Fálkinn - 13.01.1956, Blaðsíða 3
FÁLKINN
3
Waller Cordt
Minnisstæð
nótt
Frederick Fleet á varðstöðu þessa
nótt. Hann starir út og náttmyrkrið
framundan stafni skipsins. Það var
kalt í veðri, en heiðskírt. og stjörn-
urnar blikuðu á himninum. Sjórinn
var spegilsléttur. Ymsir farþeganna
hafa jafnað til þess síðan, þegar sjó-
veður hefir horið á góma.
Þetta var fimmta nóttin i fyrstu
ferð skipsins til New York. Og þetta
var stærsta og íburðarmesta skip, sem
hyggt hafði verið. Um horð voru
þekktir auðkýfingar og hrókar sain-
kvæmislifsins. Meðal 190 fjöiskyldna
á fyrsta farrými var fólk eins og Jolin
Jacobs Astor fólkið, Guggenheims
fólkið, Wideners fólkið og Strauss
fólkið.
Þetta kvöld, 14. apríl 1912, var Fred-
erick Fleet þó ekki að hugsa um far-
þegana. Þegar hann tók við varð-
stöðunni var hann sérstaklega beðinn
að skyggnast eftir hafísjökum. Nú var
vat-ðstaðan á enda, og ennþá liafði
liann einskis orðið var — aðeins nátl-
myrkursins, kuldans og hvinsins i
reiðanum, þegar Titanic klauf gárur
Atlantshafsins með 22% sjómílu hraða.
En svo kom hann allt í einu auga á
eitthvað framundan kl. 11.40. Það var
ekki fyrirferðarmikið, á að giska á
stærð við tvö venjuleg borð. En það
stækkaði óhugnanlega. Hann greip til
aðvörunarbjölhinnar, tók svo símann
og hringdi upp í brú.
„Hvað sáuð þér?“ spurði róleg rödd
hinu megin.
„ísjaka, beint framundan," svaraði
Fleet.
„Þakka yður fyrir,“ var svarað
kurteislcga. Ekkert annað.
í 37 sekúndur sá Fleet ísjakann
nálgast óðfluga. En ekki beygði skipið
frá honum. Jakinn var um 100 fet á
hæð ofansjávar og gnæfði yfir stefni
skiþsins. Fleet bjó sig undir árekstur.
Á síðuslu sekúndu beygði stefnið á
'bakborða og ísjakinn rann meðfram
kinnungnum á stjórnborða. Fleet
fannst, að þarna hefði luirð skollið
nærri hælum.
Niðri í borðsalnum á fyrsta farrými
sátu fjórir brytar og skröfuðu saman.
Þá barst þeim allt í einu til eyrna
hávaði úr iðrum skipsins. James Jolin-
son taldi sig vita, hvað væri á seyði.
Skrúfublað hefði brotnað. Þeir félag-
arnir urðu kampakátir og sungu fuli-
um hálsi. „Another trip to Belfast“!
Þar yrði gott til skenuntana, meðan
viðgerð færi fram.
Farþegarnir í klefunum fundu dynk-
inn og heyrðu liávaðann líka. Majór
A. Godfrey Peuchen, sem var að hátta
sig, fannst sem þung alda skylli á skip-
inu. Frú Cosmo Duff Gordon fannsl
því líkast, „sem risi stryki fingri sín-
um ef.íir skiþshliðinni“. Frú John
Jacob Astor hélt, að eitthvert óhapp
hefði orðið í eldhúsinu.
En hávaðinn táknaði meira fyrir
J. Bruce Ismay, framkvænulastjóra
White Star skipafélagsins, sem var
meðal farþega í fyrstu ferðinni. Hann
taldi víst, að skipið hefði rekist á
eittlivað, en vissi ekki hvað.
Sumir farþeganna vissu þegar í
stað, hvað var á seyði. Ung tijón,
Harder að nafni, sem voru i brúð-
kaupsferðalagi, heyrðu eitthvað
„skrapa hliðina á skipinu“. George
Harder spratt fram úr rúminu og að
kýrauganu og sá þá, hvar ísjakinn
fór framhjá. James B. McGough þurfti
ekki að hafa eins mikið fyrir þ.vi að
fá að vita sannleikann. Kýraugað á
klefa hans var opið, og isruðningur
kom inn um það.
f reykingasal fyrsta farrýmis á A-
þilfari sátu menn við bridge. Nokkrir
þeirra stóðu upp og gengu út á þilfar
til að ganga úr skugga um, hverju
þessi hávaði sætti. Hugh Woolner,
sonur hins fræga enska myndhöggv-
ara, heyrði einhvern kalla: „Við höf-
um rekist á isjaka — þarna er hann“!
Woolner horfði hugfanginn á hina
hrikalegu sjón, er ísjakinn hvarf út
í nóttina og bar við stjörnubjart him-
inhvolfið.
En hrifningin þvarr, og spilamenn-
irnir tíndust aftur í sætin í reykinga-
salum. Titanic hafði staðið' af sér
þennan vágest, eins og vænta mátti.
Sá, sem siðastur var inn aftur, heyrði
þó ekki betur en vélar skipsins væru
hættar að ganga.
Og hann hafði rélt fyrir sér. Uppi
í brúnni hafði William M. Murdoch,
fyrsti stýrimaður gefið stöðvunar-
merki niður í vélarúmið. Fleet hafði
gefið aðvörunarmerki, og það varð
að sinna því. Þó að Murdoch bry|ði
fljótt við, var það þó ekki nærri nógu
fijótt.
Meðan skarkalinn var að fjara út.
tók Edw. J. Smith, skipstjóri, á rás
upp í brú frá klefa sínum. „Hvað var
þetta, herra Murdoch?"
„Isjaki, lierra. Ég sneri stýrishjól-
inu og lét setja vélarnar aftur á bak,
en jakinn var of nálægt. Ég gat ekki
meira.“
„Lokið öryggishurðunum.“
„Þeim hefir verið lokað.“
Og það var satt. Fred Barrett, kynd-
ari, hafði verið að tala við félaga sína
niðri í (i. ketilrúmi, þegar aðvörunar-
merki var gefið með rauðu ljósi.
Feykilegur liávaði yfirgnæfði allt og
sjórinn fossaði inn. Það var eins og
önnur hliðin væri rifin úr skipinu.
Mennirnir brugðu skjótt við og lok-
uðu öryggishlerunum. Sú fregn læsti
sig um meðal skipsmanna undir þilj-
um, að Titanic hefði tekið niðri á
grynningunum við Nýfundnaland.
Tíu míhir í burtu stóð Charles
Groves, þriðji stýrimaður á litla far-
★
★
Þegar Titanic liélt frá Englandi
í fyrstu ferö sína, voru viöhafnar-
salir skipsins þéttsetnir auökýf-
ingum og ýmsu stórmenni. Hiö
nýja skij) var taliö ósökkvandi og
tákn liins mikla sigurs mannsins
yjir tœkninni. Fimm dögum síö-
ar sökk þaö þó niöur á liafsbotn
meö 1502 mönnum innanborös.
Þessi liörmulegi atburöur hefir
ekki liðiö úr minni Walters Lord
síöan. Hann var á ceskuskeiöi, þeg-
ar þetta geröist, en liefir um 28
ára skeiö safnaö gögnum til þess
aö geta skýrt ýtarlega frá atburö-
inum og í fullu samrœmi viö sann-
leikann. „Minnistœö nótt“ er ár-
angur af elju hans og þrotlausri
leit aö staöreyndum málsins. Þessi
merka metsölubók hefir aö geyma
frásagnir af ýmsum atvikum, sem
hafa aldrei áöur veriö skráö í
neinum lýsingum á Titanic-slysinu.
Hér veröur brugöiö upp nokkrum
svipmyndu.ni úr þessari bók.
þegaskipinu „Californian", sem var á
leið frá London til Boston. Það hafði
haldið kyrru fyrir frá kl. 10.30 vegna
ísreks.
Kl. 11.10 tók Groves eftir því, að
stórt farþegaskip sigldi framhjá i
nokkurri fjarlægð með fullum ljósum
á þilfari. Hálfri stundu síðar sá hann,
að slökkt hafði verið á flestum ljós-
unum og fannst ekkert kynlegt við
það, því að það var útbreidd venja
í austurlandasiglingum að slökkva
þilfarsljós að kvöldi til, svo að far-
þegarnir gleymdu ekki að njóta svefns
og hvíldar. Það hvarflaði ekki að hon-
um, að ljósin log’uðu öll enn, en skipið
befði aðeins sveigt lítils háttar á bak-
borða, svo að þau sáust ekki eins ve!.
Framhald í næsta blaði.
Þessi mynd er úr kvikmynd þeirri, sem gerð hefir verið um Titanic-slysið.