Fálkinn - 08.10.1943, Blaðsíða 4
4
F A L K I N N
SCOTLAND YARD
1. STARF HANS OG SAGA
Effir John Fischer
ast og fyrirskipanir til sömu
stöðva.
Ekkert markvert ber við á
þeim 1813 ferkílómetrum, sem
London hin meiri (þ. e. London
með úthverfum og nágrenni)
nær yfir, án þess að það berist
til Scotland Yard innan fárra
mínútna eða jafnvel sekúnda.
Og í öllum þessum stofum, sem
tilkynningarnar berast inn í,
eru menn á verði, sem ýmist
segja til um hvað gera skuli,
eða senda málið til þeirra aðila,
sem sjerstaklega eiga um það
að fjalla.
Á friðartimum snúast flestar
þessar tilkynningar um glæpi,
sem drýgðir hafa verið, eða um
grunsemdir á því, að glæpur
hafi verið drýgður, slys, elds-
voða og því um líkt. En þegar
styrjöld dynur á koma alt í
einu mörg fleiri mál til greina.
Þegar loftárásir eru gerðar á
London berast Scotland Yard
látlausar tilkynningar um slys
og um hversu skemdirnar hafi
orðið umfangsmiklar, hvar
kviknað hafi í, hve margir hafi
farist, hvar umferð hafi tepst
og svo framvegis. Og þó ekki
sje verið að varpa sprengjum
T7YRIR meira en heilli öld var
einn. af húsagörðunum í
Whitehall Palace í London — en
þar var forðum aðsetur enskra
konunga — kallaður Scotland
Yard, eða „Skotagarður“. Þegar
borgarlögreglan í London stofn-
aði sjerstaka rannsóknardeild
sakamála árið 1842, fjekk deildin
liúsakynni í þeim liluta hallar-
innar, sem vissi út að þessum
garði, og þannig fjekk deildin
nafnið „Scotland Yard“ í með-
vitund almennings og þetta nafn
fjekk svo ríka liefð, að þegar
aðalstöðvar lögreglunnar flutt-
ust á rúmbetri stað í nýrri bygg-
ingu, skamt frá Westminster
Bridge, árið 1890, hjelst gamla
nafnið, Scotland Yard, eigi að
síður áfram.
Hinn nýi Scotland Yard er nú
í þrem stórum húshvirfingum,
sem bygðar eru árin 1890, 1905
og 1940.
Nú skulum vjer fyrst heim-
sækja „taugakerfismiðstöð“ þess-
arar stofnunar, en hún er í f jölda
herbergja, þar sem tilkynning-
ar berast allan sólarhringinn frá
200 lögreglustöðvum í umdæmi
Lundúnaborgar; en þaðan ber-
Fingrafarasjerfrœðitujiir að taka fi ujruför af manni, sem settur hefir
verið i fangelsi, grunaður um glæp. Fingur sakborningsins sjást l
hœgri lófa sjerfræðingsins.
Hjer sjest einn af starfsmönnum Scotland Yards að skoða fingraför í
smásjd.
er nóg annað efni til þess að
tilkynna Scotland Yard (t. d.
brot gegn myrkvunarfynrskip-
unum, tjóðurflugbelgir, sem
slitnað hafa upp, fangar, sem
hafa strokið o. s. frv.). Sumt af
þessum upplýsingum á að fara
til annara stofnana, svo sem
hermálaráðuneytisins, flota-
mála- eða flugmálaráðuneytis-
ins eða til annara ráðuneyta,
en maðurinn, sem tekur við til-
kynningunni í Scotland Yard,
verður að vita upp á hár hvort
tilkynningin á að sendast áfram
og hvernig.
„Upplýsingaskrifstofan“ er
stærst af þessum skrifstofu-
deildum í Scotland Yard. Flest-
ar tilkynningarnar koma með
talsima eða fjarritara. Kunn-
.'.stu talsímanúmerin í London
eru 999 og Whitehall 1212. —
999 er númerið, sem almenn-
ingur notar, þegar hann vill ná
fljótlega í lögregluna. Þetta
númer var valið vegna þess, að
það er svo þægilegt að ná því
á símaskífunni í myrkri. Það
gefur beint samband við Upp-
lýsingaskrifstofuna og slítur
öllum millisamböndum.
Þegar dyrnar að Upplýsinga-
skrifstofunni eru opnaðar blas-
ir þar við fjöldi borða með upp-
dráttum og á þeim sjást á víð
og dreif svartar tölur, eins og
taflmenn á borði. Hver þessara
uppdrátta er af ákveðnum
hluta borgarinnar og liver „tafl-
maður“ táknar lögreglubifreið
og sýnir hvar hún er stödd. Bif-
reiðarnar, sem hafa einkennis-
búinn lögreglumann við stýr-
ið óg eru einkendar lögregl-
unni, eru sýndar með kringl-
óttum tölum. En aðrir vagnar,
sem hafa óeinkennisbúna lög-
reglu innanborðs eru sýndir
með marghyrndum tölum. Allir
þessir vagnar geta tekið á móti
loftskeytum beint frá Scotland
Yard og ennfremur frá öllum
hinum smærri lögreglustöðvum,
víðsvegar um borgina. I raun-
inni getur embættismaðurinn á
Scotland Yard lalað við allar
sínar 85 undirstöðvar samtím-
is. En við 23 helstu undirstöðv-
arnar er einnig fjarritarasam-
band.
Ennfremur eru um alla borg-
ina símaturnar þar sem hægt
er að síma á lögreglustöðina,
bláir á litinn til aðgreiningar
frá símaturnum póst- og sima-
málastjórnarinnar, sem eru
rauðir. Þegar talsímatækið er
tekið upp á þessum stöðum er
óðar komið samband við næstu
lögreglustöð. Lögregluþjónarnir
nota -einnig þessar talstöðvar
sjálfir til þes að láta stöð sína
vita af sjer og senda henni til-
kynningar, þegar þeir eru á
verði, og eins leita þeir sjer þar
húsaskjóls þegar þeir mega taka
sjer hvíld. Efst á turninum er
ljós, sem hægt er að gera marg-
falt sterkara, þegar lögreglu-
þjónninn þarf að ná í hjálp
manna, sem framhjá ganga.
Fyrir tilverknað þessara marg-
víslegu hraðvirku tækja er hægt
að handsama á ári þverju um
4000 manns, sem ella mundu
sleppa.
Önnur sjerkennileg stofa á
Scotland Yard er „Uppdrátta-
stofan“. Þar blasa hvarvetna
við uppdrættir í stórum mæli-
kvarða, alsettir smáflöggum,
mislitum títuprjónum og öðrum
dularfullum merkjum. Þessir
uppdrættir eru til margra hluta
nytsamlegir. Einn aðaltilgang-
urinn með þeim er sá, á ófrið-
artímum, að hafa jafnan örugt