Fálkinn - 06.08.1943, Blaðsíða 2
Nýi Garður vígður
A laugardagskvöldið var fó'r fram
vigsla Nýja Stúdentagárðsins við
Háskólann. Hefir byggingasaga þessa
ínenntamannabústaðar að l'lestu
leyti orðið einkennileg, og er fróð-
legt að bera sanian braðann, sem
varð á undirbúningi og byggingu
Nýja Garðs og liins gamla. Undir-
búningurinn að byggingu og fjár-
söfnun til Garðs hins ehlra hófst
ljrettán árum óður en verkinu vœri
lokið, en það var árið 1934, og
hafði fyrirtækið þá þungan skulda-
bagga á baki sjer, þó að bygging
þessi yrði stórum ódýrari en Nýi
Garður. En ákvörðunin um að
b.vggja Nýja Garð (bún var tekin
vegna þess, að fyrirsjáanlegt þótti,
að setuliðið notaði Garð eldri sem
hefir sami húsameistarinn, Sigurð-
ur Guðmundsson, teiknað þá báða,
liinn síðara ])ó i samvinnu við
starfsbróður sinn Eirík Einarsson.
Fyrsta skóflustungan að grunnin-
um var tekin 2. maí í fyrra, en
meistararnir Sigurður Jónsson og
Zophonias. Snorrason önnuðust
smíðina, • sá fyrri steinsteypuna og
sá síðari' -trjevirki. Gústaf Pálsson
Garðprófastur var ráðunautur bygg-
ingarnefndarinnar og annaðist eft-
irlit með framkvæmdum. En í nefnd-
inni áttu sæti Ágúst H. Bjarnason
og Alexander Jóhannesson prófess-
orar, af hálfu Háskólans, Benedikt
Bjarklind og Pjetur Thorsteinsson
af Iiálfu Stúdenlaráðs, fyrir Garðs-
stjórn þeir Ásberg Sigurðsson og
Iiyggingarnefnd Nýja Garðs. Frá vinstri, sitjandi: Ásgeir Ásgeirsson,
próf. Alexander Jóhannesson (form.) og próf. Ágúst H. Bjarnason. —
Standandi frá v.: lögfræðistúdentarnir Lárus Pjetursson, Pjetur Thor-
steinsson, fíen. Bjarklind (cand. jur.) og Ásberg Sigurðsson.
sjúkrahús til ófriðarloka, en liús-
næðisvandræði stúdenta hinsvegar
enn tilfinnanlegri en nokkru sinni
fyr) var tekin á stúdentafundi 23.
mars í fyrra. Og nú stendur bygging-
in að kalla niá fullgerð og hefir
orðið til á lítið. fleiri mánuðum en
Garður eldri árum, þrótt fyrir alla
eklu á faglærðum mönnum. Segi fólk
svo, að menntamennirnir sjeu ekki
framkvæmdamenn á hagnýta svið-
inu og að vísindin eigi aldrei -sam-
leið með praktískum framkvæmd-
um i sálu nokkurs manns! Og ann-
að mætti og minnast á: Garður
eldri fæddist í sluild. Garður yngri
kostar 1280 þúsund krónúr, eða
miklu meira en Þjóðleikhúsinu var
i upphafi ætlað að kosta, en fæðjst
skuldlaus. Því að framlög fil hans,
að meðtöklum 300.000 kr. styrk og
150.000 króna ábyrgð ríkisSjóðs,
stendur í járnum við byggingar-
kostnaðinn. Af þessu má draga þá
ályktun, að pyngjur einstaklinga og
hins opinbera hafi opnast hlutfalls-
lega meir en verðfalli krónunnar
nemur, og sýnir þetta, að þjóðin
lætur sjer eigi síður ant um að
styrkja þjóðþrifastofnanir en að
kaupa óþarfa.
í Nýja Garði eru 57 einstakra
•manna herbergi og er það nær 20
fleira, en á Garði eldra. Munurinn
iiggur meðfram í þvi, að á Nýja
Garði hefir ei gengið frá húsrúm-
inu samkomu- eða fimleikasalur,
sem í þeim eldri. Annars er margt
skyll með þessum bræðrum, enda
Lárus Pjetursson og Joks Ásgeir Ás-
geirsson bankastjóri af hálfu rík-
isstjórnarinnar. Það er þessi sjö
manna nefnd, sem haft hefir veg
og vanda af málinu og nú uppsker
maklegan heiður af framkvæmdun-
um.
Á alt þetta drap formaður bygg-
inganefndarinnar, Alexander Jó-
hannesson prófessor, í liinni itar-
legu ræðu, semi hann flutti við
vígslu Nýja Garðs. Og hann drap
vitanlega á margt fleira, sem hjer
verður ekki talið, enda hefir ræðan
verið birt í heild í sunlum dagblöð-
unum. Hann þakkaði m. á. ríkis-
stjórninni fyrlr viðaukastuðning
þann er hún veitti, í samráði við
Alþingi, þegar sýnt var að kostn-
aðurinn færi langt fram úr óætlun
(en hann mun upprunalega hafa ver-
ið áætlaðúr 700—800 þús. krónur).
Ríkisstjóri var viðstaddur vígslu-
athöfnina, en hún hófst með því,
"ð boðsgestir söfnuðust saman í
■anddyri Hákólans, en hjeldu þaðan
í fylkingu með stúdenta í farar-
broddi, en þeir skipuðu sjer í raðir
við Garðdyrnar, er ríkisstjóri og
aðrir gestir gengu inn. Hófst síðan
„töðugjaldaveisla að afioknum mikl-
um slætti“ eins og próf. Alexander
Jóbannesson orðaði það, og henni
stýrði próf. Ágúst H. Bjarnason.
Lengstu ræðuna eða vígsluræðuna
hjelt Alexander Jóhannesson, og af-
henti hann í lok ræðunnar formanni
Garðstjórnar, Ásgeiri Ásgeirssyni
Senatorar heimsækia ísland
í síðustu viku komu fimm öldungadeildarþingmenn frá U. S. A. Hl
Reykjavikur og dvöldu hjer í tvo diga til uð lita eftir aðbúð hersins
hjer. Ferðuðust þeir áfram til Eiulmds i sömu erindum og munu rekja
herstöðvar þjóðar sinnar viðsvegar um heim og gefa þinginu skýrslu
um ferðina. Frá vinstri sjást á myndinni: fírewster frá fylkinu Mai/ie,
Chandler frá Kentucky, Leland Morris sendiherra 'Mead frá Ncw
York, Russel frá Georgia og H. Calot Lodge frtí Massashusetts. Þessir
„öldungar“ eru flestir milli fertugs og fftitugs.
bankastjóra Nýja Garð og skilríki
þau, sem lionum fylgjá. Ríkisstjór-
inn hjelt ræðu og minntist með
dæmum skilnings manna á hóskóla-
stofnun, fyrir nokkrum áratugum, en
slíkir ,,hugarórar“ voru þá nefndir
,,sjálfstæðisgorgeir“. Magnús Sig-
urðsson bankastjóri drap á að mirtna
væri um lántökur stúdenta nú en
áður, en þó tæki það út yfir, er
hægl væri að reisa stórbyggingu
fyrir á aðra miljón lcróna, án þess
að leila til bankanna um eyris lán.
Fontenay sendiherra talaði um þá
rjettarhugsjón, sem vakandi væri ó
Nórðurlöndum en Kay Langvad
yfirverkfræðingúr um hlutverk verk-
fræðistúdenta i nútíðinni.' Af öðrum
ræðumönnum má nefna frú dr.
Kroner . þýskukennara, Ásgeir Ás-
geirsson, sem þakkaði Nýja Garð og
starf bygginganefndarinnar, ekki
síst formanns hennar, Sigurð Nor-
dal og Guðmund Finnbogáson.
Próf. Alexander gerði í ræðu sinni
grein fyrir fjársöfnuninni til Nýja
Garðs. Hefðu' einkum tveir stúdent-
ar, Gunnlaugur Þórðarson og Logi
Einarsson gengið vel fram í Jiví að
safna fje meðal kaupsýslumanna. Þá
gaf ,,Tivoli-skemtun“ stúdenta af
sjer yfir 60.000 krónur, en henni
stjórnaði Guðbrandur Jónsson pró-
fessor, Ásberg Sigurðssoh og Unn-
fteinn Beck. Reykjavíkurbær hefir
lagt fram og lofað samtals 100.000
krónum, en Akureyri lagl fram and-
virði 2 herbergja (20.000 kr.) og
eins herbergis þessi sýslufjelög: —
Hafnarfjörður, Gullbringusýsla, Kjós-
fjarðarsýsla, ísafjörður, Stranda-
sýsla, V.-Húnavatnssýsla, Skagafjarð-
arsýsla, Akranes, Snæfells- og
Hnappadalssýsla, Dalasýsla, V.-ísa-
arsýsla, Siglufjörður, N,- og S,- Þing-
eyjarsýsla, Norður-Múlasýsla, Suður-
Múlasýsla og Vestmannaeyjar. Þá
hefir Keflavík og gefið eitt herbergi.
Eru þetta samtals 300.000 krónur,
er safnast liafa á þennan liátt. í
Til minhingar um einstaka menn
hafa og ’nokkur herbergi verið gef-
in nfl. -þessi: Geir T. Zoega rektor
og konu hans, frú Bryndísi, Guð-
mund Biríksson bæjarfulltrúa, Hann-
es Hafstein, Hilmar Thors, síra Jón
Halldórsson í Hítardal, foreldra
Ársæls Árnasonar kafara, Tryggva
Gunnarsson og Theodór Jakobsson,
en eitt í minningu 'lifandi manns,
síra Friðriks Friðrikssonar.. Versl-
unarskólanemendur frá 1938 hafa
gefið eitt herbergi og Fjelag ist.
kvenstúdenta og S. Kampmann lyf-
sali i Hafnarfirði tvö, sem kven-
stúdentar eiga að sitja að. Sigurð-
ur Árnason frá Höfnum gaf og eitt
herbergi, en Kveldúlfur, Olíuversl-
un íslands, S.Í.S. og Útvegsbank-
inn sitl herbergið hver.
Þrjú herbergi hafa verið gefin,
Framhald á bls. 15.
Vigfús Guðbrandssort, klæð-
skerameistari, vavð 60 ára 5.
þ. m.