Fálkinn - 17.12.1943, Blaðsíða 34

26 JÓLABLAÐ FALKANS 1943
Hallgrímur JúnassDn:
í RÍKI ÖRÆFANNA
Úr Kerlingarfjöllum. Loðmunur t. v. og Ögmiindiir t. h.
Ljósm.: Þorst. Jósepsson.
Við erum. á ferð norður á
Hveravelli, allmargir farþegar
í 18 marina bifreið og á veg-
um Feriðafjelags Islands. Að
aflíðandi hádegi var farið af
stað úr höfuðstaðnum, og eftir
stutta viðdvöl hjá Gullfossi er
haldið á öræfin.
Uppi á Bláfellshálsi er stað-
næmst um stund og litast um.
Hálsinn er þröskuldur á mót-
um tveggja veralda. Þegar yfir
hann er komið hverfa bygða-
löndin sjónum ferðamannsins
og öræfin upp af þeim. En um
leið sjer inn í nýjan heim —
inn á Kjalveg og niður á Hvít-
árvatn.
Það er ekki ætlun mín í
þessari ritgjörð, að reyna að
flytja neina fræðilega lýsingu
af þessum slóðum. Hana geta
menn lesið í Árbókum Ferðafje-
lags íslands. Það eru einungis
liugleiðingar mínar sundurlaus-
ar og að mestu bundnar við
fyrstu ferðina norður á Kjal-
veg.
Jeg sagði að af hálsinum sæi
inn í tvo heima. Það er að vísu
erfitt að gera þess Ijósa grein,
hvað það er, sem gerir þá svo
ólíka. Jeg finn það bara, hefi
það meira á tilfinningunni en
i ljósri vitund.
IJjer, norðan við hálsinn, er
maður umluktur öræfunum á
allar hliðar, svo hvergi sjer út
yfir. Jöklarnir miklu, Lang- og
Hofs-jökull, liggja að þessu
svæði, sinn til hvorrar handar.
En suðvestan til i þessum sjer-
kennilega fjallaheimi er eitt
liöfuðeinkenni hans og fegursla
djásn: Hvítárvatn. Eins og silf-
urblikandi flötur liggur það
langt niðri, af bálsinum sjeð, í
órofa tengslum við uppruna
sinn, jökularmana báðum meg-
in við Skriðufell.
I norðaustri glampa Kerl-
ingafjöllin í aftanskininu, ein-
stök fjallaþyrping suðaustan
við Ilofsjökul.
En hjer er ekki langt tóm til
athugana. Enn er löng leið eft-
ir og ekki tjóar að tefja úr
hófi fram.
Við höldum áfram niður af
hálsinum og norður á bóginn.
Það er rjett farið að bregða
birtu. Skýjaslæðan í austri
dekkist og fjöllin umhverfis
fá skærari form og línur. Þau
verða dimmri og húmblárri
undir kvöldið.
Nú sjest Hvítárvatn langt að
Jjaki, í suðvestri, eins og stál-
grár, fægður málmur með
dökkar skuggarendur inn við
blágræna sporðstalla skriðjökl-
anna og undir fjallahlíðunum
norðvestan við það.
Gististaðurinn nálgast, því
miður, er mjer næst skapi að
hugsa.
í kveld vildi jeg lielst aka
áfram endalaust inn um þessa
töfrum mögnuðu fjallaauðn.
Það er ólýsanleg svalandi unun
að ferðast um ríki öræfanna.
Og hjer rennur vagninn áfram
eftir vegi, sem er einn sá greið-
færasti á allri leiðinni frá Rvílc.
Bláfell er að hverfa í suðri
inn í kveldhúmsins mjúlcu
móðu. Skriðufellið rís hátt og
linarreist fram úr jökuljaðrin-
um, er nístir það í lielgreipum
og sýnist leita þess- eins að
hrinda því fram í vatnið. En
fellið hefir staðist fangbrögð
hins hvíta jötuns, þótt sígandi
ístungurnar liafi rist djúp og
auðsæ för í skáhallar hlíðar
þess, f.ör, sem bera ekki ein-
ungis mætti íssins óræk vitni,
heldur sýna og hversu jökul-
armarnir liafa lækkað og geng-
ið saman seinasta mannsaldur-
inn.
Norðan við vatnið tekur við
lág fellbunga, sem lieitir Hrefnu-
búðir, þar sem Hrefna tröll-
kona bjó í einbýli, gegnt manni
sínum Bergþóri í Bláfelli. Þá
sjer á ávalan fjallsháls, sem
Baldheiði heitir, en litlu norð-
ar skagar Hrútafell, liátt og
tröllslegt fram úr jökulbung-
unni.
Fram undan er Kjölur, breitt
og flatt hálendisbelti milli jölcl-
anna með nokkur einstök fell
eins og Kjalfell, Rjúpnafell og
Dúfunfsfell. Hver melaldan tek-
ur við af annari. Nýja og nýja
útsýn gefur til þriggja átta. Við
nálgumst vatnaskilin milli norð-
ur- og suðurlands.
Alt í einu slær logarauðri
tungu upp um ávala frera-
bungu Hofsjökuls. Kveldsólin
er að ganga fyrir norðaustur-
hornið á Langjökli og hverfa
einhversstaðar langt í vestri,
bak við víðlendur íslenskra ör-
æfa. Endalausa hásléttuna ber
skýrt upp við bleikgult belli
kveldroðans. Yst við sjónhring-
inn í norðri rís keilumynduð
fjallnípa í aftanglóðinni. Það
er Mælifellslinjúkur í Skaga-
firði.
Norðurland er að heilsa.
Hvitúrvatn með Skriðufelli og nyrðri falljöklinum i baksýn.