Fálkinn - 28.10.1943, Blaðsíða 8
8
F A L K I N N
INNEIGNIN
Þjer eruð frjáls ferSa ySar
livert sem ySur fýsir — þessi
töfraorS voru sögS í skrifstofu-
fangelsisins einn fagran morg-
unn. Inn í sólbjarta lcyrS skrif-
stofunnar hljómaSi fuglakvakiS
aS utan eins og lokkandi loforS
um alt þaS, er í vændum var
„úti“.
Prosper hafSi setiS tíu ár í
fangelsi fyrir manndráp. Nótt
eina fanst liann á einum liafn-
arbakka Lundúnaborgar, ataS-
ur blóSi. Örskamt frá honum
lá hattur og stafur Jules fjelaga
hans. Hann var ákærSur fyrir
aS hafa drepiS Jules og kastaS
líkinu í Thames. Dómur fjell í
málinu og hann hlaut tíu ára
fangelsisvist — mótmæli hans
og fullyrSingar um algert sak-
leysi komu honum aS engu
haldi, enda tókst honum óhönd-
uglega aS bera hönd fyrir höf-
uð sjer. Konan hans Ijest í upp-
hafi málaferlanna og þessi ást-
vinarmissir ásamt morðákær-
unni lamaði sálarþrek hans og
ruglaði dómgreind hans.
Hann var fyrirmyndar fangi í
fangelsinu. Er leitað var um álit
hans um rjettarhöldin og dóm-
inn, var hann vanur að rjetta
vísifingur annarar handar aula-
lega upp í loftið og segja: Mjer
er það ráðgáta. Jeg ræð hana
þegar jeg losna. — FangaverS-
irnir álitu hann smágeggjaSan
en skaSlausan.
Nú opnuSust járngrindur fang
elsisins einar af öðrum fyrir
Prosper og að lokum hið ram-
gera fangelsishlið. — Prosper
var frjáls rhaður á ný. Á járn-
brautarstöð fangelsisþorpsins
var honum sagt aS lest færi til
Lundúna eftir þrjár klukku-
stundir. MeSan hann beið lest-
arinnar sat hann þar á bekk i
sama farinu og tautaði í sífellu
fyrir munni sjer einhverjar
sundurlausar setningar. Braut-
arverSirnir hentu gaman að
honum.
Löng nótt í skröltandi og
skuggalegum þriðja farrýmis
brautarklefa — svo rann lestin
inn í Cliaring Cross-brautarstöS-
ina i sama mund og slökt var
á götuljósunum og grátt morg-
unrökkriS tók viS. Prosper gekk
út úr brautarstöðinni í hópi
brautarverkamanna án þess að
mikið bæri á. Hann sat lengi
í lítilli veitingakrá í nærliggj-
andi götu og blaðaði í leiðarvísi
Lundúnaborgar. Hann skrifaði
nokkur heimilisföng niður hjá
sjer.
Daginn og þann næsta dag
flakkaði hann á milli þessara
heimilisfanga og spurðist hví-
vetna fyrir um eitthvað.
Einstöku sinnum tylti hann
sjér á bekk í einhverjum garði
borgarinnar, starði hjárænu-
lega út í bláinn og talaði eitt-
livað svo óhugnanlega við sjálf-
an sig aS börnunum í kring
stóð beygur af honum. Hann
hjelt þó jafnan að vörmu spori á
stað aftur, geklc liratt og seiglu-
lega og laut höfði, rétt eins og
viltur raklci, sem rekur þefslóð
heim til sín.
Gestgjafinn í Matissedcaffi-
húsinu í Whitechapel var bæði
væskilslegur og horaður, en
með heljarmikið svart yfir-
skegg; liann stundaði ólöglegt
veðmálaprang við veðreiðarnar,
seldi eiturlyf á laun, en rak auk
þess hina óskammfeilnustu ok-
urlánastarfsemi.
Kvöld eitt, er hann var að
loka veitingastofu sinni og þjón-
arnir tveir, beljakar að vexti,
voru þar einir inni, kom ungur
maður æðandi inn fyrir, fölur
og andstuttur af örvæntingu. '
— Herra Matisse — ávísunin,
sem jeg fjekk yður til trygging-
ar fyrir 200 shillingunum, sem
þjer lánuðuð mjer, var ekki
mín eign. Jeg tók hana trausta-
taki á skrifstofunni og nú kem-
ur húsbóndi minn, sem jeg átti
ekki von á fyrr en eftir hálfan
mánuð, heim í fyrramálið.. Þjer
sögðuð mér að með 200 shillinga
handa á milli gæti jeg þjenað
offjár við veðreiðarnar. Fáið
mjer nú ávísunina aftur, herra
Matisse.
— Ertu með peningana?
— Mig vantar aðeins 27 shill-
inga.
— Þá skaltu leita annað en
til mín. Farðu út!
— Herra Matisse! Jeg sver
það að jeg skal greiða það sem
á skortir! Fáið mjer ávísunina
aftur, herra Matisse. Það vant-
ar ekki nema 27 shillinga — ef
jeg fæ hana eklci aftur full-
vissa jeg yður um það, að jeg á
einskis annars úrkosti, en að
fleygja mjer í-------
— Nei!
Vesalings unglingurinn hrökl-
aðist kjökrandi út í náttmyrkr-
ið.
Þjónarnir kvöddu báðir. —
Góða nótt, herra Matisse, góða
nótt.
Að baki þeim fjellu járnhlíf-
arnar að gluggum og dyrum
með þrumugný. Gestgjafinn
hjelt sig einan eftir í kránni,
en er hann hafði læst dyrun-
um og sneri sjer við til þess að
slökkva Ijósin yfir diskinum, sá
hann aS maSur sat viS eitt borS-
ið.
— HvaS er þetta, hafið þjer
ekki veiít því atliýgi, að það er
búið að loka. HvaS viljið þjer?
Maðurinn leit upp. Það fór
hrollur um gestgjafann og hann
hörfaði aftur á bak upp að
veggnum; varir hans blánuðu
og hann stóð á öndinni.
Maðurinn við borðið teygði
liandlegginn í áttina til hans,
eins ög óargadýr, sem rjettir
hrammana eftir bráð.
— Það er sem þjer sýnist —
það er Prosper, sem heimsækir
þig. Þú hefir furðu lítið breyst,
Jules. — Mjer hefði nægt það
eitt að heyra þig tala við vesal-
ings drenginn áðan, til þess að
þekkja þig aftur. Það var reynd-
ar enginn leikur að finna þig
aftur —- þú breyttir um nafn
og svo hefir þú talið þig óhult-
an í þessu skuggahverfi. — En
þar skjátlaðist þjer; hjer er
jeg nú komin, Jules góður, og
við eigum ýmsar sakir og þær
elcki góðar óuppgerðar. — Nei.
vertu kyrr þarna sem þú ert —
hver veit nema þú geymir
skammbyssu í peningaskúff-
unni. Það gæti ruglað reikn-
ingsskilin, því jeg liefi ekki
nema hnífinn hjerna. Sjáðu,
jeg legg hann hjerna á borðið.
— Ef þú vilt fá peninga
Prosper, þá skal ekki standa á
mjer.
— Bíddu hægur. Jeg trúði
þjer fyrir aleigu minni. Þú tald-
ir mjer trú um að þú gætir lát-
ið þá fá góðan arð og jeg þurfti
á mildum peningum að halda.
Sjúkravist konunnar minnar
var kostnaðarsöm. Þú sveikst
mig. Þú ætlaðir að laumast á
brott með aleigu mína, en jeg
hafði hendur í hári þjer og við
börðumst á fljótsbakkanum.
Þjer skrikaði fótur og þú fjellst
í liöfnina. Eða Ijestu þig kanske
detta? Jeg var ákærður fyrir að
hafa drepið þig og jeg gat ekki
afsannað þá ákæru. Vesalings
konan mín dó án þess að jeg
fengi að sjá hana aftur. Þú gætt-
ir þess að láta sem minst á þjer
bera og Ijest það gott heita, að
jeg hefði drepið þig. Þjer hent-
aði það betur, að jeg væri
geymdur innan fjögra veggja.
Það yar handhægast að þegja,
til þess að leyna þínum eigin
glæp og fulllcomna liann — þú
sast að peningunum minum —
hefir þjer eklti leiðst það að jeg
skyldi ekki vera hengdur?
Nú tók við hræðileg þögn. 1
fjarska lieyrðist glamra í spor-
vagni. Jules ætlaði að segja eitt-
livað, en tungan loddi við góm-
inn. Þó fjekk liann að lokum
stunið upp því, er honum lá á
hjarta.
— Prosper, jeg er reiðubú-
inn að gera alt, sem í mínu valdi
stendur til þess að bæta fyrir
það, sem jeg liefi gert á liluta
þinn — jeg hefi næga peninga
á mjer. Jeg lána út peninga.
Það voru fjögur þúsund, sem
þú fjekst mjer í hendur, með
vöxtum verða það 7 þúsund.
— Jeg liefi þau lijerna!
— Það var ekki sem verst!
— Gott og vel, rjettu mjer þau!
Þakka þjer fyrir skilvísina.
Prosper vafði seðlana vel
saman og stakk þeim í innri
vasann á jakkanum sinum.
— En þar með er ekki öllu
lokið, Jules góður, sagði hann
því næst. Við eigum ennþá eftir
að jafna svo lítið — fangelsis-
vistina, hún var hræðileg, hún
var pýning! í tíu ár liefi jeg
orðið að þola hana þín vegna!
Jeg er elcki viss um að geð mitt
liafi með öllu staðist þá eld-
raun — þess vegna er jeg með
svo lítið handa þjer — hjerna!
Rýtingurinn flaug í boga úr
liendi Prospers og staðnæmdist
í brjósti Jules. Þorparinn greip
andann á lofti, reyndi að lialda
jafnvæginu með því að grípa í
diskinn, en sópaði niður glös-
um og flöskum uns hann fjell
sjálfur um koll í brotahrúguna
á gólfinu. Það korraði snöggvast
i honum eins og manni, sem
skolar háls, svo lá hann graf-
kyrr og þögull.
Þá opnaði Prosper götudyrn-
ar. í sömu andránni fóru tveir
lögregluþjónar fram lijá á reið-
hjólum. Hann kallaði á þá. —
Gátan er ráðin. Jeg hefi þegar
setið tíu ár í fangelsi fyrir að
myrða þennan mann. Svo að jeg
átti þetta inni hjá þjóðfjelag-
inu. í þetta sinn getur enginn
rjettur dæmt mig til útlála. —
Rjettvísin krefst naumast tvö-
faldrar skuldagreiðslu!
Gerist
áskrifendur
Fálkans