Fálkinn - 24.09.1943, Blaðsíða 3
FÁLKINN
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
fíitstjóri: Skúli Skúlason.
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Baftkastr. 3, Reykjavík. Simi 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
Blaðið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSpren/.
Skraddaraþankai.
V
í blaSinu Vísi er Hörður Bjarna-
son bæjarskipulags'fræðingur að
byrja að skrifa um skipulagsmál
Reykjavíkur og mun hann ræða
málið bæði frá sjónarmiði l'egurð-
ar og jjcss sem hagfelt er. Þetta er
vel farið, þvi að svo mikill ambögu-
háttur hefir ríkt í þessum efnum
hjer í sjálfum höfuðstaðnum að raun
er að. Og gott að Hörðúr skyldi
veljast til þessa, þvi að hann hefir
sýnt það áður, að hann er maður
smekkvís og blöskrar sinnuleysið,
sem ríkjandi er í þessum málum.
Hjer á þessum stað hefir við og
við verið vikið að þessum málum
og drepið á þörfina sem á þvi er,
að lijer bindist ráðandi menn —
en það eru í þessu efni allir hús-
eigendur í bænum — samtökum um
að hætta að tilbiðja afkáraháttinn
og smekkleysið. Það má að vísu
segja, að mjög hafi breyst til batn-
aðar í þessu lilliti á síðari árum,
síðan fleiri sjerfræðingum í húsa-
byggingum varð á að skipa, en þó
má ýmislegt að síðari verkum finna,
og svo er það mikið verk að bæta
fyrir eldri syndir. Við fordæmum
aðgerðir sveitabænda, er þeir reisa
náðhús á traustum steinsteypu-
grunni beint fyrir framan bæjar-
dyrnar hjá sjer. En er sumt betra,
sem aðhafst er hjer í Reykjavík?
Á hverju ári eru bygð hús hjer,
sem bersýnilega verða Þrándur í
gölu framtíðarskipulags gatna í
Reykjavík. Hjer er leyft að byggja
smá hús og stór i sömu götunni, svo
að húsaröðin verður eins og tann-
garður í manni,’ sem mist liefir aðra
eða þriðju hverja tönn. Og þetta eru
steinhús, sem því miður geta enst
margar aldir. Það gerði minna til
meðan bygt var úr timbri, þvi að
þau hús fyrnast fljótt eða brenna.
En þær verða ljótur minnisvarði
um smekk Reykvíkinga á öndverðri
luttugustu öld sumar þessar smeklc-
leysur og vitleysur, sem þeir hafa
steypt í stein.
Annars er það undarlegt livernig
smekleysið og andhælisháturinn hef-
ir náð að festa rætur hjer, þvi að
hitt vita allir, að Reykvíkingum er
mjög sýnt um að fegra og prýða hi-
býli sín hið innra. Maður rekur sig
svo oft á afkáralega bygð og afkára-
lega sett hús, en þegar inn er komið
blasa við vistlegar stofur. Það er
sagan um kölkuðu grafirnar — en
öfug þó.
Ný íramhaldssana.
Það er engum vafa bundið, að
þessir drengir, sem Iiafa gefið sig
fram til þessarar vinnu, hafa gagn
af þvi — og flestir gaman, eftirá.
Það hefir verið hörnmlega vanrækt
á mörgum heimilum, að lialda börn-
unum til vinnu og láta þau læra
sem flesta vínnu. Því er sem er:
að svo mörg börn Ienda í hálfgerðij
og algeru iðjuleysi, sem getur haft
áhrif á allan æfiferil þeirra. Sum
lieimili hafa ekki tök á að koma
börnum sínum i sveit. En eru ekki
næg verkefni nærtæk hjer, sem
hæft gætu börnum. Bærinn á mik-
ið óræktað land hjer i kring. Það
gæti verið skemtilegur og nytsamur
SJÚKRAFLUTNINGUR' í FLUGYJELUM.
/ styrjöldinni í Afríku voru flugvjelar mikiff notaðar til þess
aff flgtja særffa menn sem þurftu bráðrar læknishjálpar viff.
Þessar flugvjelar voru og notaffar tii þess aff flgtja vistir til
hersins. Ýmsar tcgundir vjela voru notaffar til þessara fiutn-
inga, frá meðalstórum upp í stærstu flugvjelategundir. Hjerna
sjást særöir menn í Hudson-flugvjel, en hún flggur um 3000
km. og er mikiff notuff til strandgæslu, og hefir um 400 km.
hraöa. Hudson er tveggja hreyfla flugvjel.
Unglingar í Hitaveitunni
Þeir, sem leið hafa átt um sumar
götur bæjarins í sumar, þar sem
ræsi fyrir hitaveitupípur liafa ver-
ið steypt áður en fylt aftur, hafa
eflaust tekið eftir drengjum um ferm
ingaraldur eða jafnvel yngri, sem
hafa verið að moka ofan af ræs-
unum. Jarðvegurinn' er að vísu
miklu auðveldari viðfangs á þessum
stöðum.en ógrafinn væri, en þó er
samt æði víða svo, að eigi þarf síð-
ur að beita liakanum en skóflunni.
Drengirnir skiftast á um að nota
er fróðlegt að sjá hve misjafnir þeir
eru að dugnaði. Sumir fara sjer
hægt og vinna með hangandi hendi.
En aðrir liamast. Sá, sem þetta ritar
En aðrir hamast. Sá, sem þetta ritar
hafði gaman af að horfa á þrjá
stráka úr svona vinnuhóp hjerna um
daginn. Þeir unnu eins og berserk-
ir og hjeldu svo vel áfram, að marg-
ur fullorðinn maðurinn liefði mátt
af þeim læra. Aðrir voru ónýtari,
og á sumum þeirra mátti sjá, að
þá skorti krafla. Er það ekki nema
eðlilegt, að drengir, sem aldrei hefir
verið haldið til vinnu, skorti þrek
og æfingu, ef þeir eiga að fara að
vinna að moldarmokstri og urðar-
pjakki.
skóli l'yrir börnin, að fá að læra
ýmsar greinar jarðræktar, undir
stjórn fróðra manna og góðra kenn-
ara, sem sýnt væri um að auka á-
huga unglinganna fyrir ræktun jarð-
arinnar, og gætti þess að börnun-
um væri ekki ofgert. Slíkur skóli
yrði unglingunum betra og hagnýt-
5jra vegarnesti en margt af því,
sem verið er að troða í þau í skól-
unum, og betri hreyfing en nokkur
leikfimi. Hjer á myndinni (sem er
tekin af U. S. A. Signal Corps sjest
drengjaflokkur í hitaveitunni á
Hverfisgötu.
Sagan, sem hefst meö ársfjórff-
ungsskiftunum, í næsta blaffi Fálk-
ans, er eftir franska höfundinn
Georges Simenon og heitir ,,Flæmska
húsið". Fálkinn hefir einu sinni áð-
nr birt sögu eftir Simenon, sem
hlaut afar miklar vinsældir og þótti
„enda of snemma", en þessi nýja
saga hans er ekki síðri.
Aðalpersónan er sú sairia og í
sögunni, sem blaffiff birti áffur:
Maigret, lögreglufulltrúinn, beljak-
inn, sem Simenon hefir gert að
einskonar Sherlock Holmes Frakk-
lands. Hann er beðinn um aö koma
til bæjarins Givct á landamærum
Frakklands og Dclgiu, til þess aff
grafast fgrir alvarlegt mál, sem þar
er á ferðinni. Ung, fátæk stúlka
liefir horfiff. Hún hefir fyrir þrem-
ur árum átt barn meff syni efnaffra
hjóna i bænum, og vill giftast hon-
um, en liann er áður heitinn lækn-
isdóttur, sem fjölskylda hans vill aff
hann eigi. Þessi fjölskylda er belg-
isk, og Frökkunum í bænum er illa
viff hana. Fellur grunur á hana um,
aff hún muni hafa komiö horfnu
stúlknnni fyrir kattarnef.
Þarna eru engin sönnunargögn,
til effa frá. Og Maigret sjálfum ligg-
ur við aö gefast upp.
. .Fylgist vel með sögunni frá byrj-
un, og notiff tækifærið — aff nú
•’ ársfjórðungsskifti — til þess
að gerast áskrifendur blaðsins.
Fimm stærstu sigarettuframeið-
endur í Englandi hafa gert með sjer
samkomulag og skiftast á afurðum
sínum, til þess að spara flutnings-
kostnað. Er talið að sölufyrirkomu-
lag það, sem fjelögin hafa tekið upp,
spari um 46% á flutningi á járn-
brautum, eða sem svarar 12 miljón
tonn-kílómetra á ári.
Drpkkiö Egils-öl
•:*»%**