Fálkinn - 11.07.1947, Blaðsíða 9

FÁLKINN
9
væri koniinn á vonarvöl og far-
inn aÖ leita sér atvinnu — sem
barbyrlari, farmiðasali, dyra-
vörður eða eitthvað annað. Að
hvaða gagni kæmi það lionum
þá að liafa séð þetta allt fyrir og
þagað yfir öllu?
Góður matstaður! — Hvilík
hræðileg kaldhæðni. Þegar eitr-
aður- matur var borinn á horð!
„Bófarnir eru miklu æruverð-
ari menn,“ sagði Ezio eill kvöld-
ið. „Þeir skjóta manninn, og'
svo er það búið. Maður veit að
minnsta kosti tivar maður hef-
ir þá. Skilurðu lrvað ég: meina?
„Ætli ekki það!“ sagði Mario.
Þetta voru einmitt hans hugs-
anir.
„Það er hara þetta, að með
þéssu móti ná ekki lögin lil
mannsins. Heilhrigðisfulltrúinn
getur ekkert gert því að engar
sannanir eru fyrir hendi. Það
væri öðru máli að gega ef tiann
liefði látið rottueitur í matinn
— og þó hefði það verið miklu
heiðarlegra, það veil sá sem
allt veit.“
Stundum var Mario að vetta
því fyrir sé'r hvernig hann
væri viðtals, þessi Grikki. Hann
sá hann við og við, stór ná-
ungi, ábúðarmikill og: með lítið
yfirskegg. llann var enganveg-
inn aðlaðandi, en liinsvegar
ekki lieldur ímynd hotnlausrar
spillingar. En liver gat dæml
manninn eftir útlitinu einu?
Stundum á kvöldin, þegar
hörnin sváfu og hann og Mat-
hilda voru að húa sig undir að
fara í háttinn, kom það fyrir
að Mario sagði upp úr eins
manns hljóði: „Eg held ég verði
að skreppa sem snöggvast niður
í veitingasalinn.“ Og svo fór
liann krókaleiðir ofan, bara til
þess að rýna inn i dimma glugg-
ana á veitingastofu Grikkjans,
sem lokaði klukkan tíu. Mai’io
sá hillurnar, borðin, kaffivélina
og peningakassann i hálfrökkr-
inu. Ilið ytra lcit þetta alll ó-
sköp sakleysislega út, en undir
vfirborðinu, þarna Ijak við, var
eldhúsið og kæliskápurinn, sem
lilaut að vera felustaður möts
og rotnunar, seigdrepandi eit-
ur. Hann liitnaði allur at' geðs-
hræringu. Hann lieí'ði getað
hrópað liátt: „Etið ekki þarna
— maturinn er eitraður!“
Yæri það ekki hetra i raun
og veru, gestanna vegna, að
láta skríða lil skarar? Rottueit-
ur var mildu heiðartegra
nokkrar kvarnir á ketið og ein
i kaffiheitinn, svo að þeir
gerðu sér ljóst í eitl ski]jti fyrir
(")11 og áður en það vrði of seint,
hverskonar staður þetta var.
Hann þekkti sjálfan sig ekki
aftur þégar hánn laumaðist út
Buchenwald-félagar.
Fyrrver. fangar í Buclienwald
minntust nýlega í París frelsun-
ar sinnar úr prísund Þjóðverja,
cn síðan voru liðin rétt tvö ár.
Einn liður minningarhátíðarinn-
ar var það? að tveir fvrrverandi
Buchenwald fangar gengu eftir
Champs-Elysées með krans, sem
var lagður á leiði óþekkta her-
mannsins.
ui' dyrunum hjá sér klukkan
tvö um nóttina, með kringlótta,
gula öskjuna með rottueitri'in
i frakkavasanum. Haun var
ekki hetjudáðum vanur. Þeir
sigrar, sem hann hafði stundum
láúð sig dreyma um höfðu ver
ið miklu einfaldara eðlis og
ckki eins eftirtektarverðir, af-
horganir skuldarinnar við Luc-
iano, spegilskápurinn iil Mat-
hildu og notaða bifreiðin.
Hann gekk yfir Charter Slreel
og inn í húsagarðinn, sem eld
hús Grikkjans vissi að. Hann
g'ægðist varlega inn um glugg-
ann. Þar grilli hann i borð, tvo
hvíta stóla og ísskápinn. Hjarla
lians harðist taktfast og vakii
enduróm i öllum líkamanum.
Hann tók upp vasahnifinn sinn
stakk hlaðinu inn með glugga-
karminum og tókst að ná upp
li.espunni. Svo renndi hann upp
glugganum og skreið inn á horð
ið.
Hann lá um slund parna á
maganum, eins og hrædd fluga.
Hann fann að það var eitthvað
hogið við þctta: Það var gifur-
legl djúp milli hinna hágöfugu
hvata til þessa verknaðar og
hinna óvirðulegu stellinga hans
sjálfs. Það var ekki samboðiö
stórdáðum að skríða á magan-
um. Hann stundi og fór svo að
reyna að hreyfa sig áfram.
Honúm tókst að snúa sér og
komast niður á gólfið. Eins og
i dáleiðslu þuklaði hann hátt
og lágt á kæliskápnum, fann
lásinn og opnaði.
Nú sagði rödd: „Hvað ertLi
að vilja liingað?“
Hann varð ekki liræddur, eða
Frá Sarajevo. - Borgiii Sarajevo
í Júgóslavíu er þekktust fyrir
það, að þar urðu þeir atburðir,
er koniu heimsstvjöldinni fyrri
af stað eða flýttu a. m. k. fvrir
hsnni. En það var morðið á rik-
iserfingja Austurríkis, Fanz Ferd
inand. Annars er hærinn mjög
lyi kneskur útlits og múhameðsk-
ur hragur á horgarbúum. Hér
birtist mvnd frá hazar í Sarajevo
réttara sagt: hræðslan ágerðist
ekki, því að ]jað var ekki liægt.
Hann stóð þarna bara eins og
lamaður og var að hugsa um
hvernig Jóa litla mundi verða
innanhrjósts þegar hann færi
að selja blöð með mynd af
fÖður sínum í. Tveimur mynd-
um, annarri framan frá og liinni
á hlið, það var alltaf svo. Og
flibbalaus.
„Þú hlýtur að vera i hölvaðri
klípu ?“
Jú, það má nú segja, hugsaði
Mario með sér. í klípu sem eng-
inn getur hjálpað mér úr. Já,
ég hefi gert það. Eg hefi gert
útaf við mig. Hann sleppti
hendinni af kæliskápnum og
sneri sér í áttina sem röddin
heyrðist úr. Þar sat griðarstór,
náhvít vera á sófanum eða
kannske var það rúm. Hann sef-
ur þá í eldlnisiu, hugsaði Mario
með sér.
Það var eitthvað svo innilegl
og angurblitt í þessari tilhugs-
un að Mario vildi ekki missa
af henni. Grikkinn, morðing-
inn eiturbirlarinn, svaf í eld-
húsinu sínu einstæðingur og
bláfátækur.
„Langar þig í mat?“ spurði
röddin.
ttonuin tókst að kreista upp
úr sér: „Já!“
„Það er ekki um auðugan
garð að g?esja. Eg er illa stæð-
ur sjálfur."
Nú varð hljóð langa slund.
Veran í rúminu hafði hniprað
sig saman, höfuðið liékk og
húkurinn var máltlaus. Og nú
gekk það óti'úlega upp fyrir
Mario, að hann mætti fara á
hurt óhindraður, hinn mundi
ekki varna honum þess. Hann
færði sig úl að glugganum. En
veran kipptist við.
„Farð’u ekki. Eg er hræddur!“
Þetla ávarp lamaði Mario aft-
ur.
„Eg er liræddur við sjálfan
mig — livað ég' gæti fundið
upp á að gera við sjálfan mig.
Eg veit ekki tivert ég á að
flýja. Eg þarf að fá að tala við
einhvern. Heyrðu — veistu livar
Kalamata er?“
„Hver?“ hvíslaði Mario.
„Nei, enginn hver. Það er
staður i Grikklandi. Eg á konu
og tvö hörn þar. Eg vil komast
þangað aftur. Eg á ekkert eftir.
Enga peninga. Ekki fyrir húsa-
leigunni. Iíkki fvrir gasinu. Eg
hefi reynt að koma þessu á
laggirnar, en......
Mario heyrði að hann dró
þungt andann. Svo fór hann
að tala aftur, aðallega við sjálf-
an sig. Hann hyrjaði: „Að hvaða
gagni kæmi það?“ og svo sneri
hann inn á óskiljanlegt, fram-
andi tungumál.
„Það er vist hest að þú farir,“
sagði Grikkinn að lokum. Hann
var eins og vofa þegar hann
kom til Mario. „Þú skalt fá eitt-
hvað sagði hann og tók stórt
ketstykki úr ísskápnum. „Hér!“
Mario rétli fram hendurnar
eins og hann væri að taka á
móti harni í reifum. Grikkinn
fylgdi honum til dyra i myrkr-
inu og opnaði. „Það eru tvö
þrep niður,“ sagði hann. „Vertu
sætl!“
Stirður eins og trjámaður för
Mario þvert vfir götuna. Ðvrn-
ar að veitingasalnum hans voru
opnar. Hann þreifaði sig fram
að diskinum og lagði frá sér
böggulinn. Ezio glápti á lumn
og var að springa af forvitni.
Mario svaraði lionum engu.
Hann fleygði sér hara yfir ket-
stykkið og fór að hágráta.
a|c s|e s|e s|c a|c
Þeir voru að tala um konurnar
sínar og höfðu yfirleitt ekkert nema
gott að segja nm ])ær, en þó var
það eitt, sem annar þeirra hafði
að athuga: „Eini gallinn á konunni
minni er sá, að hún er alltaf að
biðja mig um peninga. Hún lætur
mig aldrei í friði með það. Frá
því að við vöknum á morgnana og'
þangað til seint á kvöldin, er alltaf
sami kliðurinn: „Peninga, peninga
peninga!" Þegar ég fer út eða kem
inn heyri ég síðast og fyrst „Pen-
inga“
„Það er leiðinlegt,' sagði hinn,
„veistu nokkuð hvað hún gerir við
alla þessa peninga. Hve mikið læt-
urðu hana hafa?“
„Eh - ég læt hana ekki hafa neina
peninga. En.........