Fálkinn - 16.01.1948, Page 8

8
FÁLKINN
Austur - álman
(Handritið að þessari
sögu fanns eftir lát höf-
undarins. — Athugull
lesandi sér, að ýmsir
skophöfundar síðari ára
hafa gerl sér far um að
stæla ,,Saki“).
Nkopleg liarmsaga cftir „Saki“
Það var í byrjun febrúar og
klukkan var að verða tvö, að
morgni til. Flestir helgar-gest-
irnir voru liáttaðir. Lucien
Wattleskeat liafði bara dregið
sig í blé inn i svefnherbergið
sitt, og hér sat liann við arin-
inn, þar sem eldurinn var að
brenna út, og var að gera upp
bridge-reikninginn sinn. Hann
sýndi að hann hafði grætt 78
sh. í spilum i tvö kvöld, og það
var ekki lítið, þegar þess var
gætt að spilað liafði verið um
raunalega lága bit. .
Lucien var ungur maður, sem
tók sjálfan sig talsvert liátíð-
lega, og menn sem ekki voru
glöggskyggnir misskildu þetta
og héldu að hann væi*i einn af
þessum ungu mönnum, sem
láta sér standa á sama um alll.
Ýmsar dömur, sem liann þekkti
voru á gægjum eftir laglegum
ungum stúlkum, sem væru hæfi
leg konuefni lianda honum —
en ekki tók hann sjálfur þátt
í þessari leit.
Þarna i lierberginu var dauf-
ur ilmur af blómlaukum og
dálilið sterkari lykt af brunnu
timbri. Lucien tók eftir hinu
síðara þegar liann liafði lokið
við bridge-reikninginn, og jafn
framt tók hann eftir að ekki
liafði verið brennt timbri á
arninum, enda var reykurinn
ekki þaðan.
Sterlcari reykjareimur kom
inn í herbergið þegar dyrnar
opnuðust augnabliki síðar og
Boventry majór — í náttfötum
og mjög æstur :— stóð á þrösk-
uldinum.
— Það er að brenna! hróp-
aði hann.
— Jæja, er það það, sem er
að? Og ég sem hélt að þér vær-
uð kominn til að rabba við mig
dálitla stund. Ef þér vilduð
loka hurðinni mundi ekki koma
svona mikill reykur inn hing-
að.
— Yið verðum eitthvað að
gera, sagði majórinn með sann-
færingu.
— Eg get ekki sagt að ég
þekki húsbændurna hérna,
sagði Lucien, — en ég geri ráð
fyrir að þeir ætlist til að við
verðum viðstaddir, þó að það
sé augljóst að það er ekki þessi
álma hússins, sem er að brenna.
— Eldurinn getur borist liing-
að, sagði majórinn.
— Jæja, við skulum þá fara
og líta á þetta, sagði Lucien,
— þó að það brjóti í bága við
lífsskoðun mína að eltast við
óþægindi.
— Eftir minni meiningu verð-
um við að bíta í súra eplið,
sagði Boventry.
— í þessu tilfelli, majór, er
það ekki okkar epli, eftir minni
meiningu, svaraði Lucien og
lokaði dyrunum vandlega á eft-
ir sér.
Oti á ganginum liittu þeir
síra Clore, vafinn í baðslopp
með austurleskum ísaumi, sem
ef til vill befði vakið athygli
við bænagerð i Maríu-dóm-
kirkjunni í Moskva, en var alls-
endis ósamboðinn ganginum
á ensku sveilasetri. En, eins og
Lucien sagði við sjálfan sig,
þegar eldur er uppi i liúsinu
getur fólk leyft sér Iivað sem
vera skal.
— Húsið er að brenna! sagði
presturinn í virðulegum pré-
dikunartón og með því lét liann
vita, að hann liefði gerst svo
lítillátur að taka eftir þvi að
eldsvoði var á ferðum.
— Eg held það sé 4 austur-
álmunni, sagði majórinn.
— Eg þykist vita að þetta sé
ný afleiðing liinnar óbilgjörnu
kvenréttindahreyfingar, sagði
presturinn, — persónulega liefi
ég ekkert á móti þvi að kon-
urnar fái kosningarrétt, jafn-
vel þó að sumir guðfræðingar
haldi því fram að þær hafi
ekki sál. En það væri einmitt
veigamikil ástæða til þess að
innlima þær i kjósendaliópinn,
svo að allir í þjóðfélaginu -—
bæði með sál og sálarlausir —
geti látið til sin heyra. Og á
því augnabliki sem ég er fylgj-
andi kosningarrétti kvenna þá
hefi ég vitanlega samúð með
þvi -áð þær beiti ofbeldi til
þess að knýja liann fram. Sem
meðlimur binnar stríðandi kirkju
mundi ég ekki vera sjálfum
mér samkvæmur ef ég tjáði
mig andstæðan því að konur
beittu harðneskju til þess að
ná kosningarrétti. En jafnframt
get ég ekki stilll mig um að
benda á, að þær konur, sem
beita ofbeldi til að ná kosn-
ingarrétti frá stjórn, sem and-
stæð er málinu, eyðileggja um
leið verðmæti þess, sem þær
eru að sækjast eftir og berjast
fyrir. Kosningarrétturinn er
einskis virði nema viðkomandi
geri sér það fyllilega ljóst, að
meirihlutastjórnir eru lausn
framtíðarinnar, en þessar upp-
reisnargjörnu konur liafa sig
allar við að sýna fram á, að
hver sá minnihluti, sem liefir
eldspýtustokk að vopni og fyr-
irlítur allar afleiðingar gerða
sinna, geti þröngvað fram skoð-
unum sínum og óskum í trássi
við alla meirihluta. Þær eyði-
leggja ekki aðeins sveitasetur
lieldur allt stjórnarkerfið með
því að ryðjast með liótunum
og spellvirkjum að kjörborð-
inu.
— Ættum við ekki að reyná
að hjálpa eitthvað til þarna við
brunann? sagði majórinn.
— Eg ætlaði einmitt að fara
að leggja það til, sagði prest-
urinn hátíðlega.
— Á morgun getur það orð-
ið of seint, eins og stendur í
auglýsingunum, skaut Lucien
fram í.
Þeir mætlu húsmóðurinni, frú
Gramplain, i anddyrinu.
— Guði sé lof að þið komið,
sagði hún. — Það er svo bágt
að treysta þjónunum þegar
svona stendur á. Maðurinn
minn er ekinn af stað til þess
að sækja brunaliðið.
— Símuðuð þér ekki til
brunaliðsins? sagði majórinn.
— Síminn er þvi miður i
austur-álmunni, svaraði bús-
móðirin, — og símaskráin lika.
Eldurinn er að eyða því núna
sem stendur. Þessvegna finnst
manni maður vera svo illilega
einangraður. Ef eldurinn hefði
komið upp i vesturálmunni
Iiefðum við getað notað sím-
ann, og þá væri slökkviliðið
komið Iiingað núna.
— En liinsvegar, skaut Luci-
en fram i, — hefði þá síra
Clore, Boventry majór og ég
sennilega farið sömu leiðina og
símaskráin fer nú. Eg held að
mér finnist betra að það fór
sem fór.
— Brytinn og flestir þjón-
arnir eru í borðstofunni, og
eru að reyna að bjarga málverk-
unum eftir Baeburn og mynd-
inni, sem við liöldum að sé
eftir Van Dyke, Iiélt frú Gram-
plain ál'ram, — og í lilla her-
berginu á fyrstu bæð, sem log-
arnir liafa nú einangrað frá
okkur, er blessunin hún Eva,
liún Eva litla með glólokkana!
Vill engin ykkar reyna að
bjarga henni?
— Hver er Eva með gullhár-
ið? spurði Lucien.
— Það er liún dóttir mín,
svaraði frú Gramplain.
-— Eg vissi ekki að þér ætt-
uð dóttur, sagði Lucien. — Og
mér finnst satl að segja, að ég
geti ekki lagt líf mitt í hættu
vegna stúlku, sem ég liefi al-
drei séð og ekki einu sinni
heyrt talað um. Þér skiljið mig,
það er ekki aðeins það að ég
meti lifið sem undursamlegan
hlut og mikils virði fyrir sjálf-
an mig, en ef ég týni lifinu
þá hefir ekki neitt annað þýð-
ingu framar, fyrir — — mig.
Eg þori ekki að gera ráð fyrir
að þér getið selt yður inn i að
allur heimurinn, eins og bann
er í dag — með Ulster-málið,
óeirðirnar í Albaníu, Kikuyo-
uppþotið, allar félagsmálaum-
bæturnar og lieimskautarann-
sóknirnar, — fjármálin, vís-
indastarfsemina og alþjóða her
væðinguna — allur þessi marg-
víslegi, þéttbýli og flókni heim-
ur •— öllu þessu lýkur fyrir
fullt og allt hjá mér á því
augnabliki sem ég dey. Það
kann að vera að hægt sé að
ná Evu út úr elÖinum og gera
liana að ömmu ljómandi fall-
egra karla og kvenna, en fyrir
mig mundi hvorki hún né af-
kvæmi hennar hafa meiri þýð-
ingu en snjórinn sem féll i
fyrra eða kolsýran í opinni
sódavatnsflösku. Og ef ég —
um leið og ég missti lýfið -—
ætti lika að vera ábyrgur fyrir
því að bæði liún og þeir, sem
eru mér persónulega óviðkom-
andi, kynnu líka að missa líf-