknarnefnd fyrir Hall-
grímskirkju i Reykjavík. Eru
er, hefir þjóðinni tekist að varð-
veita hlutleysi sitt i yfirstandandi
styrjöld.
Gustav konungur er óvenju ern,
þrátt fyrir hinn háa aldur, enda
hefir hann jafnan iðkað iþróttir af
kappi og hefir einkum þótt afburða-
snjall tennisleikari.
Mikil hátíðahöld hafa farið fram
í tilefni af afmæli konungs, ekki að
eins heima í Svíþjóð, heldur og
hvar i hoiminum, sem Svíar eru
samankomnir. Hjer í Reykjavik
hafði sendiherra Svía gestamóttöku
í tilefni af afmælinu.
um 30 málsmetandi menn úr
hinum ýmsu bæjarhlutum í
nefndinni. Hefir hún svo skift
með sjer verkurn. Eru 6 nefnd-
armenn í happdrættisnefnd og
eru það þessir menn:
Aðalsteinn Kristinsson, fram-
kvæmdastjóri,
Bjarni Benediktsson, horgar-
stjóri,
Eysteinn Jónsson, fyrverandi
ráðherra,
Felix Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri (er hann formað-
ur nefndarinnar),
Gústaf A. Jónasson, skrif-
stofustjóri,
Ludvig Storr, konsúll,
Einar Kristjánsson húsameist-
ari hefir starfað með nefndinni
sem ráðunautur hennar.
Upphaflega var áformað, að
byggja hús, sem stofnað yrði
til happdrættis um. Gaf Reykja-
vikurbær lóð undir það og rík-
isstjórnin veitti leyfi fyrir þvi
að selja miða um land alt. —
Þegar svo erfiðleikarnir jukusl
með byggingarefni bg ýmislegt
til húsagerðar, þótti nefndinni
ekki fæi’t að keppa um það við
þá, er voru með íbúðarhús í
smíðum og tók því það ráð að
fresta byggingu. En svo vildi til
að nú fyrir skömmu bauðst
nefndinni fullgert vandað íbúð-
arhús með öllum þægindum
og af svipaðri gerð og hús það,
er áformað var að byggja. Rjeð-
ist nefndin því í kaup á þessu
húsi. Er það af sjerfróðum
mönnum talið að minsta kosti
tvö hundruð og þrjátíu þúsund
króna virði með lóð og tilheyr-
andi og er því stærsti happ-
drættisvinningur, sem hjer hefir
þekst. En það er ekki það út af
fyrir sig, sem nefndin setur sitt
traust á um árangur af þessu
happdrætti. Nefndin leggur út
í það í því trausti að allur þorri
landsfólksins sje sammála um
það, að upp eigi að rísa i höf-
uðstað landsins stór og vegleg
kirkja, sem beri nafn Hallgríms
Pjeturssonar, sálmaskáldsins ó-
dauðlega — og sein verði veg-
legur minnisvarði um hann og
musteri, þar sem trú lians og
andagift verði túlkuð í nútíð og
framtíð. Þess hafa sjest greini-
leg merki viðsvegar af landinu,
að fólki er dýrmæt minning
skáldsins og að margir vilja
leggja sinn skerf til minnisvarð-
ans. Meðal annars vildi nefnd-
in þess vegna gefa öllum tæki-
færi til þess að leggja af mörk-
um lítinn skerf eftir efnum og
ástæðum. — Mörgum fi'nst það
heppilegt tækifæri, sem þeir
muni nota. Nú er sala liapp-
drættismiðanna að hefjast. —
Kostar hver miði kr. 10.00 og
verða seldir um alt land. Dregið
verður i haust.
Dappdrætti llallgríiiiwkÍE'kjii