Fálkinn - 04.05.1956, Síða 9

FÁLKINN
9
alltaf 'verið svo hrædd við að minn-
ast á þetta við þig ... ég var iirædd
um að þú værir svo næmur ...
„Næmur! Hvað áttu við?“
„Þú veist hvernig fólk með líkams-
lýti er!“ Hún geispaði. Lýti — það
er hlægilegt orð, finnst þér það ekki?“
og svo fór hún að bursta á sér hárið
og taia um eitthvað annað.
En löngu eftir að hún var sofnuð
lá hann vakandi við lilið hennar og
fannst iiann vera svo langt í burtu
frá thenni, að hann mundi aldrei ná
til hennar aftur. En hann vissi ekki
að engin ástæða var til að áfeilast
liana. Hún gat ekki vitað ... nei, eng-
in manneskja í heiminum gat vitað,
hvernig fólki með líkamslýti var
innanbrjósts . .. Auðvitað varð hann
að reyna að gleyma þessu, sem hún
liafði sagt, og hann mundi geta gert
það að nokkru leyti. En ástin mundi
aldrei verða eins og áður. Hún var
limlest, alveg eins og hann sjálfur
var limlestur og öllum öðrum ólíkur.
Þarna var munurinn mikli, sem á
þeim var. Það var ekki aðeins að
hann væri óbreyttur ungur maður, og
iiún rík stúika. Það var ekki það að
hún væri menntuð og liann ómennt-
aður. Nei, heldur það, að hann liafði
líkamslýti en hún ekki ...
Hann skyldi ekki fyrst i stað breyt-
inguna, sem orðið hafði á hónum við
þetta. Hann vissi aðeins, að upp frá
þessu kvöldi mundi hann haltra í
öllu, sem hann tæki sér fyrir hendur.
Jafnvel í hinu heita riki ástarinnar,
þar sem hann hafði verið öruggastur
áður, var hann nú hikandi og haltr-
andi. Hanh vóg orð sin, hann prófaði
kossa sina. Hann var ekki framar sá
gamli Joe Steele, sem ekki var eins
og fólk e». flest.
„Derek,“ sagði hún, „hvað gengur
að þér? Þú ert ekki eins og þú átt að
þér. Þú varst hamingjusamur áður.“
Hann reyndi að hlæja það burt.
Mest óttaðist hann að hún kæmist að
leyndarmáli hans og færi að tala með
sama hyggilega og aiúðlega láginu og
hún notaði, þegar hún var að lagfæra
aðra galla hans.
Hann reyndi að tala við sjálfan sig
og sannfæra sig um, að þetta væri
aðeins hégómagirnd. Eða eitthvað
verra — eins konar karlmennskumont.
En það dugði ekki. Hégómagirnd og
stærilæti er nauðsynlegt í ástum.
Maðurinn þarf konu, sem dáist að
honum — bæði til líkoma og sálar.
Það er aðdáun hennar, sem gerir
hann það sem hann er. En nú hafði
Lára svipt hann þessu.
Ástin milli þeirra mundi visna, því
að hann gat ekki minnst einu orði á
það, sem honum var niðri fyrir.
En loks skeði dálitið, sem gaf hon-
um tilefni til að andmæla Láru með
virðuleik og af réttsýni. Lára hafði
einsett sér að breyta ekki aðeins venj-
um hans 'heldur líka stöðu lians í
mannfélaginu. Ilún byrjaði varlega en
sótti á er frá leið. Byrjaði með þvi
að gera litið úr starfinu, sem hann
stundaði, og þegar það dugði ekki fór
hún að rökræða. Faðir hennar gæti
útvegað honum miklu betri stöðu en
hann hefði nú.
Derek minnti hana á að hann hefði
unnið við uppþvotta í fjögur ár til
að eignast peninga til að geta mennt-
að sig undir stöðuna sem hann hefði.
Hún játaði auðvitað, að það sýndi
dugnað, en það vantaði alla aðdáun
í þá viðurkenningu. Hann vissi að
það var vegna þess að liún skildi ekki
livað það er, að verða að neita sér um
allt til þess að komast að markinu.
Hún rökstuddi það skýrt og skipulega,
að enginn óvitlaus maður neitaði að
taka við miklu belri stöðu en hann
hefði, nema framtíðarmöguleikar
fylgdu gömlu stöðinni. En þarna sem
hann var voru engir framtiðarmögu-
leikar — þeir voru þarna sex verk-
fræðingar við sörnu vinnuna.
„Og hvað sem þér finnst,“ var sið-
asta rökfærslan, „þá er þetta ekkert
líf fyrir mig.“
„Einn góðan veðurdag kemst þú
að raun um, að ég er ekki rétti mað-
urinn handa þér,“ sagði hann, en hún
svaraði með þvi að kalla hann heimsk-
ingja. Faðir hennar var að nauða á
honurn líka. „Þú ert dugnaðarmaður,
við þurfum á manni eins og þér að
halda ...“
Loks lét hann undan. En áður en
hann sagði nokkuð við Láru og föður
hennar, fór hann í gömlu tilrauna-
stofuna sína og sagði að hann ætti
að fara að vinna í ullarverksmiðjum
tengdaföður síns.
„Jæja, loksins tókst þeim að veiða
þig, Joe,“ sagði gamli húsbóndinn
hans. „Ég óska þér til hamingju,
hvernig sem fer.“
Derek fór heim með sporvagninum.
Hann hafði sting fyrir hjartanu og
sveið i augun, og allt í einu fann hann,
að hann gat ekki farið beint heim.
Hann fékk ósegjanlega löngun til að
verða meðal ókunnugra manna um
kvöldið, — manna sem ekki veittu
honuin athygli eða skeyttu uin hvern-
ig hann át eða drakk, stóð eða gekk.
Hann ætlaði að taka sér svolítinn
frest áður en hann byrjaði að vera
alveg eins og Lára vildi láta hann
vera.
Iiann gekk fram göturnar, sem voru
fullar af fólki. Hann ætlaði að reyna
að umflýja sjálfan sig, frá þessu ég,
sem Lára hafði gert úr honum. Og á
einhvern óskiljamlegan hátt leið lion-
um betur, þarna innan um allt fólkið.
Hann kom á Rockefeller Plaza og
þar stóð fjöldinn við handriðin kring-
um skautabraut. Hann þrengdi sér
inn í hópinn og staðnæmdis hjá löng-
um slána og ltíilli stúlku, sem voru
að horfa á skautahlaupið.
Allt í einu sagði hann við þau:
„Hvernig list ykkur á að við fáum
okkur sprett á ísnum?“
„Yið eigum enga skauta," sagði
stúlkan raunalega. „Við bróðir minn
erum bara að horfa á.“
„Þá leigjum við okkur skauta,“
sagði Derek. „Ég gat hlaupið á skaut-
um hérna einu sinni. „Hvernig er því
varið með ykkur?“
„Við erum góð,“ sagði strákurinn
og brosti út undir eyru. Hún Judy er
ágæt. En við eigum ekki aura til að
leigja skauta.“
„Ég hefi peninga,“ svaraði Derek.
„Mig vantar ekkert nema félagana."
Þau fóru út á ísinn, og Judy var
verulega fim, en þó ekki eins og Der-
ek. Þau spjölluðu og hlógu og hlupu.
Jiuly sagði honum að hún yrði sautj-
án í mars.
„Það verð ég líka,“ sagði Derek.
„Að minnsta kosti finnst mér það
núna.“ Svo bauð hann þeim inn í
veitingaskálann.
„Hafið þér meitt yður á fæti?“ sagði
pilturinn. „Þér eruð stinglialtur."
„Nei, ég er bara með náladofa í
fætinum," sagði Derek. Það lá vel á
honum. Þetta var í fyrsta sinn á æv-
inni, sem nokkur hafði minnst á
líkamslýti lians svona, og hann hafði
svarað án þess að taka sér atlniga-
semdina nærri.
Systkinin sátu þegjandi um stund.

.v\W A# .v\W A#VA#\#

3
■3
Christina Svtadroilning
dóttir Gustafs Adolfs varð kaþólsk.

3
\
V'
%
3
■ '4

%
3,
v-

%
ikv
ÖÖSTAF ADOLF er frægasta
konungsnafn Svía frá fyrri
öldum, og í mótmælendalöndum
er ijómi um þennan konung og
hann gerður að píslarvotti, vegna
þess að hann féll „fyrir trú sína“,
sem kallað er. Hann barðist fyrir
lúterskunni og féll við Liitzen ár-
ið 1632. Gátu Sviar sér mikinn
orðstír i 30-ára styrjöldinni.
Gustaf II. Adolf ótti aðeins eina
dóttur barna, Christinu, sem var
6 ára er faðir hennar féll. Oxen-
stierna greifi, sem verið hafði
kanslari konungs, fór með stjórn
ríkisins í bernsku hennar og sá
um uppeldi hennar. Hún var
bráðgáfuð og hlaut meiri mennt-
un en nokkur kona á Norður-
löndum um hennar daga. Átján
ára tók hún við stjórn ríkisins,
og hugðu flestir gott til.
En Christina brást vonum
manna. Hún var duttlungafull,
stærilát og úr hófi glysgjörn. Sví-
ar voru stórveldi á 17. öld og
drottningin vildi ekki láta hirð
sína standa að baki því, sem best
þótti í heiminum þá. Safnaði hún
að sér visinda- og listamönnum
víðs vegar að og eyddi of fjár í
veislur og alls konar tildur, en
Oxenstierna fékk ekki við neitt
ráðið og varð að lokum að hverfa
úr þjónustu drottningar. Skattar
hækkuðu og fólkið möglaði.
Og drottningin þvertók fyrir að
giftast og ala þjóðinni rikiserf-
ingja. Þá var hún jafnan við
karlmenn kennd frá þvi að hún
var 14—15 ára. En metnaður
hennar bannaði henni að giftast
og börnum hafði hún mestu and-
styggð á. Stjórnin lagði mjög að
lienni að giftast, en lnin þvertók
fyrir það. Þó var hún ástfangin
af Carl Gustaf prins, en móðir
lians var systir Gustafs II. Adolfs.
Stóð hann næstur til rikiserfða
og varð konungur eftir Christinu.
— Næst varð hún ástfangin af
Magnúsi de la Gardie greifa, syni
rikismarskálksins og Ebbu Brahe,
sem Gustaf II. Adolf hafði verið
ástfanginn af fyrrum. Magnús var
fríður maður og gáfaður og svo
háættaður að Christina hefði get-
að gifst honum án þess að „taka
niður fyrir sig“. Hann bað henn-
ar en hún sagði nei, en hélt áfram
að gefa honum gjafir og réð þvi
að hann giftist frænku hennar,
systur Carls Gustafs, og hélt
drottningin brúðkaupið, sem varð
frægt fyrir iburð og rausn.
Christian hafði þegar i æsku
gaman af að klæðast karlmanns-
fötum, einkum ef hún fór eitthvað
ríðandi. Annars var hún orðlögð
fyrir hve fljót hún var að klæða
En þrátt fyrir glys og prjál var
menntaþráin rík i drottningunni.
Hún ræddi mikið við vísinda-
menn, stjórnmálamenn og heim-
spekinga, sem margir hverjir
voru franskir og kaþólskir. Og
vegna áhrifa frá þeim afréð hún
að taka kaþólska trú, árið 1651.
Nú ofbauð Svíum svo, að drottn-
ingin afréð að afsala sér ríkinu,
en þó liðu þrjú ár þangað til af
því varð. Hinn 6. júní 1654 af-
salaði hún sér konungstign á rik-
isdeginum í Uppsölum, að við-
stöddum ýmsum helstu mönnum
ríkisins. Margir þeirra grétu, svo
mjög hörmuðu þeir ráðabreytni
dóttur hetjukonungsins.
Síðan fór hún úr landi, undir
nafninu greifafrú Dohna — í
karlmannsfötum og gleðskap, en
í Innsbruck var hún hátíðlega
tekin „í skaut hinnar einu sönnu
kirkju“. Síðan hélt hún áfram til
Róm og kom þangað 23. des. 1655.
Það þótti mikill sigur i páfa-
ríkinu, að dóttir Gustafs II.
Adolfs skyldi taka kaþólska trú
og var viðbúnaður mikill til að
taka á móti henni. Rómaborg var
í hátíðaskrúða, og hefðarfrúrnar
stóðu i röð á Piazza del Popolo,
prúðbúnar og alsettar gimstein-
um. En vonbrigðin urðu mikil,
er hin sænska drottning kom ríð-
andi klofvega uppi á hesti i karl-
mannsfötum. Páfinn, Alexander '
VII. fagnaði henni þó vel. En von
bráðar kom hún sér út úr húsi
hjá helstu ráðamönnum þar í
Róm, sem þótli líferni hennar
ekki sannkristið. Hún skipti sér
af öllu og lét meira að segja líf-
vörð sinn drepa greifann Monald
eschi, trúnaðarmann sinn. Gerð-
ist sá atburður í Frakklandi og
varð til þess að Lúðvík XIV. varð
að flæma hana úr landi.
Nú iðraðist hún eftir að hafa
afsalað sér ríki, og tvær tilraunir
gerði hún til að ná völdum í Sví-
þjóð, en nærri þvi var vitanlega
ekki komandi. Síðustu æviárin
átti hún heima í Róm og þar dó
hún 63 ára gömul. Og þrátt fyrir
allar ávirðingar sínar fékk hún
legstað í Péturskirkjunni.
3.
$
■Á
3
3,
3
%
s
%
3
y,. •

%
3

V
Svo sagði stúlkan: „Ég sá yður á
Fifth Avenue skömmu áður en þér
komuð til okkar. Og mér datt í hug
undir eins og ég sá yður: „Mikið geng-
ur maðurinn fallega. Mér var ómögu-
legt að sjá að nokkuð gengi að yður.
Mér sýndist þér svífa áfram.“
„Já, ég svíf áfram,“ svaraði hann
hlæjandi. „Ég geng alltaf dálítið
hraðar en annað fólk. Ég hugsa að
það komi af því, að mér fellur ekki
að fólk haldi að ég gangi hægar en
aðrir.“
Nú fann hann í fyrsta skipti að þetta
var satt. Hann hafði breytt heltinni
i hratt göngulag. Hann hafði alltaf
dansað og gengið á skiðum og skaut-
um, hann hafði alltaf verið kátur og
fjörugur ... og það var af þvi, að
hann hafði þetta likamslýti.
Lýli hans var ekki óvinur hans, eins
og hann hélt, heldur þvert á móti
besti vinur hans.
Og einmitt af því að hann skildi
þetta, fannst honum nú að hann skildi
Framhald á bls. 14.